Gaziosmanpaşa’da ‘kentlileştirme’ projesi

13 Nisan 2008 18:52 tsi
NTVMSNBC'nin kentsel dönüşüm için yıkım-yapım çalışmaları sürdürülen Gaziosmanpaşa’da belediyenin “halkı kırsal kesim alışkanlıklarından kurtarıp, kentli yapma projesi” kapsamında kadınlar için düzenlediği “ilçe turu”ndan iz

Göç nedeniyle sıkışan, tarihsel dokusunun her geçen gün biraz daha bozulması nedeniyle hemen herkesin şikayet ettiği İstanbul’da Avrupa Kültür Başkenti olma telaşıyla ‘kentsel dönüşüm’ sancısı yaşanıyor. Yıkılan evlere, direnen insanlara, yetkililerin refah vaatlerine, uzmanların ve sivil toplum kuruluşlarının uyarılarına protestolarına her gün yenisi ekleniyor. Maltepe’deki Başıbüyük mahallesi, Fatih’teki Sulukule mahallesi protestolarla başı çekiyor. Gaziosmanpaşa ise yıkım ve yapım sürerken, bir yandan da halkı “kentlileştirme” projesi yürütülüyor.

Yaklaşık 1.5 milyon nüfusuyla İstanbul’un en kalabalık ilçesi; Kıbrıs, Katar, Bahreyn, Lüksemburg, Malta, İzlanda, Andora’dan kalabalık, 217 kilometrekarelik yüzölçümü ile Andorra, Monako, San Marino, Lihtenstein ve Vatikan’dan büyük.

Gaziosmanpaşa’ya ilk yerleşenler mübadele zamanında Anadolu’ya gelen Balkan göçmenler, ardından Batı ve Orta Karadeniz’den, Doğu ve Güneydoğu’dan yerli göçmenler. Bugün aynı il ve ilçeden göçenlerin oluşturduğu mahalleler, aynı sokakta birden fazla “Dadaş” ya da “Üsküp” adlı apartmanlar var. Elbette, her mahalle, göçenlerin memleketinin dokusunu taşıyor.

İKİ MAHALLEDE ANAHTAR KELİME: POLİS

İstanbul’un “Türkiye mozaiği” olan bu en büyük ilçesinin, “sorunlu” iki mahallesi var: Gazi Mahallesi ve Sarıgöl. Alevi vatandaşların çoğunlukla yaşadığı Gazi Mahallesi’nde, 12 Mart 1995’te 3 kahvenin taranmasıyla başlayan olaylar sonucu 1 kişi ölmüş, 25 kişi yaralanmış; kalabalık bir grubun emniyetin olaya geç müdahale ettiği gerekçesiyle protesto için karakola yürümesi, polisin dağıtmak için açtığı ateş sonucu bir kişinin daha ölmesiyle olaylar yayılmış, toplam 17 kişi ölmüştü. Bugün o karakolda, Türkiye’nin en büyük bayrağı yükseliyor. 20 ton ağırlığında ve 85 metre yüksekliğindeki gönderde dalgalanan 340 metrekarelik dev bayrak, İstanbul’un her yerinden görülebiliyor.

“Kapkaç çetelerinin yuvası, uyuşturucu pazarı” olarak bilinen, dışardakilerin “İstanbul’un Harlem’i”, mahalle halkının ise “Kamboçya Mahallesi” dediği Sarıgöl ise polisin “giremediği” ender bölgelerden biri.

“ADIMIZ ÇIKMIŞ BİR KERE...”

“Türkiye mozaiği” bu ilçe de, “kentsel dönüşüm” projesi kapsamında. Büyükşehir Belediyesi’nin de yardımıyla Avrupa Konutları’ndan çok katlı alışveriş merkezlerine, Safari Hayvanat Bahçesi’nden Türk-İslam kültürünü taşıdığı belirtilen Disneyland’lı Tekno-Kent’e kadar dev projelerle Gaziosmanpaşa dönüşüyor.

“Doğma büyüme Gaziosmanpaşalı” olana Belediye Başkanı Dr. Erhan Erol, ilçenin bu iki ‘sorunlu’ mahalleyle anılmaması, çehresinin değişmesi için TOKİ Avrupa Konutları’nın önemini vurgularken, “TOKİ’yi buraya getirene kadar imanım gevredi, çünkü bir kere adımız çıkmış” diyor. İlçe halkına “Avrupa standartında konfor sözü” veren, 70 milyonun bir türlü yakalayamadığı Avrupa standartını, 1600 dairenin sakinlerine sağlama iddiasındaki Erol, Başbakan’ı örnek aldığını söylüyor.

