Rusya’da çifte çarlık:2 Mum yaktık keyfine baktık!

19 Aralık 2007 13:23 tsi
Kimse için sürpriz olmadı. Hatta olmasa sürpriz olurdu. Putin’in Başkanlık süresi doldu ama Putin’in dolmadı. Yerine kimin geleceği de biliniyordu, Putin’in allem kallem iktidarını koruyacağı da. Ama yöntem ‘Sovyet usulü’ o

Rusya uzun süredir,  “Putin’i nasıl yerinde tutarız”ın formülünü arıyordu. 'Milli lider' statüsü yaratalım dediler, hatta Beyaz Rusya ile birlexip yeni devlet kuralım, onun Başkan’ı olsun bile dediler.

Hiçbirine gerek kalmadı ve yeni başkan “Putinci” Medvedev, göreve gelmeden Putin'e başbakanlık önerisinde bulundu.
 
'Başkan Medvedev-Başbakan Putin' senaryosu Moskova'da kafaları biraz karıştırdı ama sonuç belli. Gerçi iç ve dış muhalifler “Putin zayıf başbakanlıkla yetinmez” diyerek, Medvedev’le “ara bozma” tezviratlarına girişti ama artık herkes biliyor ki, Putin ipleri yeniden eline alacak.

Putin'in başbakanlığa aday gösterdiği Başbakan Birinci Yardımcısı ve enerji devi Gazprom'un patronu Dimitri Medvedev'in devlet başkanlığına geçmesi fikri başta Rus medyasında şüpheyle karşılandı.

“Milli lider” statüsündeki Putin'in başbakanlık gibi zayıf bir makama nasıl geçebileceği ve elbette bu halin iki iktidar merkezi yaratıp yaratmayacağı sorularını yöneltildi. Bu sorular belki başka bir ülke ve Putin dışı bir liderle tartışılabilir. Ama Rusya’da muhtemelen böyle olmayacak.

Bunu dünya ülkeleri kadar Ruslar da biliyor aslında. Bu yüzden asıl merak edilmesi gereken, çifte merkezin yaratacağı siklon değil, Vladimir Vladimiroviç Putin ile Dmitri Anatolyeviç Medvedev arasında nasıl bir görev dağılımı olacağı.

Bir çok kaynak Bu dağılımın ve kimin neye karışıp karışmayacağının iki lider arasında önceden belirlendiğini düşünüyor. Kanaat bu yöndeyse de erkin paylaşıldığı henüz sır.

Yine de risk var!

Rusya; Çarlık ve Sovyetler gibi oldukça ağır alışkanlıkları ve yerleşik gelenekleri olan bir devlet terbiyesinden geliyor. Bu nedenle “yeni” modelin istikrarı zora sokacağı ihtimali de yadsınmamalı.

Neticede istisnai kimi tarihi örneklere rağmen bu model deney aşamasında. Örneğin Putin gibi otoriter ve karizmatik bir Başbakan ile üstte bulunan Başkan arasında sıkışacağı kesin olan bir bürokrasi yapısı şaşıracak. Kime hesap vereceğini ya da hatta kimin emirlerinin öncelikli olduğunu bilemeyecek.

Yani aslında sorun, uzun zamandır Rusya’nın bu kadar güçlü bir Başbakana sahip olmaması. Örneğin yine bir bürokrat hata yaptığında “kendi liderinin” arkasına sığınacak. Bu halde diğer lider ne yapacak?

Elbette Rus halkının da kafası karışacak. Bugüne kadar halk, iyi giden şeyleri Putin’den kötü gidenleri ise hükümetten biliyordu. Başarısızlıklardan şimdi kim sorumlu tutulacak?

ABD, Çin, AB ve diğerleri

Rus dış politikası açısından da garip bir durum ortaya çıkabilir. Bugüne kadar patronun Putin olduğunu bilen diğer ülkeler politikalarını ve Rusya ile ilişkilerini buna göre şekillenidiriyorlardı.

Şimdi iki lidere de konsantre olmak zorunda kalacaklar. Rusya ile ilgili halledemedikleri işleri, işlerine gelen lidere de götürebilirler. Hatta bunu, Rusya’ya karşı da kullanabilirler. İki lider arasında dış politika uygulamadaki ayrılıklar ortaya çıktıkça, bu ikilem körüklenebilir.

Veya bazı ülkeler liderlerden birini görmezden gelerek de dış politilarını şekillendirirken, Rus diplomasisini zora sokabilirler. Nihayetinde Rusya yeni bir politik sürecin içine giriyor. Bölgenen ve dünyanın bu ağır aktörü başarırsa da başaramazsa da bir çok ülkeyi etkileyecek sonuçlar ortaya çıkacak.

Bu haber 619 defa okundu.