Hamileleri kurtardık, sıra çocuklarda!

26 Aralık 2007 14:04 tsi
İlaç tröstlerinin lobileriyle çıkarılmaya çıkarılan Klinik Araştırma Yönetmeliği ile ilgili iyibilgi’nin başlattığı “ilaç firmalarına kobay olmak istemiyoruz” haber-kampanyası yankı buldu. Önce Taraf gazetesi olayı manşetine taşıdı, andı

iyibilgi 6 Aralık tarihinde “Türk halkını kobay yapmak istiyorlar!” başlığıyla duyurmuştu skandalı… Sinsi bir lobi içindeki ilaç devleri çocukların, hamile kadınların bile kobay olarak kullanılmasının önünü açan Klinik Araştırma Yönetmeliği’ni “kendi yazdıkları haliyle” meclisten geçirmek istiyorlardı. Hala böyle…

Ancak aradan geçen zaman içindeki duyarlı haberler ve iyibilgi’nin başlattığı sessiz kampanyaya destek, en azından hamile kadınları kurtarmışa benziyor. Evet aldığımız duyumlar hamile kadınların Klinik Araştırma Yönetmeliği kapsamının dışına alındığı yönünde. Yani ilaççılar hamile kadınları denek (kobay) olarak kullanamayacak. Ama çocuklar hala tehlikede…

Hala fırsat var: Sektörün görüşü bekleniyor

Sağlık Bakanlığı, AB mevzuatına uyum sağlanması amacıyla Türkiye'de yapılacak klinik araştırmalarla hazırladığı yeni yönetmelik taslağı sektörün görüşüne sunuldu.
Taslakla ilgili Milliyet'e bilgi veren Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürü Mahmut Tokaç, "Beşeri Tıbbi Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelik Taslağı"nın sektörün görüşüne sunulduğunu ve yanıt beklendiğini söyledi. Tokaç, taslakla halen 84 olan yerel etik kurul sayısının 20-25 civarına indirileceğini; halen tıp ve hukuk uzmanlarından oluşan etik kurullara esnaf örgütleri, tıp etiği uzmanları ve din adamlarının da gireceğini kaydetti.
"Din adamlarının etik kurullarda AB mevzuatına uygun şekilde ilk kez yer almasının planlandığını" ve amacın "olaya salt bilimsel gözle bakmayacak" bir kurul oluşturmak olduğunu belirten Tokaç, "Olaya salt bilimsel gözlükle baksaydık bilimsel kurul olurdu" dedi.

Ne diyelim inşallah etik kurullardaki bu çeşitlilik ilaç firmalarının hegemonya ve baskısını bir nebze kırabilir.

Daha çok ilaç firmaları düşünülmüş…

19 Aralık tarihinde NTV Yakın Plan’da Celal Pir, konuyu derinlemesine inceledi. Programda “Neden yönetmelikte bu tip değişiklikler yapılmak isteniyor? Arkasındaki gerçekler tıbbi mi?  Yoksa maddi çıkarlar doğrultusunda mı?, Özel hastanelerin istediği gibi araştırma yapması nasıl suistimal edilebilir?” gibi sorulara yanıtlar arandı. Ve bir konunun altı çizildi: “Araştırmalar insan sağlığı için her ne kadar gerekli de olsa, yeni yönetmelikte insandan çok ilaç ve araştırma şirketleri düşünülmüş gibi.”…

“Her isteyen firma istediği ilacı üzerimizde deneyebilir”

Programa katılan İstanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Özdemir Aktan, Celal Pir’in sorularını yanıtladı:

Yeni yönetmelik neler getiriyor?
Aktan: Maalesef ipleri biraz gevşetiyor ki bu istemediğimiz bir şey. Şimdiye kadar olan sistemde Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir merkezi etik kurulu vardı. Ayrıca her hastanenin kendi yerel etik kurulu vardı. Eski yönetmelik bu kurulların sadece eğitim hastanelerinde kurulabileceğini söylüyordu. Bu son derece mantıklıydı. Amaç eğer araştırmaysa bilgi üretmeyse özel hastanelerin böyle bir misyonu yok. Bu yüzden bu genişletmenin bilime katkısını kabul etmek son derece zor.

Memlekette böbreğini satarak geçimini temin etmeye çalışan insanlar var. Büyük bir cehalet var bu yasa o insanları bu tür olaylardan koruyabilir mi?
Evet koruyabilir denilemez. Çünkü sistemimizde şöyle bir aksaklık var. Bu tür konuları yerel etik kurullar inceliyor. Etik kurulların dikkat ettiği birtakım önemli konulardan biride hastanın yeterince bilgilendirilmiş olması. Burada hastanın anlattığınızı nasıl algılayacağı da önemli. Ama konuya böyle bakmamak lazım. Tıbbın ilerleyebilmesi için deney hayvanlarının da insanların da bu çalışmalara katılmaları gerekiyor. Kaldı ki deney hayvanları içinde zaman zaman tepkiler çıkıyor. Sonuç olarak bu iş yapılacaksa ne  denek hayvanı çalışmalarından ne de klinik araştırmalardan vazgeçebiliriz. Burada kuralların net ve güzel konulması lazım.

Her isteyen firma üzerimizde istediği ilacı deneyebilir mi?
Evet deneyebilir. Yeni yönetmelikle yerel etik kurullar kaldırıldığı için bölgesel kararla istenilen hastanede uygulanabilecek gibi gözüküyor.

İlaca bağlı ölüm vakalarında araştırmanın hemen durdurulması gerekiyor. Eski yasada bu madde yer alırken yenisinde neden yok?
Tabi bunu illaki yazmakta gerekmiyor. Bilinçli kaldırıldığını düşünmek dahi istemiyorum. Çünkü yan etkiler ortaya çıktığı zaman mutlaka hemen yerel etik kurul tarafından durdurulmalıdır. Öncelikle burada kişinin bilgilendirilmasi gerekiyor. Eğer erişkin değilse çocuksa 6 yaşından küçük çocuklar için ebeveynlerinin izni, 6 yaşından büyükse çocuğunda onayı gerekiyor. Aynı şey engelliler ve psikiyatrik hastalıklar içinde geçerlidir.

Siz Tabip Odası olarak ne öneriyorsunuz?
Sağlık sektörü dediğimiz zaman dünyada silah ve enerji sektöründen sonra en büyük sektörden bahsediyoruz. Bu sektöründe ilaç kısmına baktığımız zaman Türkiye’de ilacın yeri biraz farklı, çünkü bizim sağlık harcamalarımızın ilaçla ilgili olan kısmı 11 milyar dolar. Bu tüm sağlık harcamalarımızın %40’ı. Bu çok fazla dünyada bu rakam %15’ler civarında olması gerekiyor. Şu an 11 milyar dolar olan ilaç harcamaları 5 yıl içinde 30 milyon dolara çıkacak. Bu çalışmaların bir kısmı bilime hizmetten çok ilacın kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik olabiliyor. Dolayısıyla pazarı genişletme çabaları var. Pazarı genişletebilmek açısında ilacın eczane dışında satılmasına olanak tanıyan yasalar çıkartılıyor, ilacın reklamını serbest bırakan yasalar çıkartılıyor. Bu yasa da bunun bir parçası ve maalesef ilaç firmaları çok güçlüler.

www.iyibilgi.com ÖZEL

iyibilgi’nin kamuoyunu uyaran ilk kobay haberi için tıklayınız
http://www.iyibilgi.com/haber.php?haber_id=45632

Bu haber 2,555 defa okundu.