Yeni ‘SU’ Ortadoğu’yu haşlar

21 Nisan 2008 13:57 tsi
İddia, ama kuvvetli iddia şu ki, Libya toprakları altında, lütfen buraya dikkat; Nil, Fırat ve Dicle’nin bin (1000) katı su bulundu! Söylenmese de bu iddia çok yeni değil. Ama dediğimiz gibi pek bilinmiyor. Tabii bu kadar su, sadece Libya’yı d

Haliyle bağlantılı tüm ülkelere sirayet ettiği gibi, yine aynı bölgelerin küresel ve yerel politik taşlarını yerinden oynatır.

Yani önemi de tehlikesi de sınırsız. Libya su açısından oldukça fakir bir ülke. Bir yandan deniz suyundan temiz su elde etmeye çalışırken, diğer yandan bir çok ülkeden bu arada Türkiye’den temiz su almaya çalışıyor.

Libya’da petrol var. Var ama diğer Arap ülkelerindeki kadar kapsamlı rezervlere de sahip değil. Bu neden Libya, petrol bitmeden su meselesini halletmeye didiniyor. Olanaklarını buraya aktarıyor. Şu ana kadar da 60 milyar dolarlık bir kaynak yatırmış durumda.

Zira petrol yokluğu başka şey, su yokluğu tamamen başta bir şey. Su sıkıntısı sadece Libya ile ilgili de değil. Bölge tamamen yanıyor. Hem su açısından hem politik ve iç dengeler açısından.

Su da berbat siyaset de

Mısır, Nil olmasa zaten felakete sürüklenir. Bir çok tarihçi ve uzmanın dediği gibi binlerce yıllık Mısır’ın varlığının tek nedeni Nil. Hemen altlarında hem Mısır hem de Libya ile sınır olan Sudan bulunuyor.

Sudan da susuzluktan kırılıyor. Ama aynı zamanda ülke içinde, başta Darfur olmak üzeri yığınla sorun bulunuyor. Sudan suyunun önemli kısmını Mısır’dan Nil’den alıyor.

Mısır da farklı değil aslında. Mübarek sonrasının ne olacağı yıllardır tartışıldığı gibi, Müslüman Kardeşler’in gittikçe güçlenmesi ve belki iktidara yürüme ihtimali tüm Batı’yı kaygılandırıyor.

Onların yanında ise İsrail var. Aslında Mısır ve su kelimeleri yanyana geldiğinde İsrail’i anmamak olanaksız. Zira Mısır’ın uzun yıllardır su işlerinde, sulama, tarım, barajlar sair konularda hep İsrail’in imzası mevcut.

Su kimi üzecek kimi sevindirecek?

Kuşkusuz Batı bu durumun farkında. Zaten bugüne kadar hep kötü olmuş Libya-Batı ilişkilerinin süretle iyileşmesinin ardında bu mesele bulunuyor.

Fransa ve ABD bu konuda ana oyuncular. İsrail de öyle. Bu kadar suyun bölge dengelerini “rehabilite” edeceğinin de ya da tersine krize sürükleyeceğinin de farkındalar.

Suyun kullanılmaya başlaması ile Mısır’a ve oradan da İsrail’e su götürülmesi düşüncesi kritik. Bir çok sorunu halledebilir. Ancak “Büyük Ortadoğu Projesi”nin bir seri ayağını da sürümeye başlayabilir.

Peki Türkiye’ye etkisi ne olur? Elbette başta yine su konusunun yarattığı dengeler/dengesizlikler olmak üzere yeni açılımlar gelecektir gündeme. Fakat sürpriz bir durum var burada.

Eğer bu su Libya ve Mısır’a ulaşırsa, tarım ve bitki örtüsü üzerinde beklenen etkisini yaparsa, tüm dünyayı kavurmaya başlayan küresel ısınma afetinden bir tek Türkiye “kârlı” çıkabilir.

Zira bu ülkelerin üzerinden gelen hava akımları değişeceğinden özellikle kış aylarında Türkiye’nin yağış düzeni değişecek. Bu da daha sık ve bol su demek. İki ülkenin yeşillenmesi Türkiye’nin iklimine ciddi katkı yapacak, küresel ısınmanın etkilerinden ciddi biçimde koruyacak.

Peki olur mu? Olur çünkü bu biraz da BOP’un istediği bir şey. Dengeleri çok zorlarsa imkan verilmeme ihtimali de mevcut. Bu nedenle biraz bekleyip görmek en iyisi. Kuşkusuz bu yeni parametrenin getireceklerini iyi hesaplayarak.

Bu haber 4,541 defa okundu.