'Tüm demokratlar AKP'yi sahiplenmeli'

AK Parti’ye açılan kapatma davasına dünyadan çeşitli tepkiler geldi. Avrupa Birliği sürecin endişe verici ve demokrasi ilkelerine aykırı olduğunu bildirirken, ABD, seçmen iradesine saygı gösterilmeli açıklamasını yaptı.

Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Terry Davis AKP’ye kapatma davası açılmasını eleştirdi. Davis, demokratik tartışmanın engellenmesi değil, cesaretlendirilmesinden yana olduklarını bildirdi.

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Terry Davis, “Bir Avrupa Konseyi üyesi ülke olan Türkiye’de, yasayla bir siyasi partinin yasaklanabileceğini öğrenmek endişe verici. Demokraside, politik konular oyla ve hükümet politikalarıyla kararlaştırılır. Politik inançlar ise parlamento ve medyada açık tartışma konusudur” dedi. 

Aynı zamanda İngiliz İşçi Partisi üyesi olan Davis, yasaların, tartışma ve müzakereyi engelleyici değil, sağlayıcı ve cesaretlendirici biçimde kaleme alınması ve uygulanması gerektiği görüşünü de dile getirdi.

Avrupa Konseyi’nin parlamenterler platformu olan Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) ise AKP’nin kapatılması için yapılan başvuruya şimdilik tepki vermemeyi tercih ediyor. AKPM’nin 8’i AKP, 2’si CHP, 2’si de MHP’den olmak üzere toplam 12 Türk parlamenter üyesi bulunuyor.

REHN: DAVA DEMOKRASİ İLKELERİNE AYKIRI

AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, davanın Avrupa demokrasinin ilkelerine aykırı olduğunu söyledi.

AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın AK Parti’ye açtığı kapatma davasını değerlendirdi. Olli Rehn, “Normal Avrupa demokrasilerinde siyasi konular parlamentoda tartışılır, sandıklarda karara bağlanır, mahkemelerde değil” dedi. Rehn, kuvvetler aykırılığı ilkesinin, demokrasilerin temel ilkesi olduğunu vurguladı.

“Nasıl siyasetin yargıya saygı duyması gerekiyorsa, yüksek mahkemeler de siyasete saygı duymalı” ifadesini kullanan Olli Rehn, kapatma davasının, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecini etkileyip etkilemeyeceği sorusunu da yanıtladı.

Soruyu doğrudan cevaplamaktan kaçınan Rehn, “bu davanın Avrupa toplumunun demokratik prensiplerine uygun olduğunu söylemek güç” dedi.

ALMANYA: DAVA ANLAŞILMAZ, ENDİŞELİYİZ

Alman hükümeti, Türkiye’de Yargıtay Başsavcısının AK Parti’nin kapatılması istemiyle açtığı davayı “anlaşılmaz” bulduğunu ve bu kararı endişeyle karşıladığını açıkladı.

“Yargıtay Başsavcısının kararı, bizim açımızdan anlaşılmaz ve biz bu kararı endişeyle karşıladık.” ifadesini kullanan Steg, şunları söyledi:

“AK Parti açıkça demokratik bir partidir ve geçen yıl yapılan son seçimlerde oyların yüzde 47’sini alarak açık bir şekilde en güçlü parti olarak ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Yargıtay Başsavcısının kararı, Türk halkının iradesine karşı alınmış bir karar olarak değerlendirilmelidir.

AB’nin genişlemeden sorumlu komisyon üyesi Olli Rehn, haklı olarak ve Alman hükümetinin görüşleri doğrultusunda Yargıtay Başsavcısının aldığı kararın AB’nin prensipleriyle bağdaşmadığını ve AB üyeliği müzakerelerini sürdürmekte olan bir ülke için kabul edilemez olduğunu söyledi. Türkiye’de medyanın yorumlarında ve ekonomik çevrelerin açıklamalarında şu ana kadar çok sayıda bu karara karşı çıkanların olması memnuniyet verici.

Alman hükümetinin, bir siyasi partinin yasaklanması konusunda yüksek engeller getiren Türkiye’nin demokratik ve hukuk devleti yapısına ve prensiplerine güveni vardır. Anayasa Mahkemesinin Yargıtay Başsavcısının talebini izlememesini bekliyoruz.”

Anayasa Mahkemesinin yasaklama talebini kabul etmesi durumunda ne yapacaklarının sorulması üzerine de Steg, şunları söyledi:

“Türk Anayasasını pek iyi bilmiyorum, ancak Anayasa Mahkemesinin de Almanya’daki Federal Anayasa Mahkemesinde olduğu gibi belirli bir çoğunlukla bu talebi kabul etmeleri gerektiğini buluyorum. Bu daha uzayacak bir süreç.

