Araştırma; 21 – 23 Eylül 2007 günleri Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde, 38 il ve 128 ilçede bunlara bağlı 157 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 924’ü kadın toplam 1863 denekle hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapılmıştır.
Örneklemin seçilmesinde çok aşamalı – tabakalı – tesadüfi yöntem, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise, Cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.
Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir.
Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde ± % 2’dir.
Çalışmanın yürütüldüğü 38 il şöyledir;
Adana, Adıyaman, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Nevşehir, Osmaniye, Rize, Sakarya, Samsun, Sivas, Trabzon, Uşak ve Van.
Kısa bir yorum ve basın duyurusu;
1999 – 2002 ve 2004 seçim sonuçlarını hatasız bilen ve aynı başarıyı son 22 Temmuz seçimlerinde tekrarlayan A&G Araştırma Şirketi’nin başkanı Adil GÜR sonuçları şöyle yorumladı;
Türkiye’de başı kapalı kadınların oranında azalma var. Gençler yüksek oranda başı açık. 2003 araştırmasında da belirttiğimiz gibi, önümüzdeki yıllarda Türkiye’de örtünen kadınların oranında düzenli olarak azalma devam edecek.
Yaygın kanaatin aksine, toplumda örtünme veya dindarlık artmıyor, aksine azalıyor. Sadece görünürlük artıyor. Kapalı kadınlar daha fazla sosyal hayatta yer almaya başladı. Eskiden otobüste, minübüste görmeye alıştığımız kadınlar, bugün son model arabalara binmeye, nişantaşında bağdat caddesinde alışverişe çıkmaya başladılar. Bu nedenle sayıda artış yok, algıda farklılık ve artış var.
TÜRKİYE’DE NE KADAR BAŞINI KAPATAN KADIN VAR ? BAŞÖRTÜLÜLER KİM ?
TÜRKİYEDEKİ HANELERİN % 74,3’ÜNDE BAŞINI KAPATAN KADIN VAR... BAŞI KAPALI KADIN OLAN HANE SAYISINDA 3,5 YILDA %2,9 AZALMA VAR....
SORU : Bu evde yaşayan, çarşıya, pazara, alışverişe, gezmeye vs. gittiğinde (RAMAZAN AYI DIŞINDA’da) başını kapatan kimse var mı ?
|
mayıs 2003 |
eylül 2007 |
Evet var |
77,2 |
74,3 |
Hayır yok |
22,8 |
25,7 |
Toplam |
100,0 |
100,0 |
Aile de kim ÖRTÜLÜ ? |
% |
Ben |
30,8 |
Eşim |
23,7 |
Kızım |
12,4 |
Annem |
30,9 |
Babaannem / Anneannem |
13,4 |
Diğer |
2,8 |
Örtülü kimse yok |
25,7 |
YETİŞKİN HER 100 KADINDAN 61’İ DIŞARI ÇIKARKEN BAŞINI KAPATIYOR !
18 yaş ve üstü kadınların % 61,4’ü çarşıya – pazara – alışverişe – gezmeye giderken başını kapatıyor. Son 3,5 yılda örtünen kadınların oranı %2,8 azalmış.
|
mayıs 2003 |
eylül 2007 |
Başı Kapalı |
64,2 |
61,4 |
Başı Açık |
35,8 |
38,6 |
Toplam |
100,0 |
100,0 |
Sosyo-Demografik Verilere Göre Türkiye’de Başını Kapatma Oranları
Yaş ;
|
Başı örtülü | Başı açık |
18 – 27 yaş |
43,8 |
56,2 |
28 – 43 yaş |
65,4 |
34,6 |
44 + yaş |
76,1 |
23,9 |
Türkiye Ortalaması |
61,4 |
38,6 |
18 – 27 yaş grubundaki kadınların % 43,8’i evinden çıkarken başını kapattığını söylerken bu oran 44 yaş ve üzerinde % 76,1’e çıkıyor.
2003 Yılı Mayıs ayında aynı örneklemde yaptığımız araştırma raporunda belirttiğimiz gibi, genç nüfus yaşlandıkça başı kapalı kadınların oranı önümüzdeki yıllarda azalmaya devam edecektir.
