Subaya konuşma ve yazma yasağı

23 Kasım 2007 12:34 tsi
Emekli subaylara dair tartışılan düzenleme, Anayasa'nın 26. ve AİHS'nin 10. maddesinde yazılı 'düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetine' aykırı. Bir emekli subayın ülke sorunlarına ilişkin değerlendirmeleri, hiçbir biçimde yaptırım altına alınmamalı; y

TSK İç Hizmet Yönetmeliği'nin 664. maddesine küçük bir eklenti yapıldı ve bu değişiklik 17. Kasım.

2007 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Sözünü ettiğimiz değişiklik, küçük idi ama kamuoyunda getirdiği ses büyük oldu ve yazılı ve görsel basın konu üzerinde değişik yorumlar yapınca bizzat Genelkurmay Başkanı'da bir açıklama yapma ihtiyacı duydu.

Anılan değişikliğe göre ; "... Kendisine özel bir görev verilmediği halde görevi ve sıfatı icabı muvazzaflık yaptığı dönemde bulunduğu görev ve görev yerleri hakkında beyanat veren, yazı yazan veya sair surette açıklamalarda bulunan, astlık üstlük münasebetlerini zedelemeye, amir veya komutanlara karşı güven hissini yok etmeye yönelik olarak açıkça aşağılayıcı söz ve davranışta bulundukları çeşitli komutanlık ve resmi kaynaklardan intikal eden bilgi ve belgelerden tespit edilenlerin orduevleri, askeri gazinolar ve diğer askeri sosyal tesislere girişleri, Genelkurmay Başkanlığı'nca geçici veya sürekli olarak yasaklanabilir..."

Burada eleştiriye açık tek yan vardır.

O da değişikliğin birinci cümlesidir. Yani; emekli bir subay, özel bir görev verilmediği sürece görev yaptığı döneme ilişkin bir açıklamada bulunamayacaktır..

Asıl yaptırım

Emekli subayın, bu açıklamayı yaparken ayrıca astlık üstlük münasebetlerini zedelemesi vs. aranmayacaktır. Zira bu cümleden sonra araya virgül konmuş ve başkaca eylemler de ayrıca yasaklanıp yaptırıma bağlanmıştır.

Bunun açık anlamı şudur: Emekli bir subayın, tamamen masumane bir biçimde, astlık üstlük münasebetlerini zedelemeden ve güven hissini yok edici ve aşağılayıcı bir davranış içine girmeden yaptığı bir özeleştiri, bilimsel bir yorum dahi, salt izin verilmediği ve muvazzaflık dönemine ilişkin olduğu gerekçesi ile orduevlerine girmeme cezası ile cezalandırılmış olacaktır.

Bir hukuk devletinde bunun yeri olamaz. Üstelik 3. Selim'den bu yana ilericiliğin öncüsü konumunda olan ordumuzun böyle bir kısıtlama yapması yadırganmıştır.

Bu düzenleme, her şeyden önce Anayasa'nın 26.ve AİHS'nin 10. maddesinde yazılı " düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetine" aykırıdır. Zira, insan doğal olarak düşünecek bu düşüncesini açıklayarak dış dünyaya yansıtacak ve bunu aynı zamanda da yayacaktır. Zira düşünce özgürlüğü aynı zamanda da propaganda, yani düşünceyi yayma özgürlüğünü de içermektedir.

Ana kural

Bir emekli subayın, ülke sorunları ile ilgili olarak yaptığı bir değerlendirme, isterse muvazzaflık dönemindeki görevi ile ilgili olsun, hiçbir biçimde yaptırım altına alınmamalıdır. Yeter ki, bu açıklamalar bir suçu oluşturmasın. O takdirde zaten genel ve özel ceza yasaları (TCK ve Askeri Ceza Yasası ) o eylemi suç sayacaktır. Kısacası düşünce açıklaması, eyleme veya eyleme açık çağrıya/kışkırtmaya dönüşmediği sürece masum kabul edilecektir.

Zaten düşünce suçu olarak kabul edilen mülga TCK'nın 142 ve 163. maddelerinin kaldırılması ile kural olarak düşünce özgürlüğünün önündeki engeller de kalkmıştır. Eğer, bir emekli subay, astlık üstlük münasebetlerini zedeleyerek askerliği aşağılayacak beyanda bulunmuş ise o takdirde TCK'nın 301. maddesini ihlal etmiş demektir.

'Politikanın', birisi dar diğeri geniş olmak üzere iki anlamı vardır. 'Dar anlamda politika'; siyasal iktidara ulaşma yoludur ki, bunu siyasi partiler ve mensupları yapar. 'Geniş anlamda politika' ise; belli bir amaca ulaşmak için izlenen yol ve yöntemlerin tümüdür ve bunu her yurttaş yapar ve yapmalıdır. Özellikle bu dönemde; çağdaş, demokrat ve Atatürkçülüğün devrimci öğesini öne çıkaran bir yapıda olduğunu gözlemlediğimiz ordumuzun, geniş anlamda politika yapan bir emekli subayın, kendi düşüncelerini açıklaması ve yaymasından bir rahatsızlık duymaması gerektiğini düşünüyoruz. Ör. emekli General Cihangir Dumanlı ile Armağan Kuloğlu, 19. Kasım. 2007 tarihli Cumhuriyet gazetesinin Strateji dergisinde, mesleki bilgi ve birikimlerini açıklamışlardır. Eğer madde metnine sıkı sıkıya bağlı kalınacak olunursa bu açıklama dahi yasak kapsamına girebilecektir ki, bunun izahı yoktur.

12 Eylül koşulları

Keza; bu satırların yazarı, olağanüstü dönemlerde (12 Eylül döneminde) askeri yargıç olarak görev yapmış ve o döneme ilişkin kimi hukuka aykırı eylem ve işlemleri yıllar sonra kimi gazete ve dergilerde açıklamış, röportaj yapmış ve davet üzerine gittiği hukuk fakültelerinde öğrencilere konferans vermiştir.

Eğer, o dönemin en büyük otoritesi sayın Kenan Evren, şimdilerde gazetelere verdiği beyanatlarda "Bizden önce de işkence vardı. Biz gelince karakolları serbest bıraktık" diyebiliyorsa ve keza sayın Evren; "TCK'nın 142. maddesi zaten kaldırılmalıydı." diyor ise o takdirde, o döneme özgü olarak işkence ile elde edilen delillerin hukukça muteber kabul edilmemesi gerektiği ve 142. maddenin düşünce özgürlüğünü engellediği yönünde ki bilimsel açıklama ve yorumlar neden bir yaptırıma bağlansın?

radikal

 

Bu haber 320 defa okundu.