“AVRUPA GÖRMEMİŞ MİMARLAR”

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın makam arabasının bagajında her zaman oyuncak bulunmasını, gittiği her yerde çocuklara oyuncak dağıtmasını kendisine örnek aldığını belirten Erol, ilçenin mimarisini değiştirirken, bir yandan da halkı “kentlileştirme”ye çalışıyor.

“Hizmet yerinde görülür” projesi kapsamında halka dağıtılan broşürlerde ilçe halkına “Değerli hemşerilerim” diye hitap eden Erol, “Avrupa kentlerinin insanlarının uzun yıllardır büyük merkezlerde birlikte yaşamaya alışkın olmasına karşın, biz buna yavaş yavaş alışıyoruz, kırdan getirdiğimiz alışkanlıkları büyük kentlerde devam ettirmeye çalışıyoruz” diyor.

Başkan Erol, “kentli olmanın üst kimlik olduğunu” söylüyor. Modern ve kentli olmak için “kırsal alışkanlıkları terketmenin elzem olduğunu” savunuyor ve “5-6 trilyonluk peyzaj bütçelerini yöneten belediye mimarlarımız daha Avrupa’yı görmemiş. Biz onları Roma’ya, Paris’e yolluyoruz ki gördüklerini gelip burada uygulasınlar” diyor.

KIRSAL ALIŞKANLIKLARI TERK ETMEK İÇİN...

Londra ve Seul gibi önemli kentleşme projelerini model aldıklarını söyleyen Erol, halkın “kırsal alışkanlıkları terk etmesi” için de projeler geliştirmiş.

“Hizmet Yerinde Görülür” adı altında düzenlenen ilçe turları, halkı “eğitmeyi” amaçlıyor. Kentli olmak için spor tesisleri, alışveriş merkezleri, park vb ortak yaşam alanlarından azami ölçüde yararlanmak, birarada yaşamayı öğrenmek gerektiği görüşüyle, halkın kente adapte olması hedefleniyor.

Bu amaçla belediyeden her hafta otobüs kaldırılıyor; 30-40 kadına ilçedeki spor alanları, özürlüler merkezi, ‘hanımlar masası’ gibi sosyal aktivite merkezleri gezdiriliyor. Hep birlikte yenilen öğle yemeğiyle son bulan ilçe turu “kent hayatının nimetlerini” kadınlara sunuyor, “yuvayı dişi kuş yapar” görüşüyle, kadınların da ailelerini eğiteceği hesaplanıyor.

PİLATES DE VAR, EL İŞİ DE

Belediyenin spor tesislerinde aerobik, jimnastik, yoga, pilates olanakları sunuluyor, “Hanımlar Masası”nda yaptıkları elişlerini satarak aile bütçesine katkıda bulunmaları sağlanıyor. Özürlüler Merkezi’nde özürlü gençlerin sosyal hayata karışması hedefleniyor; bilgisayar ve takı tasarımı kursları veriliyor.

İkinci el giysilerin toplandığı ve ihtiyaç sahiplerine dağıtıldığı bir merkez de var. Kullanılmış giysiler toplanıp yıkanıyor ve ihtiyacı olanlara dağıtılıyor. Belediye, karşılıksız sunduğu bu hizmet için masraftan kaçınmamış. Her giysi, üzerinde belediyenin logosu bulunan poşetler içinde dağıtılıyor. Gönüllüler ve belediye personeli de, bu hizmet için birbirlerini sık sık “çok sevaba girdiklerini” söyleyerek motive ediyorlar.

“KÖYÜMÜZ DAHA GÜZEL AMA...”

NTVMSNBC’nin izlediği ilçe turuna katılan kadınlar, belediyeye, modern kent hizmetlerini görmenin mutluluğuyla teşekkür ettiler. Özellikle spor merkezine giden, pilates vb sporları yapan kadınlar, kendilerini daha iyi hissettiklerini, mutlu olduklarını söylüyorlar. İlçe merkezine çok yakın olsa da Sarıgöl’de yaşayan kadınlar ise, Belediye Başkanı Erol’un “modern kent ideali”nden uzak görünüyor. Aralarında “İş olsa, köyümüz daha güzel ama...” diyenler bile var.

NTVMSNBC

Bu haber 647 defa okundu.