Barzani'yi çıldırtan o anlaşma

31 Ekim 2007 10:32 tsi
Bir anlaşma yapıldı. İşte o anlaşma Barzani'yi çıldırttı. Neler mi var anlaşmada;

Aşiret lideri Mesud Barzani'nin bu kadar kavgacı ve bütün gemileri yakmayı göze almasının nedeni bir anlaşma... Bu 1926 anlaşmasına atıfta bulunuyor ve Irak petrollerinin yüzde 10'nunun Türkiye verilmesini öngörüyor.

Barzani'yi çıldırtan işte bu anlaşma... Yenişafak yazarı İbrahim Karagül, bu anlaşma ile "sınırların değişme ihtimaline" dikkat çekiyor.

Türkiye'ye petrol hakkı
Ankara ile Bağdat arasında imzalanan bu "Güvenlik Anlaşması"yla ilgili Barzani, El Arabiya televizyonuna şunları söylüyor; 

“İki İçişleri Bakanı arasında imzalanan güvenlik anlaşmasında yer alan bir madde 1926 anlaşmasına atıfta bulunuyor ve Irak petrollerinin yüzde 10'unun Türkiye'ye verilmesini öngörüyor. Petrolün yüzde 10'unu Türkiye verme aşamasında mıdır? Neyse ki bu anlaşmaya İçişleri Bakanı'nın imza yetkisi yok. Hatta Başbakan'ın bile imza yetkisi yok. Irak parlamentosunun bu anlaşmayı onaylaması gerekir. Nasıl oluyor da, Irak'tan bir heyet başka bir ülkeye gidip anlaşma imzalıyor ve bu heyette hiçbir Kürt yetkili yok.”

1926 anlaşmasında neler vardı?

Peki Ankara Anlaşması'nda neler var ve neden şimdi yeniden gündeme geldi? 5 Haziran 1926'da Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan, Türkiye-Irak sınırını belirleyen, petrol gelirlerinin yüzde 10'unu 25 yıllık bir süre için Türkiye'ye veren anlaşmada bugün sorunlarına çözüm olacak ilginç düzenlemeler var.

18 maddelik anlaşmanın bir çok maddesinde, Türkiye ve Irak'a topraklarında birbirine yönelen tehditlere konusunda ağır sorumluluklar yüklüyor. Her iki taraf da, sınırdan 75 kilometre içerideki bölgede, komşusunu rahatsız edecek her kalkışmayı önlemek, sorumluları teslim etmek, işbirliği yapmak zorunda. Yine anlaşmaya göre, bu 75 kilometrelik derinlikte Bağdat ve Ankara dışında hiçbir güce temsil hakkı tanınmıyor. Mesela Irak sınırından 75 kilometre içerideki güçler, Türkiye'ye karşı zarar verici hareketlere girerse, Bağdat bunu önleyecek, önleyemezse işbirliği yapacak. Ve en önemlisi de, bu 75 kilometre içindeki hiçbir güç muhatap alınmayacak, görüşme bile yapılmayacak. Petrol konusu 14. maddede düzenleniyor. 25 yıl süre ile Irak petrollerinin yüzde onu Türkiye'ye veriliyor.

Barzani'yi endişelendiren nokta burası. Hem petrol konusunda hem de Bağdat dışında hiçbir otoritenin muhatap alınmaması konusunda bir Ankara Anlaşması var. Ve taraflar bugün bile bu anlaşmayı onaylıyor.

İngiltere ve Türkiye garantör oluyor
Başbakan Tayip Erdoğan'ın son İngiltere ziyaretinde de bir anlaşma imzalandı: Stratejik Ortaklık Anlaşması. Çok değişik konularda düzenlemeler içeren anlaşma Irak'la ilgili önemli ortaklıkları düzenliyor. Bir nevi 1926 Anlaşması'nın bugüne taşınmış hali gibi. Türkiye ile İngiltere, 1926'da olduğu gibi yine Irak'ın geleceğini belirleyecek iki garantör ülke pozisyonu alıyor.

İnternet habere göre, Başbakan Erdoğan'ın 5 Kasım'da Beyaz Saray'a yapacağı ziyarette de benzer bir anlaşma imzalanabilir mi? Görünen o ki önümüzdeki günler büyük süprizlere gebe...

Bu haber 649 defa okundu.