Medeni Durum ;
|
Başı örtülü | Başı açık |
Bekar |
31,8 |
68,2 |
Boşanmış / Dul |
65,7 |
34,3 |
Evli |
70,6 |
29,4 |
Türkiye Ortalaması |
61,4 |
38,6 |
Türkiye’deki evli kadınların % 70,6’sı başını kapatırken bu oran bekarlarda % 31,8’e düşüyor.
Eğitim ;
|
Başı Örtülü | Başı açık |
Diplomasız | 90,8 | 9,2 |
İlkokul |
79,7 |
20,3 |
Ortaokul |
56,1 |
43,9 |
Lise |
24,5 |
75,5 |
Üniversite |
11,3 |
88,7 |
Türkiye Ortalaması |
61,4 |
38,6 |
Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi eğitim yükseldikçe kapanan kadınların oranı hızla azalıyor.
Hane Halkı Aylık Geliri ;
Başını örten kadınların hane halkı ortalama aylık geliri 789 YTL.
Başını örtmeyen kadınların hane halkı aylık gelir ortalaması 1.292 YTL.
Yerleşim Tipi ;
|
Başı örtülü | Başı açık |
Büyükşehir |
44,5 |
55,5 |
Kent |
62,8 |
37,2 |
Kır |
74,1 |
25,9 |
Türkiye Ortalaması |
61,4 |
38,6 |
Türkiye’nin nüfusu en büyük ilk 8 şehrinde örtünenlerin genel ortalaması % 44,5 iken bu oran kır’da (Seçmen sayısı 10,000’nin altında olan yerlerde) % 74,1’e çıkıyor.
Bölge ;
|
Başı örtülü | Başı açık |
Ege |
50,3 |
49,7 |
Marmara |
51,2 |
48,8 |
Akdeniz |
54,8 |
45,2 |
İç Anadolu |
67,4 |
32,6 |
Doğu Anadolu |
70,3 |
29,7 |
Karadeniz |
74,5 |
25,5 |
Güneydoğu |
84,6 |
15,4 |
Türkiye ortalaması |
61,4 |
38,6 |
Siyasi Tercihlere göre ;
|
Başı örtülü | Başı açık |
SAADET |
100,0 |
0,0 |
DTP |
83,3 |
16,7 |
AKP |
79,8 |
20,2 |
Sandığa gitmedi / Cevap yok |
53,9 |
46,1 |
DP |
53,4 |
46,6 |
MHP |
52,5 |
47,5 |
Genç Parti |
48,5, |
51,5 |
CHP |
19,3 |
80,7 |
DİĞER |
38,9 |
61,1 |
Türkiye Ortalaması |
61,4 |
38,6 |
ÖRTÜSÜNÜ NASIL TANIMLIYOR ?
ÖRTÜNME GEREKÇESİ
ÖRTÜSÜNÜ NASIL TANIMLIYOR ?
SORU : Sizin / eşinizin / annenizin veya büyüklerinizin başını kapatmak için kullandığı örtüyü şunlardan hangisi ile tanımlıyorsunuz ?
Örtüyü Türban diye nitelendirenler %6,1
|
Başını kapatan kadınlar |
Eşi, annesi, kardeşi vs.’nin örtüsü için söylenenler |
Başörtüsü / Eşarp |
77,8 |
78,4 |
Çarşaf |
2,3 |
2,1 |
Türban |
6,1 |
5,3 |
Yöresel örtü |
13,8 |
14,2 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
Yukarıdaki tabloda başını kapatan kadınların kendi kullandıkları örtüyü nasıl tanımladığını ve ailedeki kapalı kadının örtüsünü yakınlarının nasıl tanımladığını görüyorsunuz. Her iki kolonda da cevaplar birbirine çok yakındır.
Türban meselesinin yıllarca Türkiye gündemini meşgul ettiği düşünülürse, halkın gündeminde Türban diye bir konunun olmadığı görülmektedir.
