Almanya "minareler ve kiliseleri" tartışıyor! Ya gökdelenler!

4 Aralık 2007 14:30 tsi
Almanya Başbakanı Angela Merkel de ülkesinde süren minare boyu tartışmasına katıldı. Genel başkanı olduğu CDU’nun kurultayında konuşan Merkel, "Minarelerin, bilinçli şekilde kilise kulelerinden daha yüksek yapılmamasına dikkat etmeliyiz. Hoşgörü hi

Almanya'ya yeni bir tartışma başladı: Minareler, kiliselerden yüksek olmasın tartışması.

Bu tartışma şüphesiz ortaçağdan beri süregelen, dinlerin semboller üzerinden de mücadele etmelerinin tarihiyle örtüşüyor, onu tamamlıyor.

Merkel'in bu çıkışı üzerine çok şey söylenebilir, gerek Türkiye'den, gerek Balkanlardan gerek Avrupa'nın diğer ülkelerinden örneklerle tartışma genişleyebilir. Bu örnekler tarih içinde bir yolculuğa çıkarak da "zenginleştirilebilir".

Öncelikle bazı ayrımlara dikkat çekmek gerekiyor. Almanya'daki camilerin tarihsel, kültürel durumuyla misal Türkiye'eki kiliselerin veya havraların durumu aynı değil. Buraa tarihsel olarak Müslümanlaran önce yaşayan topluluklar var ve bugün bazı haklarının ulus devletçe izole eiliyor olması elbette bir sorun.

Zaten Türkiye'nin azınlıklara ve farklı kültürlere yaklaşımı da misal AB tarafından sorun olarak görülüyor. Bu durumda AB ülkesi Almanya'nın daha özgürlükçü oluğu da varsayılabilir. Ama bu kağıt üstünde böyleyken pratikte nasıl?

Osmanlı devrinde bazı cami minarelerinin yakınındaki kiliselerden özellikle daha yüksek dikildiğini biliyoruz. Ama bu yüzyıllar öncesinde kalma bir uygulama. Günümüzde hâlâ bunları hesap etmek çok da isabetli görünmüyor. Öte yandan Merkel'i böyle bir açıklama yapmaya yönelten sebepleri de irdelemek gerekiyor. Zira Almanya'da 40 yıllık bir mazisi olan müslüman toplumumun ev sahibinin de hassasiyetlerine dikkat etmesi gerekiyor. Bu durum karşılıklı anlayışla, insanlık içtihaıyla çözülecek bir mesele. Ancak bu tür tartışmaların insanlar arasında çözülemeyip, Merkel'e yani siyasi iradenin en üstüne ulaşması da ayrıca bir sorun. En önemlisi bu tür "Müslüman, göçmen, öteki" gibi konularda sabıkalı bir ismin yani Merkel'in yaklaşımına soğukkanlı ve mesafeli durmak gerekiyor.

Evet minarelerin kiliselerden uzun veya kısa olmasının hiçbir dini ya da kültürel üstünlüğe veya geriliğe tekabül etmediğini herkes ama öncelikle Merkel biliyor. Böyle açıklamalarla Merkel, gündelik dilin biraz da kabaca tabiriyle, eşeğin aklına karpuz kabuğu düşürüyor ve yeni gerilim alanları açıyor.

Buna benzer tartışmalar da örneğin daha tehlikleri sularda yani Balkanlarda birkaç yıl önce yaşanmıştı. Mostar'ın "Hırvat yoğun" tarafına milyonlarca dolar değerinde bir haç heykeli dikilmiş ve Müslümanlarla özdeşleşmiş Mostar Köprüsü'ne karşı "burası Hıristiyan şehri" mesajı verilmişti. Üstelik bu devasa haç heykelinin sponsoru olarak da (ne kadar doğru bilinmez) AB fonları gösterilmişti.

Sonra Makedonya'nın başkenti Üsküp'te de 2001'de şehre hakim bir tepeye geceleri ışıklandırılan çelik konstrüksiyondan dev bir haç dikilmişti. Bu dev haç için de dönemin aşırı milliyetçi hükümetçi AB'en kredi almıştı.

Yani bu haç, kilise, cami tartışmaları Avrupa'da bir kimlik siyasetinin yedeğinde yaşanıyor ve "ötekini anlamak"tan ziyade bir dayatma ve meydan okuma şeklinde gerçekleşiyor. Balkanlarda durum şimdilik kimlik ve üstünlük ve biraz da "nispet yapmak" için üzerinden ilerleyip sakinleşti. Almanya'a ise meselenin nereye gideceği ülkedeki Müslüman cemaatlerin camiler konusundaki hassasiyetlerini kalmış durumda.

