Çocuğu olanlar dikkat!

21 Şubat 2008 09:55 tsi
Televizyon ve bilgisayar karşısında saatlerce vakit geçirmenin insan psikolojisi ve aile yapısı üzerindeki olumsuz etkileri biliniyor. çocukların aşırı televizyon seyretmesinden dolayı sara (epilepsi) nöbeti geçirmesi olsılığıda uzmanlar tarafından yapıla

Çocukların beyni 50 hertz TV monitörlerdeki resim kaymalarını daha kolay algılıyor. Beyin, istem dışı bu atlamaları takip ettiği için yoruluyor. Yorulan beyin daha sonra bir boşalma isteğiyle vücuda nöbet geçirtiyor.”

Nörolog Prof. Dr. Adnan Yüksel  TV seyretmenin epilepsi hastalığını oluşturan risk faktörlerinden biri olduğunu kaydetti. Yüksel, “TV'nin ve bilgisayar monitörünün etkilerine çok fazla maruz kalan çocuklarda epilepsi hastalığının tetikleneceğni ifade ediyor.

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Okan'da  Sara hastalığını tetikleyen başka bir unsurun da kafeinli içecekler olduğuna dikkat çekerek  “Özellikle çocukların çok fazla tükettiği kola beyne çok zarar veriyor. Kafeinli içeceklerden, kola ve enerji içeceklerinden çocukları uzak tutmak gerekiyor. Yanıp sönen disko ışıkları da beynin kriz geçirmesine sebep olabilir. Buna benzer ışıkları evde karanlıkta veya loş ışıkta izlenilen TV veya bilgisayar oyunları oluşturuyor. Televizyonun en az 3 metre yakınlıkta ve aydınlık ortamda izlenmesi gerekli. TV izlerken hızlı hızlı ‘zap’lamak da sarayı tetikleyebilir. Bilgisayar da çocuklar için günde en fazla 20 dakika ile sınırlanmalı.” diyor.

TV kesinlikle yakından izlenmemeli

Televizyon ve bilgisayar monitörlerinin yüksek gerilimli tüpler nedeniyle yüksek elektrik alanı oluşturduklarını belirten İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydoğan Özdemir, yüksek elektrik alanının kan dolaşımını etkilediğini söylüyor. Özdemir şu bilgileri veriyor: “Hertz frekansın ölçüsüdür. Saniyedeki titreşim sayısını belirtir. Bir TV veya bilgisayar monitörünün 50 hertz veya daha farklı özellikte olması şehir şebekesinin frekansıyla ilgilidir. Örneğin, Avrupa ve Türkiye’de 50 Hz. ABD’de 60 Hz. kullanılır. Bu frekans TV veya bilgisayarın çalışma ilkesini değiştirmez. TV ve bilgisayar monitörleri yüksek elektrik alanı oluşturur. TV izleme mesafesi genelde 2-3 metreden az olmadığı için pek ciddi sorun olmaz. Daha yakın mesafede olunması nedeniyle monitörler daha zararlı olabilir. Giderek kullanımı artan likit kristal monitörler sayesinde bu sorun da ortadan kalkacaktır. Şu an için yapılacak şey ekrana yakın oturmamak ve çok uzun süre ekran karşısında kalmamaktır. Beyne yakın çalışan ve yüksek elektrik ve manyetik alan üreten cihazlar insan sağlığı için zararlı olabilir. Bu anlamda en kritik olanları saç kurutma makineleri, elektrikli battaniyeler vb.’dir. Cep telefonları yüksek frekansta çalıştıkları için etkileri diğerlerinden farklı olabilir. Çamaşır ve bulaşık makineleri güçlü donanımlar olmalarına karşın çok yakında ve sürekli bulunulan cihazlar olmadığı için riskli değildir. Yapılabilecek şey sürekli bu tip cihazlarla iç içe olmamaktır.”

Saranın farklı sebepleri vardır

Sara (epilepsi), tekrarlayan nöbetlerle geçici bilinç kayıplarına neden olan bir durumdur. Sara, beyin tümörleri, doğuştan oluşan bozukluklar, tiroid bezinin hastalıklarında, beslenme bozukluklarında oluşabilir. Beyin ameliyatlarından sonra ortaya çıkabilir. Beyne yeterli kan gitmesini engelleyen durumlarda beyin dokusundaki besin maddeleri ve oksijen azalır. Bu da beyin hücrelerinde hasara neden olur ve sara krizi oluşur. Sara hastalığının kesin teşhisi, sara nöbetinin direkt olarak hekim tarafından gözlenmesi ile konulur. Teşhiste EEG denilen ve beyin elektrik dalgalarını ölçen bir tetkikten de yararlanılır. Tedavi için bayılmayı engelleyici çeşitli ilaçlar vardır.

Çocuklar 2 saatten fazla TV izlememeli

Anne ve babalar model oluşturmak adına kendileri için televizyon izleme sürelerini kısıtlamalıdır. Ebeveynler, kendi hayatları ve toplumsal değerleri ile televizyon dünyası arasındaki farkı öğretmek için çocukları ile birlikte televizyon izlemelidir. Çocuklar günde 2 saatten fazla televizyon izlememelidir. İzlenecek programlar önceden seçilmeli, seçilen program bittiğinde televizyon kapatılmalıdır. Çocuğun odasında televizyon bulunmamalıdır. Çocuklar için hazırlanmış video ve CD'ler incelenmeden alınmamalıdır. Çocuklara televizyon yerine kitap, hobi ve spor gibi seçenekler sunulmalıdır.

Dr. Abdullah Özkardeş*: Işığa duyarlılık epilepsi sebebi olabilir

Ekran karşısında çocuğun nöbet geçirmesi frekanstan çok ışık duyarlılığı ile ilgili. Foto-sensisitif epilepsi yani ışığa duyarlı epilepsi diye bir epilepsi türü var. Olay, elektrik frekansından çok, epileptik hücrelerin ışığa duyarlı olmasına bağlıdır. Epilepsinin genellikle nedeni bilinemez. Bu idyopatik epilepsidir ve çoğunluğu bunlar oluşturur. Bunlarda sebep ne ise ona göre tedavi yapılır. (*) Nörolog, Memorial Hastanesi

İmedya

Bu haber 485 defa okundu.