İşte Katolikler ABD'yi böyle kaybetti!

29 Mart 2008 21:34 tsi
Papa Benedict'in ABD'yi ziyaretinin arifesinde bir Amerikan Katolikleri portresi. Ama Papa' aynı zamanda ABD başkanlık seçiminde yine kilit rol oynayacak gibi görünen bir kilise bekliyor.

Papa 16. Benedict 15 Nisan günü ABD'ye ulaştığında hızlı etnik ve demografik değişimler yaşayan, cemaatinin hem dini pratiklerde hem de bağlılık düzeylerinde farklılıklar arz etmesinin yanı sıra sosyal ve politik görüşlerinde birbiriyle benzerlik göstermediği bir Katolik Kilisesi bulacaktır. Amerikan Katoliklerinin bu görünümünün altını çizdikten sonra, papa aynı zamanda bir ABD başkanlık seçiminde yine kilit bir rol oynayacak gibi görünen bir kilise görecektir. 

ABD Katoliklerinin Demografik Görünümü

Pew Dini ve Sosyal Forum'u tarafından son günlerde yayınlanan ABD Dini Görünüm Araştırması'na göre Katolik nüfus, ABD yetişkinlerinin yaklaşık dörtte birine tekabül etmektedir. Mukayese edersek yetişkin nüfusun yarısından fazlası (%51,3) Protestan ve yaklaşık altıda biri de (16,1) herhangi bir dine bağlı değildir. Kendini Katolik olarak tanımlayan ABD nüfusunun oranı son yıllarda görece istikrarlı kaldı fakat görünüşteki bu istikrar, ABD Katolikliğinin içinde gerçekleşen önemli değişiklikleri gizlemektedir. 

ABD'deki hiçbir dini inanç son 20—30 yılda dini bağlılıktaki değişimin bir sonucu olarak Katolik Kilisesi'nden daha fazla net kayıp yaşamadı. ABD erişkin nüfusunun yaklaşık üçte biri (%31,4) eskiden Katolik olduklarını söylüyor. Bu gün yalnızca erişkin nüfusun %23.9'u Katolik Kilisesi'ne bağlı olduklarını söylüyorlar, net kayıp %7,5'tir. Açıkçası eskiden Katolik olanların yaklaşık üçte biri kiliseyi terk etmiştir ve Amerikan erişkin nüfusunun yaklaşık onda biri eski Katoliklerdir. 

Aynı zamanda Chicago Üniversitesi Ulusal Düşünce Araştırma Merkezi tarafından 1972 ve 2006 arasında yürütülen Genel Toplum Araştırması'nın elde ettikleri de kendini Katolik olarak tanımlayan nüfusun yüzdesinin görece istikrarlı olduğunu gösteriyor. Son 30 yıldır bu oran %25 dolaylarında seyretmektedir. Aynı dönemde Protestanlığın nüfustaki payı sürekli düştü ve hiçbir dine bağlı olmayanların nüfusu önemli oranda arttı. Bu kadar çok kişi Katolik Kilisesi'ni terk etmesine rağmen Katoliklerin erişkin nüfustaki payı neden görece sabit kaldı. 

Bu sorunun cevabının bir kısmı, Katolik Kilisesi'nin önemli miktarda muhtediyi çekmeye devam etmesidir. Dini Görünüm Araştırması, ABD erişkinlerinin %2,6 sının başka bir inanca bağlıyken ya da hiçbir inancı yokken Katolik Kilisesi'ne bağlandığını ortaya çıkardı. Fakat eski Katoliklerden Katolikliğe dönen, kabaca dörtte bir oranındadır bu yüzden Katolik nüfusun görece istikrarını açıklamak için başka faktörler göz önüne alınmalıdır. Açık faktörlerden biri göçtür: Görünüm Araştırması, ABD'de doğan %21'lik Katolik nüfusla mukayese edildiğinde ABD'ye gelen göçmenlerin yaklaşık yarısının (%46) Katolik olduğunu ortaya çıkardı. 

ABD'ye gelen Katolik göçmenlerin büyük bir çoğunluğu (%82) Latin Amerika doğumludur ve Latin Amerika'dan gelen Katolik göçmenlerin çoğu (ABD'deki bütün Katolik göçmenlerin %52 si) bir tek ülkeden gelmiştir: Mexico. Aynı zamanda Batı Avrupa'dan, Doğu Avrupa'dan ve Doğu Asya'dan gelen göçmenler arasında da Katolikler bulunmaktadır. Bu bölgelerden gelen göçmenlerin yaklaşık dörtte biri Katolik'tir. 

