Başbakan’ın "saray buluşmaları"nı kim çözecek?

25 Aralık 2007 17:00 tsi
Biri Beyaz Saray öbürü Dolmabahçe Sarayı. İkisi de saray gizi taşıyor. Biri Başkan Bush'la diğeri Genelkurmay Başkanı ile. Başbakan'ın saray bulmacaları çözüleceği günleri bekliyor. iyibilgi Ankara

Konu hangi ülke hangi yöneticileri olursa olsun, “devlet yönetimi”nde bazı konuların gizli olması şart. Eşyanın tabiatı bu. Hele ülkeniz coğrafi ve stratejik açından netameli bir noktada ise, bir çok kritik konuyu gizlice halletmeniz normal.

Esasında “gizlice” kelimesi de yanlış. Yapılan “gizli toplantılarda” alınan kararların uygulanabilmesi için belli bir “güvenlik şeridi”nin yaratılması.

Kaldı ki örneğin her ay toplanan ve Cumhurbaşkanlığı Köşkü’nün kapısına tüm medyayı yığan Milli Güvenlik Kurulu toplantıları da gizli. Hatta öyle gizli ki, bir şekilde içeriği öğrenseniz bile yayınlamanız suç.

Ama bir de hem kamuoyu tarafından hiç unutulmadan merak edilen, içeriğine ilişkin tahminlerin biteviye yapıldığı, muhalefetin “ne konuşuldu orada” diye diline doladığı, yıllar sonra bile “demek buymuş” diye anılan gizli görüşmeler var.

Mesela 5 Kasım’da gerçekleşen, başbaşa kimine göre 55 kimine göre 75 dakika süren Başkan Bush-Başbakan Erdoğan görüşmesi gibi.

Veya yine Başbakan Erdoğan ile Genelkurmay Başkanı Orgeneral Büyükanıt arasında gerçekleşen 1.5 saatlik Dolmabahçe buluşması.

Yani biri Beyaz Saray’da biri de Dolmabahçe Sarayı’nda yapılan iki gizli saray bulmacası gizemini koruyar hala.

Bu gizli toplantıların gizli kalmasına yardımcı olan nedenlerden biri “ikili” gerçekleşmesi. Yani sadece iki kişinin konuyu bilmesi.

Bu halde “sızma” oldukça zor hale geliyor. Ya katılımcılar birbirlerine haber vererek ve içeriğe kesin biçimde sadık kalarak uzun zaman sonra açıklıyorlar veya spekülasyorlar alıp başını gidiyor.

Kriptoya gerek var mı?

Yine de bu türden gizli görüşmelerin de-şifre edilmesinin tek yolu katılımcıların açıklamaları değil.

Gizli görüşmeler büyük oranda sıcak konular ya da olası gelişmeler üzerine yapılıyor. Bundan sonra da o konu üzerinde pratik olaylar yaşanmaya başlıyor.

Bush-Erdoğan görüşmesinde ana konu terör örgütü PKK ve Kuzey Irak’tı. Bu biliniyor. O günden sonra yaşanan gelişmeler de doğal olarak “içerinin” birebir olmasa da havasını veriyor.

5 Kasım görüşmesinin ertesinde yaşanan olaylar şöyle; ABD önce PKK’nın pozisyonunu kendi açısından netledi ve “düşman” ilan etti. Bu zaten açık. Hatta o gün söylendi.

Ancak ondan sonra ABD örgüte karşı fiilen uygulamalar yapmaya başladı. Söylene söylene dillerde tüy bırakmayan “işe yarar sıcak istihbarat” da bu.

Gizli sonuçlarından birini, Silahlı Kuvvetler’in yaptığı operasyonlarda görüyoruz. Ama hiç dillendirilmeyen fakat ucu görünen gizlerden biri Washington’un hem Bağdat yönetimine hem de Barzani’ye karşı tutumuydu.

İşte burada gizli bazı noktalar belli oldu. ABD, hem Talabani’yi hem de Barzani’yi Türkiye konusundaki tutumları nedeniyle ikaz etti.

Ankara’nın terör karşısındaki reaksiyonunu iyi okuyan ABD, bu ikiliyi tutumlarını düzeltmek konusunda uyardı. Uyardı ama aynı zamanda onları kaybetmemek için gönül alma üzere Dışişleri Bakanı Rice’ı ayaklarına kadar yolladı. Üstelik terslenme pahasına.

Yani en genel çizgileriyle gizli görüşmenin hatları, PKK’nın tasfiye edilmesi, Kürt liderlerin daha ılımlı hale yöneltilmesi, bu arada ABD açısından kimseyi kırıp dökmeden durumun idare edilmesiydi.

Peki Başbakan ne söyledi? Bu daha az kestirilebilir bir konu. Zaten muhalefetin meselenin üzerine gitmesinin sebebi de bu.

Erdoğan’da muhtemelen operasyonların sadece PKK’ya yönelik olacağı, belli bir sınırın geçilmeyeceği, Barzani kuvvetlerine-karşılık verilmediği taktirde-dokunulmayacağını belirtti.

Bir tampon bölge ya da ağır bir kara harekatıyla Kuzey Irak’ın içlerine girme hamlesi karara bağlandı mı bağlanmadı mı, “gerçekleşmediği” için henüz bilinmiyor!

Dolmabahçe sır kalır?

2007 yılının en çetrefilli el yakan konularının başında gelen Cumhurbaşkanı seçimi günlerinde gerçekleşen Büyükanıt-Erdoğan görüşmesinin üzerindeki sis ise kalınlığını hâla koruyor.

Burada görüşmeye “yontulacak” ve okunmaya müsait net bir gelişme de olmadığından görüşmenin içeriği hakkında somut göndermeler yapmak zor.

Tabii bu hal spekülasyonları önlemiyor. Bunların içinde en itibar göreni ise Başbakan Erdoğan’ın kendisinin Cumhurbaşkanı adayı olmayacağını Büyükanıt paşaya söylemiş olduğu.

Ancak bu görüşmenin içeriği üzerine okuma yapanların dillendirdiği bir başka nokta, buluşmada Başbakan’ın Abdullah Gül’ün de Cumhurbaşkanı olmayacağını söylediği biçiminde.

Herşeyden önce bu notların doğruluğu bilinmiyor ama öte yandan doğruysa ortada bir gariplik oluyor. Zira Gül Cumhurbaşkanı. İşte bu durumu da Gül ile Erdoğan arasında bir süredir yaşanmakta olan soğukluğa bağlayanlar mevcut!

Nihayetinde bunların hepsi “şimdilik” sadece spekülasyon. Ancak “gizli”liğin ve “sır”rın bir özelliği daha var. Önünde sonunda hep ortaya çıkması.

Belki kısa bir süre sonra Başbakan’ın “saray bulmacaları” da çözülür.

www.iyibilgi.com Ankara

Bu haber 1,007 defa okundu.