Ekonomide hemen ne yapmalı?

17 Nisan 2008 12:10 tsi
Üç gün üst üste ekonomide kötü haberler geliyor. Bütçe açığı, işsizlik oranı, yabancılara mülk satışının durdurulması. Peki Türkiye bu tablodan zarar etmeden çıkmak için ne yapmalı?

Süleyman Yaşar / Taraf

Türkiye’de son üç günde ekonomide olumsuz haberler üst üste geldi.

Neydi bu olumsuz haberler? Bir... Bütçe açığı yılın ilk üç ayında 4 milyar 374 milyon lira oldu. Geçen yıl aynı dönemde açık 3 milyar 332 milyon liraydı. Türk Telekom’un satışından gelen 5 milyar 884 milyon liranın bu yıl olmayışı açığı artırdı.

İki... 2008 yılı ocak döneminde istihdam edilenlerin sayısı 278 bin kişi azalarak 20 milyon 112 bin kişiye düştü. İşsizlik oranı yüzde 11,0’dan 11,3’e yükseldi. Genç nüfusun işsizlik oranı yüzde 20,6’dan yüzde 21’e çıktı.

Üç... Tapu daireleri Anayasa Mahkemesi’nin kararına dayanarak dün yabancılara taşınmaz satışını durdurdu. Yabancılar yeni yasal düzenleme yapılana kadar taşınmaz satın alamayacaklar.

Dört... Hazine Müsteşarlığı’na göre yılın ilk iki ayında net doğrudan yabancı sermaye yatırımları 1 milyar 592 milyon dolar olarak gerçekleşti. Geçen yıl aynı dönemde Türkiye’ye 8 milyar 102 milyon dolar net doğrudan yabancı sermaye girişi olmuştu.

AKP’yi kapatma davasıyla belirsizleşen siyasi ortamın üstüne bir de bu olumsuz haberler eklenince Amerikan Doları dünyada düşerken dün Türkiye’de yükseldi. Dolar, 1 lira 31 kuruştan 1 lira 33 kuruşa çıktı. Beklentiler doların 1 lira 35 kuruş seviyesine çıkacağını gösteriyor.

Türkiye’de yüksek enflasyon beklentisi de doların artışında rol oynuyor. Artan gıda ve petrol fiyatlarıyla birlikte dolar ve ona bağlı olarak diğer dövizlerin fiyat artışı içeride enflasyonu yükseltecek. Avro bölgesinde de dün enflasyon beklentilerin üzerine çıkarak mart ayında yüzde 3,6 oranında gerçekleşti. Avrupa’da artan enflasyon Türkiye’de de fiyatları yukarı yönlü etkileyecek. Hatta Rusya’da enflasyonun yüzde 12,6’ya çıkması da Türkiye ekonomisine olumsuz etki yapacak.

Peki, son günlerde üst üste gelen bu olumsuz haberlerden sonra Türkiye neler yapmalı? Önce bütçe açığını makul seviyede tutabilmek için Tekel sigara, Petkim, İzmir Limanı, ATV-Sabah satışının bedelleri gecikmeden tahsil edilerek bütçeye gelir kaydedilmeli.

“2B” olarak anılan orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışı derhal devreye sokularak buradan elde edilecek tahmini 20 milyar doların bütçeye gireceği garanti altına alınmalı.

Otoyol, THY, şans oyunları, Telekom kamu hisseleri, elektrik üretim ve dağıtım, Halkbank ve Ziraat Bankası özelleştirilmeleri için duyurular hemen yapılarak 2009 yılının ilk çeyreğine kadar bu özelleştirmelerin tamamlanacağı kesin bir takvime bağlanmalı.

Yabancıların taşınmaz alımını düzenleyecek yasa derhal çıkartılmalı. Yerli yatırımcının Hazine bono ve tahvil gelirlerinden alınan yüzde 10 oranındaki stopaj kaldırılmalı. Kurumlar vergisi oranı Türkiye’nin yabancı sermaye girişinde rakibi olan ülkelerde olduğu gibi yüzde 20’den yüzde 15’e düşürülmeli. IMF ile derhal üç yıllık yeni bir stand-by anlaşması yapılmalı.

Belirttiğimiz bu acil ekonomik önlemler hemen alınmadığı takdirde yaşanan iç siyasi gerginlikler ve yönetilemeyen ekonomi iyi bir gidişe işaret etmiyor inanın.

Bu haber 320 defa okundu.