Araştırmanın saha gözlemlerine göre başını türban şeklinde bağlasa dahi kadınların önemli bir bölümü bunu başörtüsü diye niteliyor.
Özetle başını kapatan kadınlara göre kullanılan örtünün isminin türban olup olmaması görünümden daha çok düşüncede.
3,5 YILDA NE DEĞİŞTİ ?
|
Başını kapatan kadınlar |
Başını kapatan kadınlar |
Başörtüsü / Eşarp |
77,6 |
77,8 |
Çarşaf |
1,9 |
2,3 |
Türban |
5,4 |
6,1 |
Yöresel örtü |
15,1 |
13,8 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
İlk araştırmanın yapıldığı Mayıs 2003’den bu yana kadınların örtülerini nasıl tarif ettiklerine baktığımızda araştırmanın hata payı içerisinde kayda değer önemli bir değişikliğin olmadığını görüyoruz.
Kim örtüsünü nasıl tanımlıyor ?
Yaş ;
18-27 yaş grubunda başını kapatan kadınların % 9,3’ü kullandığım örtü türban derken, bu oran 44 yaş ve üzerinde % 3,7’ye düşmektedir.
Eğitim ;
Yerleşim Tipi ;
BAŞINI KAPATMA GEREKÇESİ
BAŞINIZI KAPATMA GEREKÇENİZ ŞUNLARDAN HANGİSİDİR ?
|
Başını kapatan kadınlar |
Eşi, annesi, kardeşi vs.’nin örtüsü için söylenenler |
Dini / inançları gereği |
64,1 |
61,9 |
Gelenek |
18,9 |
21,8 |
Alışkanlık |
12,4 |
13,1 |
Aile büyüklerinin isteği |
4,6 |
3,2 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
Başını kapatan kadınların % 64,1’i inançları gereği örtündüğünü söylerken, ailesindeki başörtülü kişinin inançları gereği başını kapattığını söyleyenlerin oranı % 61,9.
ÜNİVERSİTELERDE TÜRBAN YASAĞI
SORU : Şimdi size okuyacağım iki cümleden hangisine katıldığınızı lütfen söyler misiniz ?
1. Üniversitelerde türban yasağı kaldırılmalıdır
2. Üniversitelerde türban yasağı olmalıdır
|
% |
Üniversitelerde türban yasağı kaldırılmalıdır |
73,7 |
Üniversitelerde türban yasağı olmalıdır |
26,3 |
TOPLAM |
100,0 |
3,5 YILDA NE DEĞİŞTİ ?
|
MAYIS 2003 |
EYLÜL 2007 |
Üniversitelerde türban yasağı kaldırılmalıdır |
75,5 |
73,7 |
Üniversitelerde türban yasağı olmalıdır |
24,5 |
26,3 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
Mayıs 2003’te aynı örneklemde yapılan araştırma sonuçlarıyla bu sonuçları karşılaştırdığımızda, üniversitelerde türban yasağının kaldırılmasını savunanların oranında yaklaşık 2 puanlık bir azalmanın olduğu görülmektedir.
TÜRBAN SİYASİ BİR İŞARET - SİMGE Mİ ?
AİHM KARARI ?
SİZCE TÜRBAN SİYASİ BİR İŞARET - SİMGE Mİ ?
SORU : Sizce türban siyasi bir işaret – simge mi ? Bu konudaki fikriniz nedir ?
Deneklerin % 69,3’ü hayır değildir derken % 12,0’si bu soruya cevap vermemiş veya verememiştir.
TÜRBAN SİMGE Mİ ? |
% |
Hayır değildir |
69,3 |
Evet, bir siyasi işaret – simgedir |
18,7 |
Cevap yok / Fikri yok |
12,0 |
Toplam |
100,0 |
Bazı demografik verilere göre türban simge mi ?
Cinsiyet ;
Yaş ;
Eğitim ;
Siyasi Tercihlere göre;
Hanede başörtülü var mı ?
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARI DOĞRU MU ?
SORU : Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kendine yapılan bir başvuru üzerine Türban’ın bir siyasi simge olduğuna ve bu nedenle yasak olmasının doğru olduğu yönünde bir karar verdi ? Siz bu kararı nasıl değerlendiriyorsunuz ?
