‘Paşa paşa’ yazanların ‘marş

Serkan Kara'nın Zaman CumaErtesi ekindeki haberi:

Askerden çok satanlar listesine darbe! 
 

Terör olayları Türkiye’de ne zaman artsa, emekli askerlerin yıldızı parlıyor. Tabir yerindeyse rutbelerine bir yıldız daha ekleniyor! Nasıl mı? Askeri harekatla veya terörle ilgili görüşlerini televizyon televizyon gezip açıklayarak ya da çeşitli gazetelere verdikleri röportajlarla gündemi değiştirerek... Üstelik girdikleri polemikler de cabası!.. Komutanların geçmiş dönemle ilgili çarpıcı açıklamaları da, varsa hatalarını söylemeleri de olay oluyor. Yine askerlik anılarını anlattıkları kitaplarının ‘çok satanlar’ listesine girmesi, kalem ustalarını bile kıskandırıyor! Bir zamanlar albay ve daha üst rütbeli emekli askerler anılarını kaleme alıyordu. Şimdilerdeyse askerliğini ‘asteğmen’ olarak yapanlar bile anılarını kağıda döküyor. Bunda etkili olan şey; tecrübelerini kamuoyuyla paylaşmak mı, yoksa konjonktürden yararlanıp çok satmak mı, orası bilinmiyor! Aslına bakarsanız emekli komutanların görev yaptığı dönemlere ait anıları yazması yeni bir şey değil. Cumhuriyet tarihi boyunca paşaların konuşması ve bir şeyler yazması hep olay oldu. Kurtuluş Savaşı’nın en önemli komutanlarından olan Org. Kazım Karabekir Paşa’nın emekli olduktan sonra anılarını yazması, CHP tarafından büyük bir tepkiyle karşılanmıştı. Hatta Karabekir Paşa’nın anılarını anlattığı kitap basıldığı matbaadan toplatılarak imha edilmişti. Yine aynı şekilde hatıralarını kaleme alan Ali İhsan Sabis Paşa da, dönemin en çok konuşulan komutanlarından biriydi.

Dikkat, hazır ol; yazmaya başla!

Muhalifler, yaşadıklarını yazıp geleceğe not düşme gayretine girse de; cumhuriyetin kurucu paşa kadrosu, ‘günlüklerini’ ve ‘hatıralarını’ -her nedense- kaleme almaktan kaçındı. 27 Mayıs 1960 askerî müdahalesi sonrası da, hatıralar konusunda, hiç de iç açıcı değil. Birkaç kitabı da saymazsak 27 Mayıs’a emeği geçen komutanlar, bu dönemi yazmaktan nedense hep uzak durdu. Hatıralar trafiği; ancak 12 Mart 1971 ‘ordu içi gerilim’ süreci sonrasında canlılık kazandı. Muhsin Batur, Celil Gürkan ve Talat Turhan gibi asker kişiler, 12 Mart öncesi ve sonrası yaşadıklarını, en ince ayrıntısına varıncaya kadar yazarak bizzat tarihe belge bırakma gayreti içinde oldu.

Kenan Evren’in 12 Eylül 1980 askerî darbesini ve ardından yaşanan süreci anlattığı anıları, önce Milliyet gazetesinde tefrika edildi; sonra da 6 cilt halinde kitaplaştırıldı. Darbe yapmış bir asker olan cumhurbaşkanının hatıraları, dönemin siyasileri Süleyman Demirel, Bülent Ecevit ve Necmettin Erbakan ile aralarında polemik oluşturdu.

