Türkiye toplam talebin yüzde 22.7'sini ithalatla karşılıyor

0 0 0000 00:00 tsi
Türkiye ekonomisinin ithalata olan bağımlılığın son yıllarda giderek arttığı ve 2005 yılında ekonomide oluşan her 100 birimlik talebin 22.7'sinin ithalatla karşılandığı belirlendi. İmalat sanayi sektörünün genelinde ithalat maliyetin yüzde 62.3'ünü oluş

Merkez Bankası Danışmanı Ercan Türkan Türkiye'de üretimin ithalat ve ihracata bağımlılığını araştırdı. Merkez Bankası tarafından yayımlanan araştırma, hisse senedi piyasasında işlem gören imalat sanayinde faaliyet gösteren 170'e yakın firmanın verileri kullanılarak gerçekleştirildi. Söz konusu firmaların ihracat ve ithalatlarının, imalat sanayi sektörünün toplam ihracat ve ithalatı içerisindeki payının yüzde 20-24 düzeyinde bulunduğu bildirildi.

Araştırma kapsamında ithalata bağımlılık, ithalatın maliyetler içerisindeki payı, ithalatın üretime oranı ve ithalatın toplam arza oranına bakılarak değerlendirildi.

İthalat/maliyet

Araştırma sonuçlarına göre 2003-2005 yıllarında imalat sanayi sektörünün genelinde ithalatın maliyetler içerisindeki oranı ortalama yüzde 62.3 düzeyinde gerçekleşti. Enerji dışı (petrol ürünleri ve LPG üretimi dışı) imalat sanayi sektöründe bu oran yüzde 52.2 olarak hesaplandı.

İthalatın maliyet içerisindeki oranı yıllar itibariyle de giderek arttı. 2003 yılında yüzde 48.5 olan enerji dışı imalat sanayi sektöründe ithalatın maliyet içerisindeki payı 2004 yılında yüzde 53.7'ye 2005 yılında ise yüzde 54.4'e kadar tırmandı.

İthalatın maliyetler içerisindeki payının en yüksek olduğu sektörler ise 2003-2005 arasındaki ortalamalara göre yüzde 73.7'yle enerji, yüzde 59.3'le ana metal, yüzde 55.9'la beyaz eşya, yüzde 55'le otomotiv sanayi ve yüzde 45.1'li kimya sektörü oldu. İthalatın maliyet içerisindeki payının en düşük sektörlerin ise yüzde 16.3'yle gıda, yüzde 17.2'yle çimento seramik ve yüzde 21.2'yle basım olduğu belirlendi.

İthalat/Üretim

Araştırma sonuçlarına göre ithalatın üretim içerisindeki payı 2003-2005 yılları arasında ortalama yüzde 27.3 olarak hesaplandı. Söz konusu yıllar arasında ithalat üretim oranının sürekli bir artış trendinde olduğu belirlendi. Enerji dışı imalat sanayinde ithalatın 2003 yılında üretim içerisinde yüzde 24.4 olan payı, 2004 yılında yüzde 28.2 oldu ve geçen yıl da yüzde 29.4'e kadar tırmandı.

İthalatın üretim içerisindeki payının en yüksek olduğu enerji dışı sektörün ise yüzde 45.7 ile otomotiv olduğu belirlendi. Bilgi işlem ve haberleşme cihazları, ana metal, plastik-lastik sektörleri de ithalata yüksek düzeyde gereksinim duyan sektörler olarak sıralandılar. İthalata nispeten düşük gereksinim duyan sektörlerin ise gıda, çimento-seramik ve basım olduğu belirlendi.

Bir ekonomide oluşan toplam talebin ne kadarının ithalat yoluyla karşılandığını gösteren ithalatın toplam arza oranı ise 2003-2005 yıllarını kapsayan üç yıl için ortalama yüzde 21.4 olarak hesaplandı. Buna göre söz konusu üç yılda Türkiye ekonomisinde oluşan ortalama 100 birimlik talebin 21.4 birimlik kısmı ithalatla karşılandı.

Araştırma söz konusu oranın yıllar itibariyle giderek arttığını da ortaya çıkardı. Buna göre 2003 yılında yüzde 19.6 olan ithalatın toplam arz içerisindeki payı 2004 yılında yüzde 22'ye, 2005 yılında ise yüzde 22.7'ye kadar yükseldi.

Bağımlılık artıyor

Araştırmada, incelenen 2003-2005 döneminde imalat sanayinin alt sektörlerinden büyük çoğunluğunun ithalata bağımlığının arttığı ifade edildi. Gıda, basım, kimya, plastik, çimento-seramik, otomotiv, bilgi işlem-haberleşme cihazları gibi sektörlerde bağımlılıktaki artışın daha net görülebildiği ifade edildi.

ANKA

Bu haber 332 defa okundu.