AİHM KARARI ? |
% |
Doğru buluyorum |
23,1 |
Yanlış buluyorum |
62,6 |
Cevap yok / fikri yok |
14,3 |
TOPLAM |
100,0 |
Düşük eğitimliler, kırda yaşayanlar genel ortalamanın üzerinde bu soruya cevap veremezken, Büyükşehirlerde yaşayanlar, yüksek eğitimliler, hanesinde başörtülü bulunmayanlar, yüksek oranda AİHM kararını doğru bulduğunu söylemiştir.
Siyasi tercihlere göre karar doğru mu ?
22 TEMMUZ / AİHM KARARI ? |
Doğru buluyorum |
Yanlış buluyorum |
CEVAP YOK / FİKRİ YOK |
TOPLAM |
AKP |
5,9 |
82,7 |
11,4 |
100,0 |
CHP-DSP |
65,0 |
23,8 |
11,2 |
100,0 |
MHP |
28,8 |
59,5 |
11,7 |
100,0 |
DP |
37,8 |
49,1 |
13,0 |
100,0 |
DTP |
9,1 |
81,8 |
9,1 |
100,0 |
GENÇ PARTİ |
36,4 |
57,6 |
6,1 |
100,0 |
BAĞIMSIZ (DTP dışında) |
22,2 |
66,7 |
11,1 |
100,0 |
Diğer |
28,6 |
57,1 |
14,3 |
100,0 |
Saadet Partisi |
0,0 |
100,0 |
0,0 |
100,0 |
Sandığa gitmedi / cevap yok |
19,2 |
53,6 |
27,2 |
100,0 |
TOPLAM |
23,1 |
62,6 |
14,3 |
100, |
CUMHURBAŞKANI GÜL’ÜN EŞİ SORUN MU ?
REMİ TÖRENLERE KATILMALI MI ?
CUMHURBAŞKANI GÜL’ÜN EŞİ SORUN MU ?
SORU : Bildiğiniz gibi Cumhurbaşkanı Abdullah GÜL’ün eşinin başı kapalı. Bir süredir kamuoyunda tartışmalar yapılıyor. Bazıları Türbanın Çankaya’ya çıktığını ve dolayısıyla bunun sorun olduğunu, bazıları ise olmadığını söylüyor. Sizin bu konudaki görüşünüz nedir ? Sizce bu bir sorun mu, engel mi ?
CUMHURBAŞKANININ EŞİ ? |
% |
Evet, sorun |
24,1 |
Hayır, sorun değil |
70,5 |
Cevap yok / fikri yok |
5,4 |
TOPLAM |
100,0 |
CUMHURBAŞKANININ EŞİ ? |
- ilkokul |
Ortaokul/lise |
Üniversite mezunu |
TOPLAM |
Evet,sorun |
15,0 |
28,1 |
39,2 |
24,1 |
Hayır,sorun değil |
76,5 |
67,9 |
60,6 |
70,5 |
Cevap yok / fikri yok |
8,6 |
4,0 |
0,2 |
5,4 |
TOPLAM |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
CUMHURBAŞKANININ EŞİ ? |
Evet |
Hayır |
CEVAP YOK / FİKRİ YOK |
TOPLAM |
AKP |
4,5 |
91,0 |
4,5 |
100,0 |
CHP-DSP |
75,7 |
20,2 |
4,1 |
100,0 |
MHP |
27,9 |
67,8 |
4,3 |
100,0 |
DP |
47,8 |
45,5 |
6,7 |
100,0 |
DTP |
0,0 |
97,0 |
3,0 |
100,0 |
GENÇ PARTİ |
33,3 |
59,6 |
7,1 |
100,0 |
BAĞIMSIZ (DTP dışında) |
27,8 |
72,2 |
0,0 |
100,0 |
Diğer |
21,4 |
78,6 |
0,0 |
100,0 |
Saadet Partisi |
9,1 |
83,8 |
7,1 |
100,0 |
Yorumlar
+ Yorum Ekle