Nasıl beyin yıkıyorlar? Medyanın bilinçaltı operasyonları!

19 Mart 2008 14:25 tsi
Türk medyasının 'manüplasyon performansı'nı yorumlayan Galatasaray Üniversitesi'nden Ragıp Duran oldukça 'umutsuz' konuştu: Bizim medya manipüle işinde hem beceriksiz, hem ilkel! Bilinçaltı uzmanı Metin Çelik ise 'psikolojik harbin haber bültenlerin

Türkiye, son aylarda kritik günlerden geçiyor. Kimilerinin ‘Sivil demokrasinin varlık-yokluk’ savaşı olarak adlandırdığı bu yeni dönemde medya da elbette önemli bir sınav veriyor.

Darbe planlarının, Danıştay ve Cumhuriyet Gazetesi saldırılarının, Şemdinli olaylarının, Rahip Santaro ve Hrant Dink cinayetlerinin patlak verdiği, Sauna, Atabeyler ve Ergenekon çetelerinin ayyuka çıktığı ve nihayet iktidar partisine kapatma davasının açıldığı son birkaç yıl içinde Türk medyasının haber dili, aslında bir hayli dikkat çekici.

DÖKÜLEN KEZZABIN LEKESİ MEDYANIN ÜZERİNDE KALDI!

Mine etekli kıza atıldığı iddia edilen kezzap, erkek hastasını muayene etmeyip bir felakete neden olan başörtülü doktor haberlerinin çok geçmeden birer yalan haber olduğu anlaşıldı.

Çok geriye gitmeden daha önceki akşamki Kanal D Haber’e zoom yapmakta fayda var. Mehmet Ali Birand’ın sunduğu ana haberin akışında AKP’ye yönelik kapatma süreci ve İran’da mollaların güçlenerek çıktığı seçim haberi arka arkaya verildi. İran seçimi, yüzlerce kara çarşaflı kadın görüntüsü eşliğinde hemen AKP haberlerinin arkasında akıtıldı. Bu, dikkatli izleyicilerde bilinçli bir taktik olarak algılandı.

Bugünün can alıcı sorusu şu: Medya, görsel haber sunumu ve haber seçimleri ile yürütülen psikolojik harbin bir parçası mı?

iyibilgi, medyanın bilinçaltını değiştirmeye yönelik haberlerini konunun uzmanı iki isimle görüştü. Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi, gazeteci Ragıp Duran ve ‘bilinçaltı reklâmlar’ tezi ile Türkiye’de bir ilke imza atan reklâmcı Metin Çelik bu kritik konuyu değerlendirdi.

İşte uzmanların görüşleri:

Ragıp Duran: Bizim medya manipüle işinde beceriksiz ve ilkel

Bir kere şunu söylemek isterim ki, televizyon ve gazete haberciliğinde masum ve nötr (tarafsız) yaklaşımlar yok. Haberlerin sıralamasında ve yer tayininde ideolojik tercihler ön plana çıkar.

Bahsettiğiniz haberi dün ben de tesadüfen izledim. Bir Anadolu kentinde üniversiteli kız siyah türban taktığı ve siyah pardösü giydiği için zorlama olarak kara çarşaflı kadın haberi kotarıldı. Haberin arkasından İranlı kadınların görüntüleri akıtıldı.

İZLEDİKLERİMİZ; GERÇEK DEĞİL, MEDYATİK GERÇEK

Medyanın bu bilinçaltını değiştirmeye yönelik çalışmaları ülkemizde oldukça beceriksiz ve ilkel bir şekilde yapılıyor. Zaten habercilik gerçeği alıp kendi pencerenden geçirdikten sonra medyatik gerçek olarak topluma sunmaktır. Ama bizde gerçekler çok fazla eğilip bükülüyor. Ortaya çıkan sonuç, çoğu zaman karikatürize oluyor.

Tabi bu manzara medya okur-yazarlığını bilmeyen büyük kitleler için manipülasyona son derece müsait bir zemin haline geliyor. Gazeteler ve internet bu anlamda biraz daha korunaklı. Okuduğunuz bir şeyi tekrar dönüp okumak ve üzerine düşünmek mümkün. Ama TV’lerde durum böyle değil. İşte saniyede bilmem ne kadar kare görüntü akıyor. Onlar bir ideoloji bombardımanı şeklinde zihinlere kazınmaya çalışılıyor.

