Rus lideri İran'a kalkan oluyor

17 Ekim 2007 11:36 tsi
Tahran'daki Hazar zirvesinde Rusya'nın öncülüğüyle komşu ülkelere askeri saldırı için toprak kullandırmama ve nükleer enerji hakkının altını çizen ortak bildiri yayımlandı. Putin, 'Güç kullanımı aklımızdan bile geçmemeli' dedi

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, suikast planlandığı iddiasına rağmen gerçekleştirdiği tarihi Tahran ziyaretinde, ABD'nin yaptırım uygulatıp saldırıyla tehdit ettiği İran'a kol kanat gerdi. İran'ın ev sahipliğinde Hazar Denizi'ne kıyıdaş ülkeler zirvesinde, Tahran'ın nükleer enerji hakkını savunan ve kıyıdaşlardan birinin toprakları üzerinden diğerine saldırı düzenlenmemesini öngören ortak bildiriye imza konuldu.

Sovyet lideri Joseph Stalin, 1943'te İran Britanya işgali altında olduğu sırada, ABD Başkanı Franklin Roosevelt ve Britanya Başbakanı Winston Churchill'le Nazi Almanyası'na karşı zirveye katılmak için Tahran'a gitmişti. O yüzden doğrudan Tahran'ı ziyaret eden ilk Kremlin lideri sayılabilecek Putin, İran'a büyük jest yaparken, ABD'ye büyük meydan okumada bulundu.

'Nükleer ayrımcılık olmaz'

Hazar'a kıyıdaş İran, Rusya, Kazakistan, Azerbaycan ve Türkmenistan'ın katıldığı dünkü zirvenin ortak bildirisinde, ABD'nin NATO'yla işbirliği anlaşması olan Azeri topraklarını İran'a olası saldırıda atlama tahtası yapabileceği spekülasyonlarına karşı şu maddekonuldu: 'Hiçbir koşulda birbirimize saldırmayız ve diğer uluslara kendi topraklarımızı aramızdan birine askeri operasyon düzenlenmesi için kullandırtmayız.' İran'ın nükleer programına atıfla şöyle denildi: 'Nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasını (NPT) imzalamış her ülke, NPT çerçevesinde ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu gözetiminde ayrımcılığa maruz kalmadan barışçı amaçlı nükleer enerji üretebilir.'

Beş liderin basın toplantısında, Putin şu vurguları yaptı: "Güç kullanmamamız kadar güç kullanma ihtimalini aklımızdan bile geçirmememiz çok önemli. Hazar'a kıyıdaş ülkelere askeri saldırı için üçüncü ülkelere topraklarımızı kullandırmamızın imkânsızlığı hakkında konuşmamız da çok önemli. Barışçı nükleer faaliyetlere izin verilmesi gerektiğinde hemfikiriz. Rusya, İran'ın nükleer tesis (Buşehr) inşasına yardım eden tek ülke. Hazar bizi ayırmıyor, askine birleştiriyor."

Putin, ABD'nin enerji rotalarından Rusya'yı baypas çabasına atıfla, Hazar'dan geçecek boru hattı projelerinin ancak kıyıdaş ülkelerin onayıyla uygulanabileceği uyarısı yaptı. Rus lider kuzey-güney koridorunun da bir an önce hayata geçirilmesi için Karadeniz'le Hazar arasında ulaşım kanalı açılmasını istedi. Putin ABD'nin tek kutuplu dünya yaratma çabasının başarılı olamayacağını, Irak ve Afganistan'daki durumun bundan kaynaklandığını NATO'nun genişlemesine karşı olduğunu vurguladı.

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, "Hazar içdenizdir ve burada sadece onların gemileri ve askeri güçleri bulunabilir" dedi.

Putin'e yaşgünü yağı

İran lideri, zirve molasında Putin'in 7 Ekim'deki doğum gününü dokuz günlük rotarla kutladı. Ka-zak, Azeri ve Türkmen liderler Nursultan Nazarbayev, İlham Aliyev ve Gurbangülü Berdimuhammedov da alkışlayıp tebrike eşlik etti.

Pazar İran'da suikast planı iddiası üzerine Berlin'den uçuş bilgileri gizli tutularak Tahran'a giden Putin zirve sonrası Ahmedinecad ve dini lider Ayetullah Ali Hamaney'le görüştü. Kommersant gazetesi, gündemde İran'a MİG-29 savaş uçaklarının kullandığı 50 RD-33 turbo motorun satışıyla ilgili 150 milyon dolarlık anlaşmanın bulunduğunu yazdı

İnternet haber

Bu haber 305 defa okundu.