Laura Bush’un adı ne renk

4 Şubat 2008 13:49 tsi
Bir ABD Başkanı’nın eşi ilk kez, bir Türk yazarın kitabını yere göğe koymadan övdü. ‘İyi, gerçekten iyi’ dedi. İyi ama Türkçesi ‘zor anlaşılan’ bir kitabın ingilizce şifreleri nasıl çözüldü? Tek yol, şifrelerin anahtarını bil

Orhan Pamuk ve “Benim adım kırmızı” bol övgü kadar çok da eleştiri aldı. Nobel ödülü öncesi Pamuk’un konuşmaları üzerinden yürütelen kritik yağmuru bir tarafa, kitap da bir çok “muhalif” tarafından keskin eleştirelere uğradı.

Başı çeken yorumlardan biri de, Kitabın ve Pamuk’un “zor” olduğuydu. Yani bu eleştirmenlere göre, kitap kötü ve zor bir Türkçe barındırıyordu. Dahası kimse bu kitabın sonuna ulaşamamıştı.

Satın alanların bir çoğu yoğun reklam ve yazar üzerinden yürütelen kampanyalar sonucunda kitabı satın alıyor, okumak için sebat ediyor, ancak bir süre sonra kitabı terk ederek rafa kaldırıyordu.

Bu konuda derinlikli çalışmalar da yapılmıştı ve muhaliflere göre Pamuk anlaşılmıyordu. Ancak kitap sadece Türkiye’de değil uluslararası edebiyat mahfilleri de tarafından “iyi” bulundu ve teyiden, küresel edebiyatın zirvesi sayılan Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü.

Bu başarı elbette önemliydi ve hem Türkiye hem de yazar için belli bir imaj parlaması yarattı. Üzerinden zaman geçtikçe de hem ödül hem de yazar üzerindeki tartışmalar da-tamamen bitmediyse de-soğumaya yüz tuttu.

Kırmızı, Beyaz Saray’da!

Ta ki, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush’un eşi ve first lady Laura Bush’a, Türkiye’nin ABD Büyükelçisi’nin eşi tarafından “My Name is Red” hediye edilene değin.

Nobel ödülli bir kitabın Başkan’ın eşine hediye edilmesinde anormal hiçbir durum yok. Kaldı ki Laura Bush kitaplarla oldukça içli dışlı bir kişilik. Kütüphanecilik geçmişi olduğu gibi okumayı da çok seviyor.

Yani belli bir edebi kişiliği var. Nitekim, bu huyu yüzünden son kez gazetecilerin karşısına çıktığında “şu an hangi kitabı okuduğu ve nasıl bulduğu” soruldu.

O da, okuduğu kitabın “Benim adım kırmızı” olduğunu, kitabı çok beğendiğini ve kitabın, “gerçekten iyi, çok iyi” olduğuna söyledi. Elbette bu övgüye en çok sevinenler yayıncı ve kitapevleri olmalı. Zira böyle bir reklamın maddi karşılığı yok.

Ancak bu sefer de gerçekten merak edilesi şöyle bir durum ortaya çıktı. Laura Bush, kitabı kuşkusuz İngilizce çevirisinden okudu.

Peki ama Türkçesi bile bu denli zahmetli ve bazı eleştirmenlere göre bu zorluğun nedeni, metnin içerdiği bir çok “alt yazım” olduğuna göre, alt yazımların “alt okumaları” için gereken “zihinsel ve kültürel” derinlik nasıl yakalandı?

Buradan kasıt Laura Bush’un birikimi değil. O eleştirmenlere göre kitap bir çok şifreli sunum içeriyor ve bu şifreleri çözmek için o şifrelerin geldiği havuzdan beslenmiş olmak gerekiyor.

Bir başka deyişle, iyi edebiyatçı, yazar veya kalibreli bir entelektüel olmak, kitabı kavramakta yetersiz kalabilir. Şifreler için gereken anahtarların edenimi için belki farklı bir beslenme lazım.

Peki bu beslenmeye Laura Bush sahip mi? “Gerçekten iyi, çok iyi” dediğine göre first lady bu şifreleri çözmüş olmalı. Yani yüzmeyi bildiği anlaşılıyor.

Bu haber 666 defa okundu.