1984’teki Şemdinli ve Eruh saldırılarından itibaren mücadele etmek zorunda kaldığımız terör örgütü ise her geçen gün yazı hayatına yeni bir ‘komutan yazar’ kazandırdı. Edebiyat dünyası, kitaplarının satmadığından yakınadursun; okur, terör konulu kitaplara yoğun bir ilgi gösteriyor. Sınır ötesi operasyonun başladığı şu günlerde kamuoyu; gerek yurt içinde, gerekse sınır ötesindeki başarı ya da başarısızlığımızın nedenlerini askerlerin anılarından okuyor. ‘Komutan yazar’lardan öne çıkan iki isim ise yakın dönemde Güneydoğu’da görev yapmış ve sınır ötesi birçok harekâta katılmış olan emekli Tümgeneral Osman Pamukoğlu ile emekli Albay Erdal Sarızeybek. Bölgedeki operasyonlarla ilgili birçok kitap yazan iki emekli komutan, kitaplarında PKK’ya karşı düzenledikleri sınır içi ve sınır ötesi operasyonları anlatmalarının yanı sıra, dönemin hükümetlerine ve cumhurbaşkanına da -verdikleri kararlardan dolayı- yer yer sert eleştiriler getiriyor.

‘Paşa paşa’ yazanların ‘marş marş’ okunan kitapları

Osman Pamukoğlu Paşa, İnkılap Yayınları’ndan çıkan ‘Unutulanlar Dışında Yeni Bir Şey Yok’ isimli kitabında, 1993-1995 yılları arasında görev yaptığı Hakkari’deki ve Kuzey Irak’taki operasyonları anlatıyor.

Erdal Sarızeybek, Pozitif Yayınları’ndan çıkan ve yoğun ilgi görerek kısa sürede 16’ncı baskıya ulaşan son kitabı ‘İhaneti Gördüm’de, Turgut Özal’dan bu yana askerî ve siyasi tüm yetkilileri mercek altına alıyor.

Emekli Korgeneral Hasan Kundakçı (namı diğer Tamburalı Paşa) da okurların ilgi odağı diğer bir ‘komutan yazar’. Paşa, Alfa Yayınları’ndan çıkan ‘Güneydoğu’da Unutulmayanlar’ isimli kitabında, PKK’nın ilk eyleminden Abdullah Öcalan’ın yakalanmasına dek Güneydoğu’da geçen sancılı dönemi aktarıyor.

Güneydoğu’da görev yaptığı sırada bir operasyon esnasında belinden vurularak gazi olan subay Abdullah Ağar’ın eserleri, okurlar tarafından en doyurucu bulunan kitaplar arasında.

‘Komutanım Ben Şehit miyim?’ kitabının yazarı emekli Tümgeneral Alaattin Parmaksız ise kitabında şehit olan askerlerin dramatik hikâyelerini anlatıyor.

Uzun süre Güneydoğu ve Irak’ın kuzeyinde görev yapan ve kendi isteğiyle ordudan ayrılan Üsteğmen Hakan Evrensel, Alfa Yayınları’ndan çıkan ‘Güneydoğu’dan Öyküler’ isimli kitabında bitmek bilmeyen PKK terörünü yazanlar kervanına katılanlardan.

Gazi Savaş Yücel, Biz Kınalı Bacaksızlar isimli kitabında Güneydoğu’da yaşananları gazi arkadaşlarının tanıklığında anlatıyor.

Komando Asteğmen Ahmet Özcan, Kent Yayınları’ndan çıkan ‘Operasyon Var Bu Gece’ kitabında Güneydoğu’daki tanıklıklarını bir operasyon çevresinde aktarıyor.

‘Komutan yazar’ kervanına katılan son isim ise ‘Yarasa Operasyonu’ isimli kitabıyla emekli Kıdemli Albay Mithat Işık oldu. Mithat Işık, Destek Yayınları’ndan çıkarak yok satan kitabında daha önce yayımlanmamış belgeler ve fotoğraflarla Şemdin Sakık’ın yakalandığı Yarasa Operasyonu’nu tüm detaylarıyla anlatıyor.

‘Bir tabur’ komutan kitap yazmış!

Osmanlı’nın çöküş döneminden başlayarak günümüze kadar bir araştırma yapan emekli Albay İlhan Çiloğlu, incelemelerinin sonunda 400’e yakın askerin, edebiyat dünyamızda kalem oynattığını tespit etmiş. Albay Çiloğlu, aralarında; Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Mareşal Fevzi Çakmak gibi komutanların da bulunduğu ‘komutan yazarları’, ‘Asker Yazarlar ve Şairler’ isimli kitabında bir araya getirmiş.