1 YTL = 1 Dolar: Çok meraklıysanız ‘siz’ düşürün!

27 Eylül 2007 11:53 tsi
Dalgalı kurun ‘dalgası’da bu. Döviz kurları ile ilgili herşey mümkün. Hatta YTL’nin eşit olması bir tarafa, dolar karşısında değerli olması bile mümkün. Ama teoride! Bankalardaki mevduat hesaplarınızda kaç dolarınız olduğunu biliyoruz! O

Döviz kurlarında ama özellikle Amerikan dolarındaki aşağı eğilim ilerledikçe, belki de uzun zamandır Türk ekonomisinin hayali diyebileceğimiz bir teori de gündeme gelmeye başladı.

“Paramız pul oldu” edebiyatının sık yapıldığı Türkiye’de, 1 YTL’nin 1 Dolara eşitlenip eşitlenemeyeceği sorgulanmaya başladı. Bu elbette ülkesini seven, ülke ekonomsinin çok güçlü olması arzu eden herkesi memnun eder.

Ancak konuyla ilgili herkesin az çok bildiği üzere bu o kadar kolay değil. Ama önce mümkün olup olmadığının yanıtını verelim. Kısa ve temiz yanıt şu; Evet mümkün. Esasen dalgalı kur sisteminde, döviz hareketleri ile ilgili olarak mümkün olmayan pek bir şey yok.

Nasıl bir zamanlar Dolar, Lira karşısında 2 milyon sınırlarını bile zorladıysa tersi de mümkün. Dolarla YTL eşitlenebilir. Nasıl mümkün olacağının yollarını anlatacağız. Ama.. Evet, “ama”sı var. Bu teoride mümkün. Pratikte ise bir çok zorluğu var.

Merkez Bankası’nın dolar zenginliği!

IMF ve Dünya Bankası gibi resmi uluslararası kuruluşlar için de, kredilendirme kuruluşları için de, bir ülkenin merkez bankasındaki döviz rezervi çok önemli. Bu ne kadar çoksa, o ülkenin “güvenli” olduğuna inanıyorlar.

Sebebi basit. Bir ülkenin en büyük kazancı dışarıdan gelen para. Türkiye’yi bir aile gibi düşünürsek, örneğin bir memur maaşının 10 milyara çıkarılmasının Türkiye açısından çok önemi yok.

Memur elbette havalara uçar ama Türkiye açısından para bir cepten öbürüne geçmiş olur. Oysa dış yatırımdan veya Turizm’den gelen para açıkça dışarıdan sizin cebinize giren para.

Bunun için de tüm hükümetler için ihracat ve dışarıdan gelen sermaye çok ama çok önemli.  Bu para kremanın kreması. Yabancı paranın bir ülkeye gelmesi için ise kendini güvende hissetmesi gerekiyor.

Rahatlığı sağlamanın pek çok yolundan biri de Merkez Bankası’nın yüksek döviz stokuna sahip olması.Yani yabancılar bir gün “biz gidiyoruz” dediğinde, paralarını alabileceklerini bilmeleri gerektiği gibi, yaratacakları boşluğun krize dönüşmemesi için de Merkez Bankası’nın elindeki dolarların çok olması gerekiyor.

71 Milyar dolar: İyi ama yeter mi?

Peki şu an Türkiye Merkez Bankası’nın döviz rezervi ne kadar? Bu sorunun yanıtı hem sevindirici hem de düşündürücü. Merkez Bankası’nın elinde bugün için yaklaşık 71 Milyar dolarlık rezerv bulunuyor.

Bu oldukça iyi bir rakam. İyiliği Türkiye’nin yakın tarihi boyunca böyle bir rezerve odahna önce sahip olmamasından geliyor. Yani Türkiye tarihi boyunca elinde tuttuğu en büyük dolar miktarına sahip.

Kötüsü şu; bu artışla beraber Türkiye’nin dış borç ve ithalat rakamları da yükselmiş. Yani bu paranın yeri var. Hepsinin değil belki ama önemli bir kısmı bize lazım. İşte bu halde doların “dramatik” biçimde düşmesini beklemek akılcı değil. Hele ki eşitlenmesini.

Mucize: Çıkarın dolarları bakalım!

İlginç ama gayet pozitif bir dal olan ekonominin bu konuda-belki de Türkiye’ye özel demek lazım-mucize yaşaması mümkün. Mucize ise sizin, yani Türk insanını elinde. Nasıl mı?

Türkiye’deki bankalarda bulunan mevduat hesaplarında şu an-lütfen dikkat-90 milyar dolar bulunuyor! Tekrar yazalım, 90 milyar dolar. İşte mucize zaten “olağandışı” olaylara dendiğinden, bu paralar YTL’ye dönerse-sebebi her ne ise?-o zaman dolarları yerden toplamak mümkün olur gerçektende!

Peki bu mümkün mü? Evet bu da mümkün. Hatta pratikte de mümkün. Esasında küresel kriz söylencelerine kadar bu mevduat hesaplarında rakam 50 milyar dolara kadar da gerilemişti.

Güvensizlik yaratan kriz havası yeniden yükseltti. Ancak devletin ekonomi politikaları, bu paraların “yavaş yavaş” YTL’ye dönmesini sağlayabilir. Şu anki yürütmenin de bu yolda olduğuna ilişkin bilgiler zaten geliyor.

Geldikçe de dolar düşüyor. Peki riski yok mu? O da var. Doların yavaş yavaş düşmesi gerekiyor. Ekonomi bunu sindirmeli. Ani düşüşler can yakar. Tansiyonu yükselmiş bir hastanın tansiyonunu aniden düşürmek mümkündür ama doktorlar bunu yapmaz.

Aksi halde bu durumdan çok kişi etkilenir ve bunun başında da ithalatçılar ve yurt dışında müteahhitlik hizmetleri veren Türkler gelir.

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,556 defa okundu.