Gerilim siyaseti kime yarıyor?

27 Mart 2008 14:32 tsi
Davut Dursun / Yeni Şafak

Daha önce de bazı gelişmeler nedeniyle değinme fırsatı bulduğumuz gerilim siyasetinin Türkiye siyasi hayatında vazgeçilmez bir yöntem olduğu ve özellikle iktidara muhalif kesimlerce ısrarla sürdürüldüğünü söylemek abartı olmayacaktır. Aslında siyasetin doğasında, özellikle de rekabete açık siyasette her zaman belli bir gerilim ve dinamizmin olması yadırganacak bir özellik değildir. Kitlelerin meşru faaliyet alanlarından biri olarak gelişen demokratik siyasetin her türlü gerilim, tartışma ve çelişkilerden arınmış olması, tek düze ve herkesçe kabul edilen bir formda ve renkte sürdürülmesini beklemek doğru olmaz. Siyasetin doğasında mevcut olan menfaatlerin çatışması ve iktidara yönelik rekabetin belli düzeyde gerilime imkan söz konusudur.

Ancak gerilim siyasetinin süreklilik kazanması ve siyasi hedeflere varmada tek yol olarak görülmesinin sebep olduğu gelişmeler ve topluma ödettiği maliyetler küçümsenecek gibi değil. Türkiye'nin şu geçen bir yılını düşünelim. Bu bir yıllık zaman içerisinde belli kesimlerle muhalefetin sürekli olarak köpürttükleri gerilim siyasetinin yol açtığı sıkıntılar, istikrarsızlıklar, güvensizlik ve karamsarlıklar bu topluma ne kazandırmıştır sorusunu sormamızı gerektiriyor. İktidar partisini erken genel seçime zorlamak ve önceki Meclisin cumhurbaşkanı seçmesini engellemek için ortaya konulan gerilim hiç umulmayacak boyutlara vardırılmıştı.

Gerilim siyasetin muhalefet açısından başarısızlığı 22 Temmuz seçimlerinde bütün çıplaklığıyla ortaya çıkmış bulunmaktadır. Buna rağmen seçimlerden sonra da gerilim siyasetinin olduğu gibi ve bazı ufak tefek değişikliklerle sürdürülmek istenmesini anlamak gerçekten zor bir durumdur. İktidar partisi karşısında muhalif çevrelerin organize halinde devreye koydukları gerilim siyaseti, genel itibariyle başarısız olsa da iktidarın yıpratılması, enerjisinin başka alanlara aktarılması, ülkenin gündeminde bulunan temel sorunlarla ilgilenilmemesi, yürürlükteki politikaların başarısız kılınması gibi hususlar açısından başarılı olduğu söylenebilir. Ancak bunun topluma ve ülkeye ne kazandırıp ne kaybettirdiğinin muhasebesini herkesin iyi yapması gerekir.

Gerilim siyasetinin sadece siyasi aktörler tarafından değil ayrıca idari ve bürokratik aktörler tarafından da benimsenen bir yöntem olması demokratik hayatın işlerliği ve gelişimi açısından da değerlendirilmelidir. Ülkenin ve toplumun mukadderatını belirleme yetkisini toplumun siyasi temsilcilerinin ellerinde tutması gerekirken bu yetkiye bürokratik aktörlerin de ortak olması bizim gibi ülkelerin en önemli siyasi sorununu oluşturuyor. Çatışma ve mücadele siyaset erbabı ile bürokratik kadrolar arasında cereyan edince siyasetin işlevsizleştirilmesi için bürokratik çevrelerin başvurdukları gerilim siyaseti en etkin yöntem olarak görülmektedir. Şu veya bu şekilde yaratılan gerilimler ve harekete geçirilen toplumsal hassasiyetler, siyasi iktidarların etkinlik alanını daraltmakta, siyaset kuşatılmakta ve siyasetin atacağı adımlar etkisiz hale getirilmektedir.

Bizim gibi ülkelerde her zaman siyasi istikrar ve güçlü siyasal iktidarlara duyulan ihtiyaç dile getirilir. Bunun için de çeşitli tedbirler alınır. Mesela bizde seçimlerdeki yüzde onluk genel baraj siyasi istikrar amacına yöneliktir. Meclise daha az partinin girmesi, oyların partiler arasında fazla bölünmemesi ve güçlü iktidarların kurulması amaçlanır. Ancak siyasi istikrar ve güçlü iktidarların varlığı özellikle siyasete ortak olmaya çalışan bürokrasi için asla arzulanır bir durum değildir. Güçlü siyasi iktidarlar ve istikrarlı durum bürokrasinin alanını daraltmakta ve keyfiliğini sınırlandırmaktadır. Bunun için gerilim ve benzeri siyasetlerle ülkenin istikrarsızlaştırılması bürokrasinin her zaman arzu ettiği bir durumdur.

Yaşadıklarımızı bu açıdan değerlendirdiğimizde anlaşılabilir somut durumların ortada olduğu görülür. Seçmenlerin yarısına yakının oyunu alan bir iktidar adeta kuşatılmış durumda ve ciddi bir istikrarsızlaşma eğilimi kaygısı ortadadır. Temelli kapatılma davası açılmış iktidar partisinin hükümetine bürokrasinin nasıl baktığı önemlidir. Sadece bürokrasinin değil hükümetin muhatapları olan diğer ülke yetkililerinin bakışı da önem taşımaktadır. Anayasa Mahkemesinde kapatılma talebiyle yargılanan bir hükümetin bürokrasi üzerindeki etkinliğinin sınırlı olacağı açıktır. Mesela bugünlerde Balkan ülkelerinde görüşmeler yapan Başbakana muhatapların bakışında önemli farklılaşmalar gözlenebilir; onlar nezdinde Başbakan Türkiye'nin en güçlü siyasi lideri olarak mı görülüyor, yoksa birkaç ay sonra partisi kapatılabilecek kendisi de yasaklı hale gelecek bir siyasetçi olarak mı düşünülmektedir?

Siyasi temsil özelliği olmayan bürokrasinin ve onunla birlikte hareket eden siyasi aktörlerin izledikleri gerilim siyasetinin bir sonucu olan bu durumun ülke menfaatlerine büyük zarar verdiği unutulmamalıdır. Siyaseti demokratik yöntemlerle yapamayanlar gerilim siyasetlerine sığınmaktadırlar.

 

Bu haber 420 defa okundu.