Ahmedinejad’ın Irak ziyaretinin şifreleri

İran’ın karizmatik Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad’ın dün gerçekleştiren Irak ziyareti, üzerinden atlanıp geçilecek denli basit değil.

Sorular zihinlerimizi meşgul ediyor. Ahmedinejad tam olarak Irak’a niye gitti? İran’ın amacı ve bölgedeki nüfuzu ne? Bu ziyaretin, TSK’nın hemen ardından gerçekleşmesinin özel bir anlamı var mı? İran’ın diplomasi ile yer aldığı Irak masasına Türkiye’nin asker ile girmesi bir imaj ve nüfuz kaybına neden olur mu?

Ahmedinejad’ın kritik Irak ziyaretini, bölgeyi yakından takip eden Yeni Şafak Dış Politika Yazarı Akif Emre ile konuştuk.

Ahmedinejad tam olarak Irak’ı niye ziyaret etti?

Aslında bu ziyareti direkt olarak işgalle ilgilendirmek lazım. İran bir yandan ABD’nin boy hedefi gibi görülse de Amerika ile Irak’ta işbirliği yaptı.

Ne gibi?

İran, Şii potansiyelini Irak’ta sisteme entegre ederek ABD karşısında pazarlık payını artırdı. Eğer Irak’ta Şii blok Amerikan işgaline doğrudan tavır koysaydı ABD’nin işi çok daha zor olacaktı. İran işgal bölgesinde ABD’nin işini kolaylaştırdı. Bunu yaparken de bir yandan kendisine İran’da nüfuz alanı açtı. İran, kendisine gelen Amerikan tehdidini Irak’ta karşıladı. Pazarlık masasını Irak’a taşıdı.

Tüm bu dengeler üzerinde bu ziyaret nereye oturuyor?

İran, bu ziyaretle birlikte nüfuz alanını genişletti. İzole olmaktan kurtulduğu gibi bölgeye müdahale edeceği bir alan açtı. ABD, Suriye üzerinden İran’ı masa dışına atmak isterken İran ABD’ye yeni bir çalım attı.

TSK’nın kara harekâtı devam ediyor olsaydı bu ziyaret gene de gerçekleşir miydi?

Evet yapardı. Harekât ile ziyaret arasıda ben doğrudan bir alaka görmüyorum. Öte yandan Ahmedinejad o noktada da, Türkiye ve Irak’a ‘PEJAK ve PKK’ya karşı ortak hareket edelim’ çağrısı yapıyor. İran orada da manevra alanını genişletiyor. Elini de çok güçlendirmiş durumda.

Irak adeta bir satranç tahtası ve İran’ın Cumhurbaşkanı düzeyinde bir ziyaret ile hamle yaptığı bu masada biz ilginç bir kara harekâtı ile yer aldık. Türkiye’nin Irak masasında askerle yer alması, bu oyunda Türkiye’nin elini zayıflattı mı?

Evet. Irak üzerinde İran’ın eli son derece güçlü. İran da zaman zaman Irak topraklarındaki PEJAK kaplarını bombaladı ama diplomatik anlamda bölgede bize göre daha aktif.

Ahmedinejad’ın Türkiye ve Irak’a ‘PEJAK ve PKK’ya karşı ortak hareket edelim’ çağrısının yaşam şansı var mı?

Türkiye bu işbirliğine giremez. Amerika buna izin vermez. ABD, Türkiye ile İran’ın yakınlaşmasına sıcak bakmaz. Üstelik de İran’ı köşeye sıkıştırmak için PKK yerine PEJAK’ı güçlendirmeye çalıştığı bir dönemde. Hem Türkiye de İran ile ortak bir askeri operasyon yaptığın dair bir imaj vermek istemez. İran tüm bunları bildiği halde teklifte bulunuyor. Ben ‘Elimi uzattım diyerek’ 1-0 öne geçiyor.

www.iyibilgi.com özel Ömer Çakkal