Meteoroloji: Lodosta sobanızı söndürün

11 Kasım 2007 10:36 tsi
Meteoroloji'nin Türkiye'nin bazı bölgelerinde lodosun etkili olacağını açıklamasının ardından sobadan sızan karbonmonoksit gazından kaynaklanan zehirlenme olayları yine gündeme geldi.

Kıble ile batı arasından esen bir rüzgar olan 'lodos' nedeniyle Türkiye'de her yıl onlarca kişi sobadan sızan karmonmonotsit gazından çıkan zehir sonucu hayatını kaybediyor. Türkiye'de lodoslu havalarda en fazla sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlenme vakasının yaşandığı Bursa'da 1980'den bu yana 400 kişi sobadan tüten zehirden hayatını kaybetti, binlerce kişi hastanelerde tedavi gördü.

Meteoroloji raporlarını düzenli olarak takip eden Bursa Valiliği, lodosun beklendiği günlerde ilgili kurumlar aracığıyla vatandaşları uyarmasına rağmen her lodos esmesinde yüzlerce kişinin hastaneye kaldırıldığı şehirde, can kayıplarında en önemli etkenin ise vatandaşların lodoslu havalarda soba yakmaktan vazgeçmemesi gösteriliyor. Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı baca temizlemelerine dikkat çekerek; "Lodoslu günlerde çatılar uçuyor, soba zehirlenmeleri artıyorsa bundan rüzgarı sorumlu tutamayız. Vatandaşlar çatılarını sağlam yapsa, tabelalarını iyi montajlasa, bacalarını temizlese ve uyarıları dikkate alarak lodoslu havalarda sobalarını yakmasa hiç bir sıkıntı çıkmayacak" uyarısında bulunuyor.

Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanı Orhan Doğan, kış öncesi bacaların mutlaka temizletilmesi gerektiğini belirterek, basit bir çalışma ve çok düşük maliyetle alınacak tedbirlerin hayat kurtaracağını söyledi. Doğalgaz bacalarının yılda en az 1, normal bacalar ise en az 2 kez temizlenmesi gerektiğini ifade eden Doğan; "Yaşlılar ve çocuklar yalnız başına yanmakta olan sobanın yanına bırakılmamalıdır. Vatandaşlarımız temizlik konusunu ihmal etmesinler, 10-15 YTL tutan baca temizleme işinden cimrilik yapmasınlar. Sobaların yanına yanıcı ve parlayıcı maddeler konulmamalı, mobilyalar ve çamaşırlar yanan sobadan uzak tutulmalıdır. Rüzgarlı (lodoslu) havalarda sobalar kesinlikle yakılmamalı, rüzgar çıktığında yanan sobanın hemen söndürülmesi gerekir. Sobanın kurulu olduğu odada yatılmamalıdır. Eğer yatmak zorunda kalınırsa yanan soba hemen söndürülmelidir . Meteoroloji düzenli olarak hava raporu alıyoruz, lodosun beklendiği günlerde olağanüstü tedbirler alıyoruz. Gerekirse iki battaniye fazla alıp yatsınlar, ama sobalarını yakmasınlar. Bugüne kadar lodosta soğuktan kimse ölmedi. Ama çok sayıda insanımız maalesef soba yüzünden hayatını kaybetti." diye konuştu.

SOBA NASIL KURULUR?

Çatlak bacaların tamir ettirilmesi ve tıkalı bacaların mutlak suretle açtırılması gerektiğini kaydeden uzmanlar, sobaların yanıcı maddelere en az 1.5 - 2 metre uzaklıkta kurulmasının yararlı olacağını belirtiyor.

Uzmanlar, şu uyarılarda bulunuyor: "Sobalar yapı malzemesi olarak kullanılan yerlere (kapı, pencere pervazı, zemin ahşap döşeme) zarar vermeyecek biçimde kurulmalıdır. Soba altlarına en az 10 santim yüksekliğindeki metal kaplı tablalar konulmalıdır. Baca olmayan odalarda soba boruları saç konan pencereden çıkarılmalı, boru son uç noktası saçaktan en az 25 santim açıkta ve yine en az 50 santim yüksekliğinde olmalı ve ucuna şapka konulmalıdır. Soba içine konulacak yakacaklar çıra ile tutuşturulmalı benzin, mazot, gazyağı gibi parlama ve patlama özelliğine sahip yakıtlar kullanılmamalıdır. Soba yanarken soba kapakları açık bırakılmamalıdır. Soba çevresinde veya borularda çamaşır kurutulmamalıdır."

'Lodosta ocağını değil, sobanı söndür' sloganıyla kurduğu özel bir ekiple şehir genelinde zehirlenmelerin en çok yaşandığı mahallelerde 'lodos eğitimi' veren Bursa İl Sağlık Müdürlüğü ise, lodoslu havalarda sobadan ve şofbenden sızan karbonmonoksit gazından 1980'den bu yana 400 kişi hayatını kaybettiğini açıkladı. Verilere göre son 6 yılda ise bu rakam 100'ü aştı.

İl Sağlık Müdürü İsmail Hakık Çelik; "Artık Lodos, kestane şekeri, Uludağ, şeftali ve bıçak gibi Bursa'nın simgelerinden biri olmaya aday hale geldi. Nasıl deprem bölgesindeki insanlar deprem korkusuyla yaşamak zorunda ise Bursalılar da lodosla yaşamayı öğrenmeye çalışıyor. Biz uyarılar yapıyoruz; ama 'siz dünyaları da anlatsanız karşınızdakinin anladığıdır' misali bazı vatandaşlarımız maalesef lodoslu havalarda soba yakmaktan geri durmuyor. Lodoslu havalarda kesinlikle kömürlü sobalar kullanılmamalı, gerekirse elektrikli ısıtıcılar kullanılmalı. Şehrin dört bir tarafına eğitici broşürler dağıttık" dedi.

Öte yandan dün etkili olan lodos nedeniyle Bursa'nın merkez Yıldırım ilçesi Zümrütevler Mahallesi Kartal Sokak'ta 2 kişi sobadan sızan gazdan zehirlenerek hastaneye kaldırıldı. İki kişi ayakta yapılan tedavilerinin ardından taburcu edildi.

 
zaman

Bu haber 780 defa okundu.