Türkiye ile ABD'nin soğuk savaşı!

27 Ağustos 2007 11:34 tsi
"2003'te ABD'nin Irak'a topraklarından girmesine izin vermemesinin ardından Türkiye, bu kez de İran'la bir enerji anlaşması imzalamayı planlıyor. Görünüşe göre, Washington-Ankara ilişkileri yine geriliyor." Bir yabancı gazetecinin gözünden Türk-Amer

Ürdün gazetesi Ghad'dan YASER EBU HİLALE'nin yazısı:

Türkiye ABD'yle soğuk savaş mı yaşıyor?
 
2003'te ABD'nin Irak'a topraklarından girmesine izin vermemesinin ardından Türkiye, bu kez de İran'la bir enerji anlaşması imzalamayı planlıyor. Görünüşe göre, Washington-Ankara ilişkileri yine gerilecek

Türkiye 11 Eylül olaylarından sonra uluslararası ilişkilere hâkim olan karışıklık ve çözümsüzlüğe 'model' oluşturuyor. Bu ülke 11 Eylül sonrası ılımlı İslam'a model olarak belirirken, ABD açısından da tarihi önemde bir müttefike dönüştü. İncirlik Üssü Soğuk Savaş günlerinin şahidiydi. ABD Başkanı George W. Bush da, terörle savaşında 'Haçlı Savaşı' ifadesini kullandığı dil sürçmesini silmesini sağlayacak Müslüman müttefiklere ve Türkiye coğrafyasına ihtiyaç duyuyordu. Zira Türkiye Irak savaşındaki en önemli duraktı, Avrupa'daki Amerikan üsleriyle Irak arasındaki bağlantıydı.
Türkler oyunu anladı ve son ana kadar da kuralına göre oynadılar. Tayyip Erdoğan başbakanlığındaki AKP hükümeti, 2003'te Türkiye'nin ABD'nin Irak'a topraklarından girmesine izin vermesi karşılığında elde edeceği büyük ödülü sağlama alan bir işbirliği protokolünü elde etti.

'Profesyonel bir aldatmaca' mıydı?
Bu protokol Türkiye'ye stratejik ve askeri rol vermekle kalmayıp ekonomik avantajlar da içeriyordu. Göstergeler, Türkiye meclisinin Irak tezkeresinin lehinde oy vereceğini teyit ediyordu. Sonuç altı oy farkla anlaşma aleyhinde çıkınca da ortamı şok havası sardı; gözlemciler şaşkındı.
Acaba bu, AKP'li vekillerin, savaşa girmekten sakınacak biçimde ve ABD'yle çatışmaksızın profesyonelce yerine getirdiği bir aldatmaca mıydı, yoksa parti içi bölünmüşlüğün bir göstergesi miydi?

Amerikalılar Türkiye meclisinin kararını sıkıntı duyarak kabul etti ve Bush uçakta kendisine eşlik eden gazetecilere Türk demokrasisine saygı duyduğunu söyledi. Zira Irak'a yönelik savaşında zaten muhalifleri vardı ve Türkler de bunlardan biri olabilirdi. Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell da Türk sokaklarının iradesine saygı gösterdiğini açıkladı. Milletvekillerinin oylaması bir yana, anketlere göre Türk halkının yüzde 95'i de savaşa karşıydı.

İran'a yönelik savaş hazırlıkları gölgesinde de, yeni bir Türk-Amerikan çatışmasının uyarıları beliriyor. Türkiye, ABD'nin İran'la çatışmasında 'mızrak başı' olmak yerine, Tahran'la enerji konusunda tarihi diye nitelenebilecek bir önanlaşma imzaladı. Anlaşma Kazakistan doğalgazının İran-Türkiye hattıyla Avrupa'ya taşınmasını öngörüyor. 'Kalın borular'ın gölgesinde, Türkiye'nin eski Sovyetler Birliği cumhuriyetleriyle ilişkilerini geliştirme amacı yatıyor.

'Yeni Osmanlılar', yakın tarihin derslerinden yararlanmaya çalışıyor. Hocaları Necmettin Erbakan'ın Tahran'la 'asrın anlaşması' diye nitelenen doğalgaz anlaşması konusunda gösterdiği kararlılık, iktidardan devrilmesini hızlandıran nedenlerdendi. Fakat ABD Tahran-Ankara anlaşmalarına muhalefet etse de, son anlaşma siyasi mesajlardan uzak ve ekonomik odaklı görünüyor. Zira, Türkiye'nin enerjiye olan zorunlu ihtiyacını karşılıyor. Üstelik, ABD yeterince enerjiye sahip olduğu halde enerji elde etmek için okyanuslar ötesinde savaşa giriyorsa, yakın komşusuyla anlaşmalar imzalamak Türkiye'nin hakkı.

ABD'yle Türkiye arasında çatışma işaretleri belirdi. Türkiye, Irak'a komşu ülkeler toplantısının ilkine ev sahipliği yapacağı söylenirken, toplantı Mısır'ın Şarm el Şeyh kentinde düzenlendi.
Öte yandan, yeni muhafazakârlar kendilerine Türk ordusunda müttefik buluyor. Bu müttefikler İran'la işbirliğine şüpheyle bakıyor ancak PKK'yla mücadele konusunda da ABD'den farklı düşünüyorlar. Türk askerlerine göre Irak'ta kaybolan Amerikan silahları ABD'nin müttefiki Iraklı Kürtlerin gözetiminde PKK'nın eline geçti.

İran tam anlamıyla dost değil
Acaba İran, enerji anlaşması sonrası Kürt ayrılıkçılarla mücadelede de Türkiye'yle koalisyon mu yapıyor? Türkiye uzmanları İranlıların politikalarına derin şüphelerin hâkim olduğu görüşünde. İran politikası enerji, pazar ve nüfuz çıkarlarına dayanır ve Safevi-Osmanlı çekişmesi zihinlerinden gitmiş değil. Zira İran'daki İslam devriminin amacı, sadece İran'ın değil, bütün İslam dünyasının liderliği üzerinde bir çekişmeydi.

'Yeni Osmanlılar'sa bir tür liderlik rolü istiyor. Sabırla Avrupa'yla köprü inşa ediyorlar; hayallerinde de İstanbul'u fetheden ve Viyana'yı kuşatan halifeliğin askerleri var. İran'a yönelik Amerikan dolduruşlarının gölgesinde Türkiye'yle açık bir cephe açılması uzak ihtimal. Fakat İran savaşı bittikten sonra Türkiye cephesinin açılması muhtemel. Türkiye Irak bataklığının derslerinin bilincinde. ABD'yle 'soğuk savaş', Irak ve İran'la savaşın cehennemiyle karşılaştırıldığında cennet kalıyor. (Ürdün gazetesi Ghad, 22 Ağustos 2007)

Çeviri: Radikal

Bu haber 453 defa okundu.