Daha önce de dediğim gibi, Anayasa Mahkemesinin bizim için anlaşılmaz olan bu talebi kabul etmemesi beklentisi ve isteği içindeyiz. Bu nedenle davaya izin verilmesi ve bu konuda karşılıkla açıklamalar yapılması durumunda neler olabileceği konusunda
spekülasyonlara girmek istemiyorum.”

ABD: SEÇMEN İRADESİNE SAYGI GÖSTERİLMELİ

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Matt Bryza, AK Parti’ye kapatma davasıyla ilgili olarak, demokrasilerde ülkelerin geleceğine seçmenlerin karar verdiğini dile getirdi. Bakanlığın bir diğer açıklamasında ise “seçmen iradesine saygı gösterilmeli” denildi.

NTV’ye konuşan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya işlerinden sorumlu üst düzey yetkilisi Matt Bryza, demokrasilerde, ülkenin siyasi geleceğini seçmenlerin belirlediğine, geçen sene yapılan seçimi, AK Parti’nin kazandığına vurgu yaptı.

ABD’li yetkili, aynı zamanda ilgili tarafların demokratik kurumlara ve hukukun üstünlüğüne saygı göstermesi gerektiğini ve bunun ABD’nin Türkiye’nin laik demokrasisine verdiği desteği gösterdiğini belirtti.

Bryza, “Herhangi bir demokraside seçmenlerin ülkelerinin siyasi geleceğini belirlemesi esastır ve seçmenler 2007’de kararlarını verdi” dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan diğer bir açıklamada da “Seçmenlerin 2007’deki iradesine saygı gösterilmeli” denildi.

ALBRIGHT: ŞAŞIRDIK

Bu arada, ABD yönetiminin eski üst düzey iki ismi, AK Parti’nin kapatılma davasıyla ilgili olarak şaşkınlıklarını dile getirdi.

Brüksel Forumu’na katılan eski ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin daha yeni seçim kazandığını, halkın çok açık şekilde kararını verdiğini söyledi.

Albright, Türkiye’de laikliğin zayıflatıldığı yönündeki iddialara katılmadığını bildirdi. Cumhurbaşkanı Gül ile Başbakan Erdoğan’ı yakından tanıdığını vurgulayan Albright, “Türkiye’nin içişlerine karışmak istemem ama halkın iradesini nasıl alaşağı edebilirler? Halkın mesajı çok açık” dedi.

ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Marc Grossman da, “Demokratik toplumlarda seçim sonuçları önemlidir. Bu dava benim için kesinlikle sürpriz oldu” ifadesini kullandı.

Aynı forumda konuşan İsveç Dışişleri Bakanı Carl Bildt de “Savcılar her ülkede tuhaf işler yaparlar ama Türkiye’deki bu durum astronomik derecede tuhaf” dedi.

LAGENDİJK: TÜRKİYE KARŞITLARI MUTLU OLDU

Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk, AK Parti'nin kapatılması istemiyle açılan davaya ilişkin olarak, “Avrupa'da Türkiye karşıtlarının çok mutlu olacağını” savunan Lagendijk, “Türkiye karşıtları bundan sonra şöyle söyleyecekler: Niçin iktidar partisi kapatılan bir ülkeyle müzakere edelim?” diye konuştu.

Lagendijk, “geçen yıl olduğu gibi bu yıl da AB süreci açısından kayıp bir yıl olabileceğini, bu nedenle davanın sonuçları konusunda endişeli olduğunu” söyledi. Dışişleri Bakanlığı ile İngiltere Dışişleri Bakanlığı işbirliğinde “Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne Katılım Süreci” başlığıyla düzenlenen “Wilton Park” konferansından sonra basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Lagendijk, AK Parti'nin kapatılmasına ilişkin iddianamenin kabul edildiğini dün duydu

ğunda “şaşırmadığını” ve “bunun Türkiye için çok kötü bir şey olduğunu” söyledi. Lagendijk, “ikinci olarak da Türkiye'de önümüzdeki aylarda AB'ye yönelik hiçbir şey görülmeyeceğini” ifade ederek, “Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da AB süreci açısından kayıp bir yıl olacak gibi gözüküyor. Bu nedenle bu davanın sonuçları konusunda endişeliyim” diye konuştu.

Bir gazetecinin “AK Parti'den ne bekliyorsunuz?” şeklindeki sorusu üzerine Lagendijk, AK Parti'nin Avrupa'nın kendisine verdiği desteği koruması gerektiğini belirterek, şöyle dedi: “Benim dahil olduğum Avrupalılar reformların yapılmasını bekliyor, ama yapılmadı. Eğer AK Parti sürece bağlılığını göstermek istiyorsa, reformları sürdürerek, Türkiye'yi Avrupalı yapmak istediğini göstermesi akıllıca olur” şeklinde konuştu.

iyibilgi/Taraf/ntvmsnbc/ajanslar