Ne din, ne laiklik elden gidiyor!

20 Ağustos 2007 09:22 tsi
Milliyet yazarı Taha Akyol, Yılmaz Esmer'in gazetesinde yayınlanan araştırmasından yola çıkarak, din ve laikliğin Türkiye'deki durumunu ölçüyor! Sonuç mu? İşte o yazı:

Taha Akyol'un yazısı:

Toplumsal dindarlık ve laiklik

Yılmaz Esmer'in Milliyet'te yayımlanan araştırmasını okumuşsunuzdur. Sayın Esmer soruyor: "Dünyayı ve evreni anlayabilmek için din kitapları mı, bilimsel buluşlar mı önemli?"
Din kitaplarını önemli bulanlar AKP seçmeninde yüzde 59, MHP seçmeninde yüzde 46, CHP seçmeninde yüzde 15...
Peki, böyle bir soru ile toplumun din-bilim ilişkileri konusundaki algılarını yeterince araştırmış olur muyuz?
Mesela "bilimsel buluşlar" yerine, din hakkında sorarken yapıldığı gibi "Bilimsel kitaplar mı önemli?" diye sorulsaydı, sonuç farklı olur muydu acaba?
Bilmiyorum ama şundan eminim: "Dünyayı ve evreni anlamak" gibi çok genel ve bir ölçüde soyut bir soru yerine, dünyayı ve evreni anlayabilmek için fizik, kimya, biyoloji, astronomi gibi bilgileri din kitaplarında mı, bilim kitaplarında mı bulabiliriz, diye sorulduğunda sonuçlar bambaşka olurdu.

Din ve dünya işleri
Diğer bir soru: Din ve dünya işlerinin ayrılması veya ayrılmaması... AKP'lilerin yüzde 53'ü ayrılmalı demiş, MHP'de yüzde 73, CHP'de yüzde 90.
Kalan yüzdeler "Ayrılmaz" diyor.
AKP seçmeninin yüzde 47'si "Din ve dünya işleri ayrılmaz" dediğine göre laikliğe karşı mı?!
Dindar bir insan özel hayatında 'haram' saydığı dünya işleri neyse onlardan sakınmayı ibadet sayar. "Dünya işleri" konusunda kişinin özel hayatıyla ilgili kuralları olmayan din yoktur, olamaz da... Din kurallarının taşınmaması gereken alan kişilerin bireysel ve toplumsal dünya işleri değil, "kamusal dünya işleri"dir.
Soru din ve devlet işlerinin ya da kamu düzenin ayrılması veya ayrılmaması diye; veya doğrudan din devleti ve laiklik diye sorulsaydı çok farklı bir sonuç ortaya çıkardı.
Nitekim, Ali Çarkoğlu ile Ersin Kalaycıoğlu'nun 2006 tarihli araştırmasına göre, din devleti isteyenlerin oranı Türkiye genelinde yüzde 7, AKP tabanında yüzde 14'tür! Dahası, Medeni Kanun hükümleriyle şeriat hükümleri mukayeseli olarak sorulduğunda yüzde 95 Medeni Kanun hükümlerini tercih ediyor!
Sorulara, algılanma biçimlerine göre sonuçlar!
O bakımdan, toplumsal eğilimleri iyi araştırabilmek için değişik açılardan çeşitli sorular sormak, 'derinlemesine mülakat'larla kelimelerin gerisindeki algılamaları soruşturmak gerekir. Çünkü bir sorudaki kavramlara, mesela "din ve dünya işleri"ne, değişik kesimler değişik anlamlar veriyor olabilir.

Mayo ve Ramazan
Kadının mayo giymesinin günah olduğunu söyleyenlerin oranı hayli yüksek; net, tartışmasız muhafazakâr bir toplum fotoğrafı...
Ramazan'da lokantaların kapatılmasını uygun bulanların oranı ise biraz daha düşük.
Bu konulardaki tercihler ne ölçüde kişisel 'kanaat'tir, ne ölçüde siyasi bir talep, yasaklamaya yönelik siyasi bir harekettir?!
Meselenin bu tarafını araştıran sorularla daha 'liberal' bir tablo ortaya çıkardı. Nereden bu sonuca varıyorum? Yılmaz Esmer'in araştırmasında AKP tabanındaki düşük politizasyon bulgularından...
Aynı şekilde Ali Çarkoğlu ve Ersin Kalaycıoğlu'nun dindarlığın politizasyondan çok politik ilgi azalması yarattığını ortaya koyan bulgularından.
Netice: Türkiye bir yandan muhafazakârlaşıyor, ama aynı anda sekülerleşiyor... Muhafazakârlaşma kendi içinde liberalleşme dinamiklerini taşıyor. Ne din, ne laiklik elden gidiyor.

Milliyet

Bu haber 255 defa okundu.