Ters açı: Annapolis’te ne konuşulacak?

26 Kasım 2007 15:52 tsi
ABD’nin Ortadoğu politikasının geldiği son nokta Annapolis oldu. Yarın Dışişleri Bakanı Rice başkanlığında İsrail ve Filistin arasında barış görüşmeleri yapılacak. Bu toplantıdan bir şey beklemeli mi? Türkiye toplantıya neden katılıyor? Türkiye̵

Gün geldi çattı. Ortadoğu’nun tarihi sorununa çözüm arayışı Salı günü Annapolis’te… Türkiye’nin de katılacağı toplantıya iştirak edecek diğer ülkelerden bazıları Mısır, Suriye, Suudi Arabistan, Ortadoğu Dörtlüsü Temsilcisi Tony Blair, BM, AB ve Rusya… Peki, toplantıdan bir sonuç çıkacak mı? Açıkçası sorunun tarihine bakıp gerçekçi bir yaklaşım ortaya konduğunda barışın hemen yakalanması mümkün değil gibi görünüyor. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres bile “Bush’un iktidarı döneminde barış güç” diyor. Ancak “bu bir adım olabilir” diye yaklaşanlar da var.

Annapolis toplantısını, Türkiye’nin bu toplantıya neden katıldığını, İsrail-Filistin sorununa yaklaşımımızı, Hamas’ın neden tecrit edildiğini, Şii-Sünni bloklaşmasını Radikal gazetesi yazarı Ceyda Karan ile konuştuk. İşte sorularımız ve aldığımız yanıtlar…

Yarın Annapolis’te barış toplantısı yapılacak. Bu toplantıya İran, Hizbullah ve Hamas karşı çıkıyor. Ortadoğu’da Şii-Sünni bloklaşması ortaya çıktığı ileri sürülenlerden. Bu toplantının bloklaşma ile bir ilgisi var mı?

Amerikalıların Filistin-İsrail sorununu çözmekten ziyade Sünni dünya ile Şii İran’ın etkisini azaltmaya çalıştığını düşünenler var araştırmacılar arasında. Annapolis ise biraz daha farklı. Bush’un görev süresi doluyor. Kimileri Bush’un görevi sırasında barış görüşmeleri için önemli bir şey yapmadığını bu yüzden Annapolis’in düzenlendiğini belirtiyor.

İsrail Cumhurbaşkanı Peres barışın Bush dönemine yetişmeyeceğini söylüyor. Yani zamanlama olarak… Siz de bugün bu toplantıdan bir şey beklenmemesi gerektiğini yazmışsınız. Neden yapılıyor peki? Tiyatro mu bu?

Amerikan politikasını izleyen kimi uzmanların görüşü bu adımın iç politikaya dönük olduğu… Bush artık daha çok Irak ve Afganistan ile ilgili sorumlu tutuluyor. Bush Temmuz ayında dile getirmişti bir barış görüşmesini. Meeting demişti. Bush’un baskıdan kurtulmak için böyle konuştuğu ileri sürülüyor. Ancak bugün ulusal güvenlik danışmanı bile “kritik önemde değil, önemli sonuçlar çıkmayabilir” anlamına gelen açıklama yapıyor. Barış görüşmesinden ne çıkacağına bakmak için Filistin meselsini iyi okumalı. Yol haritası yerli yerinde duruyor ve bunu uygulamayan Filistinlilerden ziyade İsrailliler. Filistin’in de bunu uygulaması zor çünkü yönetim parçalı. Somut bir sonuç beklememeli Annapolis’ten. Ama ilerde atılacak adımlar için unsur oluşturur mu diye soranlar da var.

Türkiye’nin İsrail-Filistin meselesine son yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye bölgede bir rol mü üstleniyor?

Türkiye çok dikkatli bir politika izliyor Ortadoğu konusunda. Tümüyle Amerikan politikası destekçisi olmadığını düşünüyorum. Şii İran ile ilişkilerini topyekün feda etmek istemiyor. ABD ve İsrail ile ilişkilerini de… Bu ülkeler arasında denge gözeterek aktif politika gütmeye çalıştığını görüyorum.

Ama daha önce Hamas Ankara’ya davet edilmişti. Şimdiyse tecrit ediliyor ve Türkiye toplantıya katılıyor.

Hamas Sünni bir örgüt ama öyle bir yalnızlığa itildi ki… Açıkçası batılı ülkeler Filistin halkının demokratik tercihini görmezden geldiler. İktidara geldiğinde çok ılımlı mesajlar da verdi İsrail’e. AK Parti’nin Hamas’ı getirmesi bu döneme rastlar. Şu anda Şii İran ile Sünni Hamas aynı kefeye konulmak durumunda kalınıyor çünkü tüm destekleri kesildi adamların. Halbuki Hamas Tahran’da doğmuş bir hareket değil. Komik bir durum oluşuyor. Hizbullah Şii karakterli, Lübnan’ın partisi. Sünni Hamas alınıp Şii cephenin içine koyuluyor. Bu noktada neden sorusunu sormak gerekiyor. Seçim sonrası gelişmelere bakmalı. Filistin halkının tercihine saygı duyulmadı. Bu yüzden bu noktadayız.

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,123 defa okundu.