Çankaya'nın ilk First Lady'si o muydu?

3 Mart 2008 15:04 tsi
Çankaya Köşkü'nü Fikriye Hanım mı aldı? Atatürk'le evlendi mi? İntihar mı etti, vuruldu mu? Mezarı bugün Ankara'nın neresinde?

'Latife Hanım'ın Kâğıtları' kitabının yazarı gazeteci Fatih Bayhan'ın bu hafta raflardaki yerini alacak "Fikriye Hanım" kitabında, yine ilginç iddia ve bilgiler yer alacak. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen özel araştırmacılar, Türk Tarih Kurumu, Meclis Kütüphanesi, Milli Kütüphane kaynaklarından yararlanılan kitapta, Mustafa Kemal'in Fikriye Hanım'la ilgili bugüne kadar yayımlanmamış telgrafları da bulunuyor. Kitaba göre, 1924'te ölen Çankaya'nın ilk First Lady'si, Ulus'ta bugün üzerinde tarihi bankaların olduğu yerde gömülü. Bayhan, bankalardan önce bu yerlerin "Kent Mezarlığı" olarak kullanıldığına dikkat çekiyor.

'ETNOGRAFYA MÜZESİ OLAMAZ'

Bayhan'ın kitabına konuşan, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Üyesi Mehmet Akif Işık da, Fikriye Hanım'ın mezarının, çeşitli araştırmacılar tarafından öne sürüldüğü gibi Etnografya Müzesi ve Kuğulu Park civarı olamayacağına çünkü buralarla ilgili bir mezar kaydı bulunmadığına dikkat çekiyor ve "Ankara'nın o yıllardaki mezar yeri Ulus civarında, bugünkü İş Bankası'nın bulunduğu yer ve civarıdır" diyor. Kitaptaki bir başka ilginç bilgi de, Çankaya Köşkü'ne ilişkin. Fikriye Hanım o dönemde bir bağ evi olan Köşk'ü önce görüp beğenir. 4.500 YTL'ye Ankara Müftülüğü "halk adına" bağ evini satın alır. Daha sonra Atatürk buranın TSK'ya kayıt edilmesini ister. Küçük bir onarımdan sonra Atatürk ve Fikriye Hanım, yardımcılarıyla birlikte "kasapyan" olarak bilinen bu bağ evine taşınır. Köşk, 3 ay boyunca Fikriye Hanım'ın zevkine göre döşenir.
 

NİKÂHLA İLGİLİ HER ŞEY BİR SIR
 
Kitapta, Mustafa Kemal Atatürk'ün Fikriye Hanım'a evlenme teklif ettiği an ve bu nikâhın nasıl gizli tutulduğu da yer alıyor. Atatürk, muhaliflerin eleştirilerini sonlandırmak amacıyla, "Evime genç bir kız kapattığım ve onunla geleneklerimize uygun olmayan bir şekilde ilişki kurduğum söylenebilir" diyerek evlenme kararını açıklıyor. Fikriye Hanım da, Ankara'ya geldikten üç hafta sonra yapılan bu tekliften büyük şaşkınlık ve mutluluk duyuyor. Kitaba göre bugün bile nikâhla ilgili konuşulanlar sadece birkaç bilgiye dayanıyor. Sadece tanıkları vardır ama bunlar da ilan edilmemiş. 76 yaşındaki Hıfzı Topuz kaynak olarak dayısı, aynı zamanda Atatürk'ün masa arkadaşı Dr. Fikret Onuralp'i gösteriyor. Topuz'un ikinci kaynağı ise Fikriye'nin Ankara'ya gitmeden önce İstanbul'da bir yıl arkadaşlık ettiği ve halen hayatta olan Handan isimli 95 yaşında bir kadın.
Başyaver ile tartışma sonrası mı vuruldu?
Fikriye Hanım'ın, İsmet İnönü tarafından Kütahya saldırısından sonra kendisini koruması için verilen tabanca ile intihar ettiği belirtilir. Ancak kitapta bu konuda başka bir iddia var: Yaver Muzaffer Kılıç'ın hatıralarına göre, Köşk'te Atatürk'ün odasına girmek isterken, Başyaver Resuhi Bey, Fikriye Hanım'ı görür. Resuhi Bey Fikriye Hanım'ı Köşk'ün bahçesine götürür. Fikriye Hanım, "Paşanın haberi olsa beni içeri alır" der. Resuhi Bey ise Mustafa Kemal'in uygun olmadığını söyleyince, "Yalan söylüyorsun. Haberi olsa beni alır" der ve atışmaya başlarlar. Bu tartışmadan sonra Fikriye Hanım yaralanır ve hastaneye kaldırılır. Yazar Fatih Bayhan, Fikriye Hanım'ın vurulmuş olabileceği üzerinde duruyor.

KATTAKİ TÜM ODALAR BOŞALTILDI

Fikriye kanlar içindedir. Ameliyat edilir. Akşam saatlerine kadar koyulacağı oda ayarlanmaya çalışılır. Tanınması ihtimaline karşı kalacağı kattaki herkes başka katlara alınır, sadece öleceğinden emin oldukları bir hastayı indirmezler başka kata. Mustafa Kemal, Sağlık Bakanı'na ve Memleket Hastanesi Başhekimi'ne talimat verecektir. Ancak 9 gün yaşam savaşı veren ve ameliyat edilen Fikriye Hanım ciğerlerinin rahatsızlığı tüm vücudu sardığı için yüksek ateşten hayatını kaybeder.
Nikâhı Diyanet Bakanı Fehmi Gerçeker kıydı
Mustafa Kemal ve Fikriye Hanım'ın nikâhını kıyan kişi birinci hükümet döneminde Diyanet İşleri'nden sorumlu bakanlık yapan Mustafa Fehmi Gerçeker'di. Fikriye Hanım, 29 Ocak 1923'te İzmir'de sade bir aile töreniyle nikâh kıyan Mustafa Kemal ve Latife Uşaki'nin haberlerini ise Almanya'da kaldığı sanatoryumda öğrenecekti. Ankara'ya dönmeye karar verdi. Yolculuk tam 18 gün sürecekti. Sanatoryumdan ayrılırken adeta kimse yüzüne bakmayacaktır. Çünkü orada herkes Mustafa Kemal'in eşi olduğu için hürmet ve saygı gösteriyordu. Bu yeni evlilik haberinden sonra ise herkesin tavrı değişmiştir.
 
(Sabah)

Bu haber 647 defa okundu.