Irak petrol ihracını izlemek için hukuk şirketi tuttu

31 Ocak 2014 14:10 tsi
Irak, Kuzey'den Türkiye'ye gelen petrolün alıcılarını izlemesi için hukuk şirketi ile anlaştı. Ülkeden Türkiye'ye akan petrol miktarı ise azaldı

Irak hükümeti, izinsiz ihracının yasal olmadığını söylediği Kuzey Irak üretimi ham petrolün muhtemel alıcılarını izlemek üzere bir hukuk şirketi ile anlaştı.

Reuters haber ajansına konuşan bir petrol yetkilisinin verdiği bu bilgi, Bağdat'ın Kuzey Irak'ın ekonomik bağımsızlık yolundaki çabalarını engelleme girişiminde yeni bir adım olarak değerlendirildi.

Kendi petrol gelirini yönetmek isteyen Kürt Bölgesel Yönetimi (KRG), bir yıldır günde 60,000 varil ham petrolü Türkiye'ye kara yoluyla sevk ediyor, böylece Irak'taki bölümü Bağdat'ın denetiminde olan Kerkük-Ceyhan boru hattını kullanmak zorunda kalmıyordu.

Merkezi hükümet uzun süredir çözümlenmeyen anlaşmazlıkta, KRG'nin petrol ihracatını yargıya taşımakla tehdit ediyor. KRG'nin kendi bölgesinden Türkiye'ye uzanan yeni bir boru hattı inşa etmesi ise sorunu daha ciddi bir boyuta taşıdı.

Üst düzeyli bir petrol yetkilisi, Bağdat hükümetinin iki ay önce Vinson and Elkins adlı bir hukuk firmasıyla anlaştığını söyledi. Firma Ceyhan'daki terminale gelen Kuzey Irak petrolünü satın alan olursa, bu müşterileri belirlemek ve izlemekle yükümlü.

Adının açıklanmasını istemeyen yetkili, "Bu oyun değil. Bu petrolü kim satın alırsa yasadışı bir iş yapar" dedi.

Küçük miktarlarda ham petrolün kara yoluyla taşınmasına göz yuman Bağdat hükümeti, yeni boru hattı bağlantısının inşa edilmesinden sonra Kürt yönetiminin bağımsız ihracat konusunda daha ciddi olduğunu anladı.

Konunun hukuki yönü hakkında görüş bildiren avukatlar Bağdat'ın böyle bir davayı kazanmasının zor olduğunu ve davanın kimin yetki alanına gireceği konusunun çok karmaşık olduğunu söylüyor. Ancak haklarında olumsuz haberler çıkmasını istemeyen petrol şirketleri bu tehdidi ciddi bir caydırıcı olarak kabul edebililer.

Önde gelen petrol şirketlerinin yöneticileri, Kürtler ve Bağdat arasında bir anlaşma olmadıkça KRG üretimine el sürmeyeceklerini söylemişlerdi. Çünkü bu şirketler, merkezi hükümetle yapabilecekleri daha büyük anlaşmaları tehlikeye atmak istemiyorlar.

Irak'tan gelen petrol yüzde 37 azaldı

Öte yandan, Kerkük-Yumurtalık, Ceyhan-Kırıkkale, Batman-Dörtyol, Şelmo-Batman ve Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hatlarının kullanıldığı Türkiye'ye, Irak'tan gelen petrol miktarı geçen yıl düştü. Petrol alımına yönelik anlaşma görüşmeleri devam eden Irak'tan gelen petrol miktarı, 2013'te yüzde 37 azaldı.

Kerkük-Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattından 2012 yılında 145 milyon 626 bin varil petrol taşınırken, bu rakam geçen yıl 91 milyon 883 bin varile düştü. Türkiye'nin BTC'den taşıdığı petrol miktarında ise önemli bir değişiklik yaşanmadı. BTC üzerinden taşınan petrol, 2012 yılında 250 milyon 345 bin varilken, geçen yıl 249 milyon 617 bin varil oldu.

Türkiye, Körfez krizi nedeniyle BM'nin Irak'a ambargo kararlarına uyarak Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı'nı 1990 sonunda kapatmış, bu süre zarfında diğer boru hatlarından petrol taşımıştı. Yine BM kararına uygun olarak bu hattı 1996'da devreye alan Türkiye, BTC boru hattının hizmete girdiği 2006 sonuna kadar ağırlıklı olarak Kerkük-Yumurtalık hattını kullanmıştı. Ancak Kerkük-Yumurtalık hattından taşınan petrol miktarı, özellikle Irak Savaşı'nın başladığı 2003'ten 2007'ye kadar önemli ölçüde azalmış, Türkiye, 2007'den itibaren çoğunlukla BTC'yi kullanmıştı.

Türkiye'nin boru hatlarından en çok petrol taşıdığı sene, toplam 485 milyon 475 bin varille 2009 yılı oldu. Geçen yıl BTC'den 250 milyon 345 bin varil, Batman-Dörtyol'dan 11 milyon 247 bin varil, Ceyhan-Kırıkkale'den ise 21 milyon 963 bin varil ham petrol geçti. Böylece 2012'de boru hatlarından toplam 429 milyon 181 bin varil ham petrol taşındı.



Bu haber 490 defa okundu.