Merkez'in müdahalesi neden başarısız oldu?

24 Ocak 2014 17:30 tsi
Bankacılara göre Merkez Bankası'nın dolara doğrudan müdahelesi aynı zamanda TL'nin maliyetini artırmadığı için amacına ulaşamadı.

Dolarda yükseliş Merkez Bankası'nın müdahalesine rağmen sürüyor. Merkez Bankası dün 2,30'ü gören Dolar/TL karşısında iki yıl aranın ardından doğrudan müdahale silahını çekmiş, 3 milyar dolara yakın döviz satmıştı.

Reuters'ta yer alan bir analize göre müdahale TL'nin maliyetinin artırılmaması nedeniyle etkili olamadı. Analizde TCMB'nin Haziran 2006'da gerçekleştirdiği doğrudan müdahale döneminde gecelik borç alma ve borç verme faizlerini sırasıyla 400 ve 600 baz puan arttırdığına, iki yıl önce gerçekleştirdiği son müdahalede de piyasanın TCMB'den sağladığı TL'nin maliyetini 500 baz puan artırarak yüzde 12'li seviyelere yükselttiğine dikkat çekildi.

Bankacılar, TCMB'nin geçmişte kullanılan yöntemi tercih etmediğine ve düşük faizli bir TL ile piyasaya müdahale ettiğine dikkat çekerken dünkü müdahalede ortalama fonlama maliyeti yüzde 7 seviyesi ile müdahale öncesine göre değişiklik göstermediğini belirttiler.

ÇİFT HANELİ FONLAMA MALİYETİ TRENDİ KIRABİLİR

Bankacılara göre müdahalenin etkili olabilmesi için fonlama maliyetinin çift haneye çıkması gerekiyor. TCMB ise hafta başında gerçekleştirdiği yılın ilk PPK toplantısında kısa vadeli faizleri değiştirmezken, ek parasal sıkılaştırma günlerinde bankalararası piyasadaki faizlerin yüzde 9 civarında oluşmasını sağlayacak bir karar açıklamıştı.

UZUN SOLUKLU MÜDAHALE İÇİN YETERLİ REZERV YOK

Merkez Bankası'nın "zor bir durumda" kaldığını belirten UBS Ekonomisti Reinhard Cluse, son PPK kararının TL'de istikrarı sağlayamadığını belirterek, "Piyasa müdahaleyi etkileyici bulmadı. Bu iki nedenden dolayı şaşırtıcı değil. Birincisi TCMB'nin uzun soluklu müdahale için yeterli rezervi yok, ikincisi ise yüzde 1-1.5 aralığındaki reel faizler Türkiye için göreceli olarak düşük" dedi ve şöyle devam etti: "Tartışılabilir ancak TL'nin değerini korumak ve cari açığı dizginlemek için en basit ve en kuvvetli yol resmi faizleri arttırmak. Ancak son aylar gösterdi ki TCMB'nin faiz artışı yapmaması için giderek artan oranda ve kuvvetli bir politik bir direnç bulunuyor. Bundan sonra TCMB ne yapabilir dersek bizce müdahaleler devam edebilir ancak TCMB piyasadaki likiditeyi daha sık ek sıkılaştırma ile kısmak zorunda. TCMB'nin efektif faizini ne olması gerektiğini söylemek oldukça zor ama reel faizleri makul seviyelere çıkarmak için yüzde 10-12 seviyesi gerçekçi görünüyor."

Analistler, müdahale öncesi 37 milyar dolar net döviz pozisyonu bulunan TCMB'nin şimdilik yeterli rezerve sahip olmakla birlikte düşük faiz politikası ile gerçekleştirilecek müdahalelerinin sürdürülemez olduğunu belirtiyorlar. TCMB'nin, günlük ihalelere ek olarak, doğrudan döviz satışlarına bundan sonra da devam edebileceğini belirten Finansbank Ekonomisti Gökçe Çelik, "Ancak, değer kaybı baskılarını uzun süre bu şekilde karşılamak sürdürülebilir görünmüyor. Geçmiş deneyimler döviz satışlarının, faiz sıkılaştırmasıyla beraber yapıldığında daha etkili olduğunu gösteriyor. Bizim görüşümüze göre, TCMB kurdaki değer kaybını tersine çevirmek istiyorsa, sonunda uygun şekilde faiz artırmak durumunda kalacaktır. O zamana kadar, bir süre daha rezervlerden döviz satımı ve ek parasal sıkılaştırmalar gibi önlemlerin sürmesini bekleyebiliriz" dedi.

NE ZAMAN NE KADAR MÜDAHALE ETMİŞTİ?

TCMB 2006'dan bugüne 1 ila 4 gün süren bir kaç doğrudan satım müdahalesi gerçekleştirdi. TCMB kura, Haziran 2006'da 1.7666 seviyesinden, Ekim 2011'de 1.91 seviyesinden ve 30 Aralık 2011'de 1.92 seviyesinden müdahale etti. 2011 sonunda başlayan ve 2012'nin ilk işlem günlerinde de devam eden son müdahale ardından TL bir aylık sürede 1.92'den 1.75'li seviyelere gerileyerek yüzde 10 değer kazandı. Ancak dün başlayan müdahalede ise TCMB 3 milyar dolara yakın satış gerçekleştirmesine karşın TL dünü değer kaybı ile tamamlarken bugün ise kur 2.33 ile yeni zirvesini test etti.

(cnbce.com)

Bu haber 588 defa okundu.