Büyüyen Latin Amerikalı nüfusunun etkisi

Pew Hispanik Merkezi tarafından son günlerde yapılan demografik analizler, önümüzdeki yıllarda Latin kökenlilerin ABD nüfusundaki paylarının önemli oranda artacağını gösterdi. 2050 yılında ABD'de yaklaşık 130 milyon Latin kökenlinin olması muhtemeldir. Bu oran 2005 yılındaki Latin nüfusunun (42 milyon) üç katından daha fazladır. Bu tahminler 2005 yılında ABD nüfusunun %14'üne tekabül eden Latin kökenlilerin 2050 yılında %29'una tekabül edeceğini öngörmektedirler. 

ABD nüfusunda Latin kökenlilerin payı artarken Latin kökenli olan Amerikan Katoliklerinin de sayıca artması beklenmektedir. Görünüm Araştırması, ABD Katolik erişkin nüfusunun yaklaşık üçte birinin (%29) Latin kökenli olduğunu ortaya çıkardı. Belki de en önemlisi daha yaşlı Katolikler baskın bir şekilde beyaz olmalarına karşın 40 yaş altı Katolik nüfusunun yarısı Latin kökenli olmasıdır. Örneğin 70 ve üstü yaşlarda olan Katoliklerin sadece %12'si Hispaniktir. 

Dini Görünüm Araştırmasına göre, beyaz Latin kökenli olmayan Katolikler bir bütün olarak nüfusun hepsinden daha yaşlılar. Öte yandan Hispanik Katolikler, bütün nüfustan çok daha gençler. Beyaz Katoliklerin sadece yarısının (%51) yaşı 50'nin altında iken olan Hispanik Katoliklerin dörtte üçünden fazlası (%77) 50 yaşının altındadır. Ve Beyaz Katoliklerin %13 ünün yaşı 30'un altındayken Hispanik Katoliklerin %28'inin yaşı 30'un altındadır.

Değişen Coğrafi Hatlar

Katolik nüfus kompozisyonundaki değişimler Katolik Kilisesi'nin coğrafi merkezini değiştirme potansiyeline de sahiptir. Tarihsel olarak ABD'nin başka bölgelerinden çok Kuzeydoğu'da yaşamaktaydılar. Bu gün bile Katoliklerin üçte biri (%29) Kuzeybatı'da yaşamaktadır. Fakat beyaz Katoliklerin üçte ikisi (%35) veya (%31) Ortabatı'da yaşarken Latin Katoliklerin büyük bir bölümü yaklaşık dörtte üçü Güney'de (%32) veya Doğu'da (%42) yaşamaktadır. 

Bu coğrafi değişimleri değerlendirmenin bir diğer yolu; farklı coğrafi bölgelerdeki Katolik nüfusun etnik kompozisyonundaki farklılıkları gözden geçirmektir. Örneğin, Kuzeydoğu ve Ortabatı'da yaşan bütün Katoliklerin büyük çoğunluğu (sırasıyla %79 ve %84) beyaz Katolik'tir. Bunun aksine Kuzeydoğu Katoliklerinin sadece %17'si ve Ortabatı Katoliklerinin ise sadece %11'i Latin kökenli Katoliktir. Fakat Latin kökenliler, Batı'daki Katoliklerin yarısından fazlasını ve güneydeki bütün Katoliklerin üçte birini oluşturmaktadırlar. 

Washington, D.C.ve New York City metropolitan bölgelerinde—papanın güzergâhı üzerindeki iki şehir—Katoliklerin onda altısı (Washington'da %63 ve New York'ta %61) Latin kökenli olmayan beyazlardır. Latin kökenliler Washington bölgesindeki Katolik nüfusun %23'ünü ve New York bölgesindeki Katolik nüfusun ise %34'ünü oluşturmaktadırlar. Washington bölgesinde aynı zamanda kendilerini siyah Asyalı veya başka bir ırk olarak tarif eden önemli bir oranda (%14) Katolik bulunmaktadır. 

Gelir ve Eğitimdeki Farklılıklar

Katolikler genel olarak toplumun zengin ve eğitimli olduğu kadar zengin ve eğitimliler fakat Latin kökenli emsalleri ile mukayese edildiklerinde beyaz Katoliklerin sosyo-ekonomik durumlarında farklılıklar vardır.

Hispanik Katoliklerin onda dördünden fazlası (%42) liseyi bitirmemiştir bu sayı beyaz Katoliklerin %6 olan liseyi bitirmeyen oranının yedi katıdır. Hispanik Katolikler aynı zamanda finansal olarak beyaz Katoliklerden daha fakirlerdir. Hispanik Katoliklerin yarısından fazlası (%55) yılda 30,000 dolardan daha az kazanmaktadır. Yelpazenin diğer tarafında beyaz Katoliklerin onda altısı yılda 50,000 dolardan daha fazla kazanmaktadır. Hispanik Katoliklerin sadece %24'ü bu gelir kategorisindedir.

dünya bülteni, çalışma: Luis Lugo,Gregory Smith, Dan Cox, Allison Pond, Çev: ali akkuş

Bu haber 2,156 defa okundu.