Almanya'da şok: İsrail ek tazminat istiyor!

21 Kasım 2007 16:45 tsi
İkinci dünya savaşı sonrasında İsrail kuruldu. Ancak savaş sonrası aldığı tazminatların yanı sıra Tel Aviv yönetimi daha fazlasının peşinde... Geçtiğimiz haftalarda İsrail'den Almanya'ya yönelik ilginç bir talep geldi. Soykırım ile ilgili ek tazminat ta

Emeklilik işlerinden sorumlu bakan Rafi Eitan, 1952’de Almanya’yla İsrail arasında yapılan tazminat anlaşmasını yeniden tartışmaya açmak istiyor.

Eitan, soykırımdan kurtulan Yahudiler ve Yahudi mal varlıkları konusunda Almanya’yla yeniden masaya oturmayı düşünürken, iki hafta sonra İsrail’e gelecek olan Alman maliye bakanı ile sorunu ele almayı planlıyor.

Eitan, Haaretz’e yaptığı açıklamada, tazminat konusunu içeren Lüksemburg Anlaşması’nın soykırımdan kurtulan Yahudilerle ilgili pek çok meseleyi ele almadığını, dolayısıyla yeniden tartışmaya açılması gerektiğini söyledi. Söz konusu anlaşma, Almanya’nın İsrail’e para ve mal olarak toplamda 833 milyon dolarlık bir tazminat ödemesini, soykırımdan kurtulan ve Almanya’ya doğrudan dava açmalarına izin verilmeyen Yahudilerin de İsrail himayesine girmesini öngörüyordu.

Bir müfettişin soykırımdan kurtulanlar hakkındaki anlaşmayı incelediği rapor geçtiğimiz Ağustos ayında yayınlandı. Raporda hükümetin 1954 ve 2004 yılları arasında geçen 50 yıl içerisinde hükümetin soykırımzedelere Almanya’nın tazminat olarak ödediği paradan tam 4 kat fazla para gönderdiği, yapılan toplam harcamanın da 3,5 milyar dolar olduğu belirtiyor.

Eitan “biz Almanya’nın soykırımdan kurtulanlar üzerinde sorumluluk sahibi olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu: “Yapılan anlaşma, içerisinde pek çok boşluk barındırıyor. Kimse, içinde bulunduğumuz çağın yüksek maliyetlerini tahmin edemedi ya da bu insanlar 1950’lerde olduğundan ortalama on yıl daha fazla yaşadı.”

Öte yandan Lüksemburg Anlaşması, İsrail’e gelen ek soykırımdan kurtulanları hesaplamada da başarısız oldu. Bakan Eitan “175,000 Yahudi mültecinin Sovyetler Birliği’nden İsrail’e geleceğini o tarihte kimse düşünmemişti. Bu durum, Almanlar ilgilenmese de tüm tabloyu değiştirdi” diyor.

İsrail hükümeti ve soykırımdan kurtulanların örgütleri arasında yapılan ve hafta başında bakanlar kurulu tarafından onaylanan anlaşmaya göre, önümüzdeki üç yıl içerisinde soykırımdan kurtulanlara toplam 2 milyar İsrail şekeli ödeme yapılacak. Hükümet anlaşmanın öngördüğü sorumluluğu üstlendi ancak şimdi Almanya’nın payına düşen katkıyı yapması bekleniyor.

Dört ayı aşkın süredir hükümet yetkilileri soykırımdan kurtulanların temsilcileriyle anlaşma hakkında pazarlık yaparken, başbakan Ehud Olmert ve diğer bakanlar basına kapalı toplantılarda İsrail’in Almanya’dan ek tazminat isteyebileceğini dile getiriyor. Dolayısıyla Eitan’ın sözleriyle hükümet bu gelişmeyi kamuoyuyla ilk kez paylaşmış oldu.

Haftalık Alman dergisi Der Spiegel’in bu haftaki sayısında yer alan habere göre Eitan, Alman şansölyesi Angela Merkel’e gönderdiği mektupta, Almanya’nın 500 milyon euroluk İsrail borcundan feragat etmesini, böylece bu paranın soykırımdan kurtulanlar için ayrılan fonda kullanılabilmesini talep etti. Der Spiegel, Alman maliye bakan vekilinin bu fikri reddettiğini, Eitan’ın da ona cevaben “öyleyse bize paramızı verin” dediğini yazdı.

Eitan ise Almanya’dan herhangi bir talepte bulunmadığını ve bunun Almanya’nın soykırımdan kurtulanların hakkı olan parayı verme konusunda izleyebileceği yollardan sadece biri olduğunu söyledi.

Bakanlık içerisindeki kaynaklardan alınan bilgilere göre, muhasebe şefi Yaron Zelekha da İsrail’in borçlarının silinmesi fikrini destekleyenler arasında yer alıyor.

Dışişleri Bakanlığı, Eitan’ın taleplerinin ardından İsrail ve Almanya arasındaki hassas ilişkinin zarar görmesinden endişe ediyor. Eitan ise konuyla ilgili olarak “ben yaklaşımımın problematik bir tarafı olduğunu asla inkâr etmedim fakat söylediklerim gerçeklere dayanıyor” diyor ve ekliyor: “Ben soykırımdan kurtulan insanlar lehinde hareket ediyorum.”

Alman maliye bakanı Peer Steinbrueck ay sonunda İsrail’e bir ziyarette bulunmayı planlıyor; tazminat sorunu masaya yatırılacak konuların başında geliyor. Steinbrueck, Eitan’la ve büyük ihtimalle soykırımdan kurtulanların örgütlerinin temsilcileriyle görüşecek.

Eitan “bir bakanlığın bir diğeriyle çalışması yeterli değil” diyor: “Almanlara konuyu profesyonelce gözden geçirmek üzere bir ekip kurmamız gerektiğini aktardık.”

Üst düzey bir Alman Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Haaretz’e yaptığı açıklamada Almanya’nın İsrail’den gelen taleplerin bir kısmını karşılayacağını ve Merkel’in yetkililere konuya empati ile yaklaşmaları talimatı verdiğini söyledi. Buna karşılık, Alman Hazine Bakanlığı, tazminat anlaşmasının yeniden tartışmaya açılmasını istemiyor.

Eitan eninde sonunda Almanya’nın taleplerine karşılık vereceğine inanıyor: “Bizim gibi onların da kamu maliyesini gözeten hazine elemanları var; onlar da kendi açılarından haklı olabilir. Onlar kendi işini yapıyor, ben de kendi işimi.”

(Haaretz, 9 Kasın 2007, Israel seks fresh Holocaust reparations deal with Germany)
çev: ekopolitik.org

Bu haber 12,216 defa okundu.