Ancak bu tartışmanın tüm taraflarının da hatta taraf olmayanların da dikkatini bir de şu noktaya çekmek gerekiyor. Evet ibadethaneler, yeryüzünün herkesçe mescid olarak kullanılan uhrevî binaları on yıllardır başka bir "yükselişin" tacizine maruz kalıyor: Gökdelenler.

Postmodern çağların bu arsız mimarisi, bu "zenginlik, görkem ve piyasa ekonomisi" vaat eden ve insanı topraktan kopartan gökdelenler, tartışmanın "gözden kaçan" tarafı olarak aslında hayatımızın tam ortasından semaya "yükseliyor". Kiliseler, camiler, havralar ve daki uzakdoğunun sessiz sakin tapınakları bütün bu kutsal mekanlar insana bir kudreti, ilahi bir varlığı hatırlatırken, gökdelenler iki şeyin altını (ve üstünü) çiziyor: Hem az alanda çok kat çıkmayı sağlayan rantın hem de "bakın bizim kudretimiz nelere yetiyor" gibi kibir kokan bir anlayışın.

Meseleye bir de böyle bir açıdan bakılsa acaba bu tartışmalar diner mi?

www.iyibilgi.com

Angela Merkel'in bu konudaki çıkışını konu alan Hürriyet'in haberi ise şöyle:

ALMANYA Başbakanı ve Hıristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Angela Merkel, partisinin Hannover’deki kurultayında ülkesinde süren minare yüksekliği tartışmasına katıldı. Koalisyonun küçük ortağı olan CSU’lular gibi konuşan Merkel, minarelerin, kiliselerden yüksek olmamasına özen göstermek gerektiğini söyledi.

Almanya’nın bir uyum ülkesi olduğunu belirten Merkel, "Biz Almanya’da yaşayan göçmenlerin uyumuna önem veriyoruz. Uyum zirvesi ve İslam Konferansı düzenlememiz de zaten bunu ortaya koymaktadır. Ama uyum tek yönlü bir yol değildir. Paralel toplum oluşmasının toleransla ilişkisi yoktur. Alman Anayasası ülkenin her yerinde herkes için geçerlidir. Biz anayasa temelinde diyalogu geliştirmek istiyoruz. Ama somut olarak şuna da dikkat etmeliyiz ki, bilinçli bir şekilde kiliselerden daha yüksek cami minareleri inşa edilmemelidir. Çünkü tolerans istenilen yöne çekilemez. Tolerans aynı zamanda kendi değerlerinin arkasında durmak demektir" dedi.

ORTAĞA SİTEM

CDU lideri hükümet ortağı Sosyal Demokrat Partiye de (SPD) ağır eleştirilerde bulundu. SPD’nin reform politikasından dönmesini eleştiren Angela Merkel, Sosyal Demokratların parti programına "Demokratik sosyalizmi" almasını tenkit etti. Almanya’nın sosyalizmden çok çektiğini, ülkenin bundan çok zarar gördüğünü belirten Merkel, "Biz asla yeniden sosyalizm istemiyoruz" dedi.

Başbakan Merkel konuşmasının bir bölümünde şirket yöneticilerinin kazançları ile ilgili eleştirileri anlayabildiğini belirtirken "Ben işletmelerini büyüten ve çalışanlarına bu büyümeden pay veren yöneticilerin çok iyi kazanmalarını yerinde buluyorum. Ancak, işletmelerine zarar verdikleri halde bazı yöneticilerin ceplerinin parayla doldurulmasına da karşıyım" diye konuştu. Japonya’da başarılı otomobil şirketlerinin yöneticilerinin bir işçinin 20 katı fazla kazandığına işaret eden Merkel, "Bu da bir Almanya başbakanının kazancının iki mislidir. Şayet bu başbakan İsviçre ve Rusya için enerji dalında çalışmıyorsa" dedi. Merkel bu sözleriyle dolaylı bir şekilde Almanya’nın eski başbakanı Gerhard Schröder’in bu alandaki angajmanını eleştirdi.

Tam üyeliğe hayır

MERKEL, konuşmasında partisinin Türkiye’nin Avrupa Birliğine (AB) tam üyeliğine karşı olduğunu yineledi. Merkel, "Biz AB’nin genişlemesi ile derinleşmesini iç içe olduğunu biliyoruz. Bu nedenle biz Türkiye’ye imtiyazlı ortaklık verilmesini savunuyoruz. Verilen önergelerde bunun altının çizilmesini doğru buluyorum. Türkiye Avrupa’ya sıkıca bağlanmalıdır. Ama biz Türkiye’nin AB’ye tam üye olmasına karşıyız" dedi.

Hürriyet

Bu haber 405 defa okundu.