Irak'ta petrol pazarlığı kriz çıkardı

13 Eylül 2007 22:00 tsi
Irak'ta petrol üretimi ve paylaşımını düzenleyecek kanuna ilişkin görüşmeler, Kürtler ve Şii-Sünni taraflar arasındaki anlaşmazlıktan ötürü çıkmazda.

Devlet Danışma Konseyi'ndeki görüşmelerde yer alan bir Şii kaynağın verdiği bilgiye göre, dünkü oturumlarda Şii ve Sünni Arap temsilcilerle Kürt temsilciler arasındaki görüş ayrılıkları iyice gün yüzüne çıktı. Kürt olan Irak başbakan yardımcısı Berham Salih de görüş ayrılığını doğruladı ancak ayrıntılı bilgi vermekten kaçındı. Salih, "sorunlar var ancak görüşmeler de devam ediyor" dedi.

Petrol kanunu, Washington'un, Irak'ta uzlaşma sağlanması için çıkarılmasına büyük önem verdiği 18 temel kanun arasında bulunuyor. Başbakan Nuri el Maliki hükümetince temmuz ayında onaylanan kanun taslağı, detaylarının düzenlenmesi amacıyla, Devlet Danışma Konseyi'ne havale edilmişti. Burada metin üzerinde Şiilerle Sünnilerin yapmak istedikleri bazı düzenlemeler Kürtlerin muhalefetiyle karşılaştı.

Dünkü görüşmelerde Şiiler ve Sünniler, petrolün az olduğu ülkenin orta kesiminde yaşayan Sünnilere tanınan hakların genişletilmesi üzerinde mutabakata vardılar. Kürtler ise kabinenin onayladığı taslağın aynı kalmasını ve Sünnilerin haklarının genişletilmemesini, ya da kuzeyde kendi yaşadıkları bölgelerdeki petrol üzerinde kendilerinin sahip olacağı hakların da aynı oranda arttırılmasını istedi.

Bunun yanı sıra, petrol yataklarının yönetimi konusundaki derin görüş ayrılıkları da giderilemedi. Sünni ve Şii Araplar, günde 100.000 varilden fazla petrolün üretildiği petrol yataklarına ilişkin kontratların parlamento onayından, altındakilerin ise Devlet Petrol Şirketi'nin onayından geçmesini savunurken Kürtler, kontratların, yerel yönetimlerin onayından geçmesinin yeterli olacağını savunuyor.

Bu yönde Ağustos ayında yerel bir kanunu benimseyen kuzeydeki yerel yönetim, merkezi yönetimin sert tepkisiyle karşılaşmıştı. Şii olan Irak Petrol Bakanı Hüseyin el Şahristani, Kürt yönetiminin bu yerel yasaya dayanarak yabancı firmalarla imzalamış olduğu kontratların da yasa dışı olduğunu belirtmişti. Yerel yönetim ise ertesi gün, Şahristani'yi kınayan bir açıklama yapmıştı.

Bu haber 509 defa okundu.