İsrail neyi gördü?

14 Kasım 2007 09:49 tsi
İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Perez neden Türkiye'de? İsrail ve Filistin'in liderleri ne oldu da Cumhurbaşkanı Gül'ün elinin üstüne ellerini koyarak barış pozu verdi? Değişen neydi? İsrail ne gördü? İşte bu sorunun yanıtı...

Serdar Turgut/Akşam

İsrail neyi gördü?

Türkiye, Pax Ottomana’yı sağlayanların torunları olarak bölgede gerekli güven unsuruna sahip. Bölgede birçok ülkeyle önkoşulsuz ve güven duyularak konuşma imkanına sahip olan ülke Türkiye’dir. Bunu İsrail gördü.İşte bu nedenle Amerika’da yapılacak barış görüşmelerine Türkiye de davet edildi

Ortadoğu olarak bilinen bölgedeki birbirleriyle ve kendileriyle sorunlu ülkeler, imparatorluğun dağıldığı birinci büyük savaş sonrasında İngiltere tarafından kurgulanarak oluşturulmuş ülkelerden ibarettir. İngiltere kendi içlerinde bütünlüğü koruması imkansız, birbiriyle anlaşması da zor olan bu ülkeleri gelecekte oluşacak kaosu planlamak ve kontrol altında tutmak amacıyla oluşturmuştur. Bu yüzden çözülen Osmanlı İmparatorluğu’nun hakimiyet - etki alanında oluşturulan yeni düzen için ‘tüm barışı sona erdiren barış’ tanımı yapılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu kendi içinde farklı kültürleri yaşatmayı ve bir arada tutmayı iyi becerdiğinden Osmanlı barışı (Pax Ottomana) uzun yıllar boyu sürebilmiştir. Onun çözülmesinin ardından oluşturulan yeni düzen bir yeni barış değil her an çözülmeye hazır bir düzensizlik olmuştur (Planlı olduğu için kurumsal düzensizlik diyebilirsiniz buna). Sistemin sonunda bir şekilde çözülmeye başlayacağı düzen daha oluşturulurken bile belliydi. İngiltere planlı kaos sistemi ile bölgeyi kontrol altında tutabileceğini sanıyordu. Ancak İngiltere de düzen koruyucu olarak bölgeden çekilince, yerine Amerika geldi ama ABD düzeni sağlayacak tarihsel deneyim ve bilgiden yoksundu. Dolayısıyla onun tercihi düzensizlik yaratarak kontrolu sağlamak yönünde oldu. Bu da bir tercihti ve teorik olarak mümkün gözüküyordu (Bu yaklaşımın teorisyeni Leo Strauss, Neocon siyasetçilerin hocasıdır). Fakat Amerika düzensizliği yarattıktan sonra durumu bir türlü toparlayamadığını gördü ve işte bu aşamada bölge hakkında tarihsel deneyime ve bilgiye sahip olan müttefiklere ihtiyaç duymaya başladı.

İngiltere gayet tabii ki gereken bölgesel bilgi ve deneyime sahipti ama çalışmayan düzeni başta kuran ülke olduğundan bölgede kendisine fazla güven duyulmuyordu. Oysa Türkiye, Pax Ottomana’yı sağlayanların torunları olarak bölgede gerekli güven unsuruna sahipti. Bölgede birçok ülkeyle önkoşulsuz ve güven duyularak konuşma imkanına sahip olan ülke Türkiye’dir.

Bunu İsrail gördü. Amerikalı gazeteci dostların bana söylediği “Bu aşamada Amerika size ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla PKK ile ilgili olarak bizden gerekeni almak şansınız var” lafının altında yatan da buydu. İşte bu nedenle Amerika’da yapılacak barış görüşmelerine Türkiye de davet edildi. Türkiye de masada olacak. Belki de Pax Turca oluşturulacak bölgede. Bu hem bölge için hem de Türkiye açısından son derece önemli bir gelişmedir. Umarım ele geçirdiğimiz diplomatik avantajı gelecek için iyi kullanmayı biliriz.

Bu haber 951 defa okundu.