''İran'ın reaktörlerini ABD besliyor!''

8 Şubat 2008 21:30 tsi
Bir ABD Parlamento Komitesi'nin iddiasına göre ABD'nin yıllardır durdurmaya çalıştığı İran'ın nükleer reaktörleri, ABD bağlantılı kurumlar besliyor.

Bir ABD Parlamento Komitesi'nin iddiasına göre ABD'nin yıllardır durdurmaya çalıştığı İran'ın nükleer reaktörünün önemli parçalarını sağlayan iki Rus nükleer enstitüsü ABD Enerji Departmanı tarafından sübvanse edilmiş.

Her ikisi de Nizhny Novgorod şehrinde bulunan enstitülerin projelerinden birisi olarak, Rusya'nın yakıt sağlamayı kabul ettiği, Buşehr reaktörü tarafından listelenen satış sunumlarını Amerikalı yetkililere ibraz ettikleri bildirildi.

SAYISIZ İHTİYAÇLARI KARŞILADILAR

Bu listelerden, enstitülerden birisinin söz konusu reaktöre, kontrol odası ekipmanları dâhil, kontrol sistemleri sağladığı, diğerinin ise yüzlerce pompa ve havalandırma fanları temin ettiği ortaya çıktı.

ABD Enerji Departmanı bu enstitüleri, "Sovyetler Birliği"nin çökmesi ardından, 1994'te oluşturulan "Yayılmayı Önleme Girişimleri" isimli bir program altında sübvanse ediyor.

Söz konusu program Sovyetlerin çökmesi ardından mali olarak zor duruma düşen bilim adamları ve müesseselerin nükleer silah elde etmek isteyen devlet ve "terörist" gruplara know-how ve ekspertiz satmalarını engelleme niyetiyle oluşturulmuştu.

MAAŞLARINI ABD ÖDÜYOR

Parlamento Gözetim ve Teftiş Alt Komitesinden sağlanan bilgilere göre ABD bu gibi kurumlarda çalışan bilim adamlarının maaşlarına katkıda bulunuyor ve genel giderlerini karşılıyor.

ABD Enerji Departmanı'nın Buşehr Reaktörü projesine doğrudan katkıda bulunan bilim adamlarının maaşlarına da katkıda bulunup bulunmadığı henüz netlik kazanmış değil.

İki demokrat temsilci tarafından Enerji Sekreteri Samuel W. Bodman'a gönderilen mektupta "İran'a nükleer teknoloji sağlayan Rus enstitülerini Enerji Departmanı'nın fonlamasını hangi politika mantığı makul göstermektedir? Bu bizim yaygınlaşmama hedeflerimizle nasıl örtüşür?" soruları gündeme getirildi.

Mektubu yollayan temsilcilerden birisi olan John D. Dingell telefonla bir Amerikan gazetesine verdiği demeçte, dış işlerinin İran'ı Buşehr reaktörünü silah programına uygun nükleer teknoloji elde etmede bir kılıf olarak kullanmakla suçladığını, İran petrol yataklarını geliştirmek isteyen ABD şirketlerini engellemek için bir sürü federal yasa çıkarıldığını, ama yaygınlaşmama programı altında ABD'nin karşı çıktığı bir reaktörün yapılmasına ABD parasıyla katkıda bulunulduğunu iddia etti.

Diğer taraftan Enerji Departmanı yayınladığı bildiride Parlamento Komitesi veya herhangi bir diğer departman tarafından Rusya bağlantılı bilim adamlarını destekleme amaçlı geliştirilen projelerden hiçbirisinin İran'daki nükleer faaliyetlere yardım sağlamadığından emin olduğunu açıkladı.

BUŞEHR REAKTÖRÜ

Buşehr reaktörünün uzun bir geçmişi bulunuyor. 1975 de zamanın İran Şah'ı Alman firması Kraftwerke-Union şirketinden ikiz bir reaktör yapmasını talep etti.

1979'da Şah'ın devrilmesi ardından reaktörde iş durdu. 1980'de başlayan İran – Irak savaşında iki ünite Iraklılar tarafından bombalandı.

1995'te İran Hükümeti ilk ünitenin bitirilmesi için Rusya ile kontrat imzaladı. Bununla ilgili Rusya önündeki en büyük engel ise, Rus tasarımının Alman tasarımından temelden farklı olması ve bu dönüşümün gerçekleştirilmesi idi.

İranlı yetkililere göre söz konusu reaktörün bu yıl enerji üretmeye başlaması öngörülüyor.

dunyabulteni

 

Bu haber 549 defa okundu.