İspanya, AB'ye girmese bölünmezdi

0 0 0000 00:00 tsi
İspanya'nın Katalonya bölgesinde yapılan referandumda, bölgenin genişletilmiş özerklik statüsü kabûl edildi. Aday adayı olan ve Yugoslavya, sonra da Sırbistan ve Karadağ ve şimdi de, tam üye İspanya da –pratikte- bölündü.

İspanya'nın Katalonya bölgesinde yapılan referandumda, bölgenin genişletilmiş özerklik statüsü kabûl edildi. Kesin olmayan sonuçlara göre, referandumda seçmenlerin %74'ü özerkliğin genişletilmesinden yana oy kullanırken, %21'i ise karşı oy kullandı. Seçim yetkilileri, referanduma katılımın oranının %49 olduğunu bildirdi.
Muhafazakâr Halk Partisi ve Katalonya'daki radikal ayrılıkçı Katalan Cumhuriyetçi Solu, özerkliğe karşı çıkıyordu. Halk Partisi lideri Mariano Rajoy, Katalanların özerkliğinin artırılmasının "İspanya için sonun başlangıcı" olacağını ve "İspanya'nın Balkanlaşacağını" savunuyordu.

Katalan Cumhuriyetçi Solu ise, referanduma sunulan planın Katalonya'ya verdiği özerklik haklarını yeterli bulmuyor ve bölgenin tam bağımsızlığını istiyor.
Katalanların yeni statüsü, Aralık 2005'te Katalan parlamentosunda kabûl edilirken ve daha sonra İspanyol Meclisi ve senatosunda da onaylandı. İspanya'yı oluşturan 17 özerk yönetimden biri olan Katalonya, ülkenin en zengin bölgelerinden biri. İspanya'daki üretimin %19'unun yapıldığı Katalonya'da kişi başına düşen millî gelir de ülke ortalamasının %20 üzerinde ve 26.550 dolar seviyesinde.

Aday adayı olan ve Birlikten gelecek için tam üyelik umudu satın alanlardan önce Yugoslavya, sonra da Sırbistan ve Karadağ ve şimdi de, tam üye İspanya da –pratikte- bölündü. Böylece Katalanlar artık bir "millet" oldu. Katalonya artık vergi toplama ve giderlerin kontrolü konularında daha geniş yetkilere sahip.

Bundan sonra limanlar ve havalimanlarının kontrolü özerk yönetime verilecek. Katalonya bölgesinde Katalanca öğrenme zorunluluğu getirilecek. İspanyol Devleti ile Katalonya arasındaki ilişkilerin istikrarlı bir şekilde geliştirilmesi için bir komisyon oluşturulacak. Katalonya Yüksek Mahkemesi'nin yasal hakları artırılarak, Adlî Güç Genel Konseyi adlı bir organ oluşturulacak. Katalonya içinde çalışan göçmenlerin hakları özerk yönetim tarafından belirlenecek. Bölgenin ekonomik çıkarları ve rekabetinde Katalonya, Avrupa Birliği ile doğrudan ilişkilerde bulunacak.

İspanya Aragona, Asturya, Balear Adaları, Bask Ülkesi, Kantabria, Kastilya-La Mancha, Comunidad Valenciana, Comunidad de Madrid, Endülüs, Ekstremadura, Galisya, Kanarya Adaları, Kastilya Leon, Katalonya, La Rioja, Navarra ve Region de Murcia'dan oluşan 17 özerk bölgeyi kapsıyor. Büyük bir olasılıkla sırada Bask Bölgesi var. İspanya'daki Katalonya tecrübesi, bazı gerçeklerin altını çiziyor. Ayrılıkçılık yüksek gelir seviyesi, sosyo-ekonomik dengelerin sağlanması, feodalizmin kırılması ve tam demokrasi ile onun kapsamındaki kültürel haklar ile önlenemiyor.

İspanya'da yaşanan süreç modernite sonrası dönemde artan yüksek refahın, küreselleşmenin de tesiri ile, zenginliğin yoğunlaştığı bölgelerin kendilerini bütünden ayırma yoluna gidebileceğine işâret ediyor. İtalya'nın zengin kuzey kesiminde kurulan Kuzey Ligi'nin fakir güney ile arasına mesafe koymak istemesi gibi...
Küreselleşmenin doğal yan etkileri olan millîyetçiliğin yükselişi ve dinî bakış açısının kuvvetlendirilmesi ile dönemsel şartların sonucu, mikro millîyetçilik ve bölgeselleşme, bir taraftan bizdeki alt ve üst kimlik tartışmalarını anımsatan alt-üst kimlik yorumlamaları sonucu "çoklu kimlik" veya "çoklu aidiyet" anlayışını geliştirirken, diğer taraftan "ayrılıkçılığı" ve "ayrımcılığı" çoklu kimlik ile beraber değerlendirenler güçlenebiliyor. Ortaya çıkan tablo Katalanların –veya en azından seçimlere katılıp evet oyu verenlerin- kendilerini Avrupa Birliği'ne sadık, İspanya'ya kısmen bağlı ve Katalonya'da ait gördükleri şeklinde. Avrupa Birliği istemeseydi Katalonlar millet ve Katalonya "bağımsızlığın yarım adım gerisinde devlet" olmayacaktı.