HAYATTA HİÇBİR ŞEY İKİ KEZ OLMAZ, AMA TV’LERDE OLUR!

O yüzden izlediğimiz tüm görüntüleri, okuduğumuz her şeyi zihnimizin süzgecinden geçirmeliyiz.

Hayatta biliyorsunuz hiçbir şey iki kere olmaz ama TV’lerde, özellikle de Türk TV’lerinde ayrı görüntüler iki kere, hatta üç ve dört kere arka arkaya akıtılıyor. Altına fon müziği, korku müziği eklenebiliyor. Manipülasyonun çok çeşitli şekilleri var.

Ben bu işlerden anlayan biri olduğum için sıkılıyorum bu yapılanlardan. Manipülasyonu bile çok beceriksizce, çok ilkelce yapıyorlar. Bunu BBC de yapar, dünya kanalları da yapar ama bizdeki gibi ilkel değil. Zaman zaman medya uzmanlarını dahi faka bastıracak denli profesyonelce yapıyorlar.

CNN’İN MEŞHUR KARABATAK YALANI

CNN’nin 1. Körfez Savaşı sırasında petrol dökülen denizde ölmek üzere olan karabatak kuşunu herkes hatırlar. Bu görüntü üzerinden ‘Saddam Hüseyin’in ne kadar katil olduğuna dair’ binlerce haber yapıldı. Tabi uzman medya eleştirmenleri bunu fark edemediler. Ama sonra anlaşıldı ki, bu kuş Fransa sahillerinde kıyıya vuran ve Körfez suları ile hiç ilgisi olmayan bir kuşmuş.

Bizde ise durum oldukça ilkel. Komik düzeyde. K. Irak harekâtına ilişkin bir yazı yazmıştım. Başlığı şuydu: ‘Türk Silah Kuvvetleri K.Irak’tan bildiriyor.’ Medyamız harekât süresince yönlendirildi. Öteki çarşaf, başörtüsü haberleri ise korkunç. Bizde maniple edilmeyen haberlerin sayısı oldukça az.

Reklamcı Metin Çelik: Çarşaf ve irtica kelimeleri arka arkaya kullanılıp korkular tetikleniyor

Bilinçaltı reklâm ve haberler iki şekilde yapılır. İlkinde karelerin, seslerin ve metinlerin izine bazı gizil mesajlar atılır. Bunları ayırt etmek çok zor. Bu ancak bilimsel çalışmalarla anlaşılabilir. Ancak bunu Türkiye’de yapabilecek insanların olduğunu sanmıyorum.

Bunun için çok büyük bir gayret ve teknik bilgi gerekir. Ama yapılabilir de tabi. Her bir karenin ya da haber metninin içine gizli mesajlar, görüntüler eklenebilir.

İkincisi ise klasik. Burada insanların korkuları kullanılır. Korkularını harekete geçirecek olan sözler, görüntüler ve seslerdir. Son dönemde halkın hassas olduğu bazı kavramlar var.

İrtica sözü beni etkilemeyebilir ama birilerini çok fazla etkileyebilir. Çarşaf, irtica, kan, ölüm gibi kelimeler çok fazla ve arka arkaya kullanıldığında korkuyu tetikler.

‘MUHTEŞEM KURGU:’ CAMİ, KARA ÇARŞAFLI KADINLAR, CİNCİ HOCALAR…

Medya sadece bugün değil, her zaman psikolojik harbin bir parçası olmuştur. Bunu her kesim yapıyor. Örneğin bir cami gösterilir, arkasından kara çarşaflı kadınlar, sonra cinci hocalar gösterilir.

Ya da imam-hatipli öğrenciler ile birlikte şalvarlı insanlar yan yana gösterilir ve imam-hatipliler şalvarlı insanlar olarak zihinlere kazınır.

İmam-hatip görüntülerinin ardından bilgisayar kullanan çocuklar hiç gösterilmez. İzbe bir yerde Kuran okuyan çocuklar gösterilir. Bu çok ciddi ve kasıtlı yapılan bir çalışmadır. Medya, bu şekilde psikolojik harbin bir parçası oluyor.

www.iyibilgi.com özel Ömer Çakkal

Bu haber 3,037 defa okundu.