Avrupa Birliği, Almanyaları birleştirirken, Slavları ve İberyalıları bölerken, Kıbrıs'ın bölünmüşlüğünü telâfisiz kılarken ve muhtemelen Balkanlar'da bir dizi bölünme daha planlarken, her defasında zengini ve güçlüyü tercih etti. Birliğin bölgeler politikası, çoklu aidiyet anlayışı ve ayrımcı-ayrılıkcılık ile beraber Kutsal Roma Germen İmparatorluğu'nun idarî yapılanmasına doğru ilerliyor, tek fark; uluslarüstü sistemdeki küçük, bölgeci, feodal prensliklerin yerini, uluslarüstü sistemde küçük, bölgeci, kapitalist demokrasiler alıyor. Yeni bir Orta Çağ'a girmek üzereyiz. (Diplomaitk Gözlem Avrupa Masası)

İspanya, ETA'yla masaya oturuyor

İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero, hükümetinin Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele veren yasadışı ETA örgütüyle barış görüşmeleri için masaya oturacağını açıkladı.Zapatero Parlamento'da bu kararı açıklarken, "Demokrasinin barış yolunda siyasi bedel ödemeyeceğini" söyledi. İspanya Başbakanı, siyasi uzlaşmanın halkın iradesiyle sağlandığını belirterek "Diyalog süreci, Bask bölgesinde farklı siyasi bakış açılarına saygı temelinde ilerleyecek" dedi. Zapatero ETA'yla görüşmelere başlamak için örgütün 22 Mart'ta ilan ettiği daimi ateşkese sadık kalmasını şart koşmuştu.
İspanya İçişleri Bakanı Alfredo Perez Rubalcaba, bir süre önce, ateşkesin uygulandığını teyit etmek için parti liderleriyle bir araya gelmişti.

ETA'nın yaklaşık 40 yıl süren silahlı saldırıları sonucu toplam 800 kişi hayatını kaybetti. İspanya'da yapılan kamuoyu yoklamaları, halkın büyük çoğunluğunun hükümetin Bask bölgesine barış getirme çabalarını desteklediğini ortaya koyuyor.Ancak barış görüşmelerine tamamıyla karşı olanların oranı da azımsanamayacak kadar yüksek.ETA saldırılarında yakınlarını kaybedenlerin kurduğu dernekler, başbakanı teröre teslim olmakla suçluyor. Söz konusu gruplar ETA'nın ancak yargı ve polis gücüyle yenilgiye uğratılabileceğini savunuyor.Muhalefetteki muhafazakar Halk Partisi'nin lideri Mariano Rajoy, ateşkesin yeterli olmadığını söylüyor.

Rajoy, diyalog sürecinin başlayabilmesi için ETA'nın kendini feshetmesi gerektiğini savunuyor. İspanya ve Fransa'da bu ayın başlarında düzenlenen operasyonlarda ETA adına tehditle para topladığı öne sürülen 12 kişi yakalanmıştı.ETA'yla müzakerelere karşı çıkan gruplara göre bu olay, örgütün faaliyetlerine devam ettiğini gösterdiğini söylüyor.

ETA'nın geçmişi

Bask bölgesinin bağımsızlığı için silahlı mücadele veren ETA örgütü, General Franco'nun diktatörlüğü döneminde bir direniş hareketi olarak kurulmuştu.Franco'nun 1975 yılında ölmesinin ardından tesis edilen demokrasi, Bask bölgesinde yaşayan yaklaşık iki milyon kişiye önemli derecede özerklik getirmişti.

İspanya'da Bask bölgesinin kendi parlamentosu, polis gücü, eğitim sistemi ve kendi vergilerini toplama hakkı var. Ancak ETA için hedef her zaman tam bağımsızlık oldu. Bağımsızlığa ulaşmak için kullandıkları araç da şiddetti. İspanya'da bulunan muhabirimiz, ETA'nın bu tutumunun iki yıl önce Madrid'de düzenlenen bombalı saldırıların ardından değiştiğini söylüyor. Muhabirimiz, saldırıların ardında ETA'nın olmamasına karşın halkın teröre gösterdiği tepkinin, örgütün şiddet yüklü yöntemlerini kullanılamaz hale getirdiğini ifade ediyor.

BBC/Dunya Gundemi

Bu haber 372 defa okundu.