JP Morgan’ın Rusya sevgisi(!)

10 Ocak 2014 09:31 tsi
''Şimdi JP Morgan Rusya’ya bu kadar, hem kısa vadede hem de uzun vadede, güveniyorsa, bunun tek nedeni...''

Bu hafta JP Morgan, yayınladığı strateji raporunda, Türkiye’nin ‘sorunlu’ olduğunu bildirerek, Türk hisse senetleri için nötr pozisyonu ‘ağırlığı azalt’ pozisyonuna indirdi. Diyeceksiniz normal bir rapor değil mi, üstelik tam şu sıralar; hayır değil. Çünkü bir kere raporun sahibi JP Morgan, ikincisi bu raporda çok ilginç ayrıntılar var; JP Morgan, gelişmekte olan ekonomiler içinde en çok şu günlerde Rusya’yı beğeniyor, üstelik Rus hisselerinin alınması yönünde yatırımcılarına tavsiyede bulunuyor.

Rus ekonomisi halen -müthiş altyapısına rağmen- petrol ve doğalgaz dışında dış ticarete konu olan mallar üzerinden büyüyen bir ekonomi değil. Rus ekonomisini, kısa vadede, enerji fiyatlarının yukarı yönlü hareketi dışında çok az gelişme yukarı çekebilir. Demek ki JP Morgan, Rusya’nın enerji pazarında ve fiyatlamasında kazanacağı bir sürece girdiğini ön görüyor. Bu çok önemli; çünkü raporda önemli bir ayrıntı ile örtüşüyor bu durum. O ayrıntı da şu; banka, söz konusu raporda, Halkbank’ı stratejik 10 şirket -top 10- listesinden çıkarıyor ve bu listede Türkiye’den yalnız bir GSM operatörünü bırakıyor. Ancak bu ayrıntı burada bitmiyor; yine bu raporun ortaya çıktığı ve Halkbank’a yönelik yıpratmanın devam ettiği günlerde ortaya çıkan haber, neredeyse doğrulanıyor: Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IIKBY) petrol gelirlerinin Halkbank yerine, JB Morgan’a yatırılması... Burada JP Morgan’ın öne çıkması, 2003 yılında, BM’nin Irak Kalkındırma Fonu (DFI) adına bu bankada (New York) hesap açmasına bağlanıyor.

AA’ya açıklama yapan, Diyala Milletvekili Hasan Özmen, paralar kesinlikle JP Morgan hesabına yatacak diyor tam bu raporun çıktığı gün...

Şimdi, Irak petrol gelirleri dediğiniz zaman bir kere duracaksınız; çünkü daha Basra’ya gelmeyin; K. Irak enerji gelirleri, doğalgazın da devreye girmesiyle, bugün rakamlandıramayacağımız bir büyüklüğe tekabül ediyor.  İşte burada mesele Halkbank’ta değildir, mesele Türkiye’nin bu bütün Ortadoğu’yu değiştirecek sermayeyi denetlemesi sorunudur. Gelelim Rusya ilişkisine...

JP Morgan’ın Rusya sevgisi(!)

Türkiye’nin ilk önce Irak enerji gelirlerini denetlemeye başlaması, Azerbaycan ve Türkmenistan gibi ülkelerdeki enerji çıkışını Türkiye yönüne daha fazla kaydıracaktır. Zaten şu halde bile, Güney Gaz Koridoru dediğimiz ve Hazar Denizi’nden çıkarak Azerbaycan, Gürcistan, Türkiye, Güney Avrupa üzerinden (TANAP-TAP) ticarileşen enerji hattı, Akdeniz çanağı geçişlerini de oluşturuyor ve Ceyhan gibi merkezlerin önemi artıyor. Şimdi bu hata, İran’ın, ambargo sonrası katılacağını ve Irak’ın da Musul ve Basra merkezlerinin buraya dahil olacağını düşünün. Tabii şu an Musul merkezi buraya dahildir, bunu önleyemediler. Çünkü Kürt Yönetimi ve Türkiye çok ciddi siyasi irade gösterdi. Türkiye’deki çözüm süreci de buna katkı yaptı. Ancak reel ticari geçişi önleyemeyenler, şimdi sermaye akışını önlemeye ve çevirmeye çalışıyor. Şunu söyleyebiliriz; Güney Gaz Koridoru’na Irak, İran ve hatta İsrail dahil olursa, bu siyasi ve ekonomik olarak yeni bir Ortadoğu hatta yeni bir dünya demektir ama bu, aynı zamanda, yeni bir Rusya demektir de... Çünkü bu durum, Rusya’nın, şimdiye değin yalnız enerji tekeline ve egemenliğine bağlı olarak yürüttüğü yolu tersine döndürür. O zaman Putin ya başka bir Putin olur ya da gider. Şimdi JP Morgan Rusya’ya bu kadar, hem kısa vadede hem de uzun vadede, güveniyorsa, bunun tek nedeni, benim yukarıda anlattığım Güney Gaz Koridoru’nun ve Türkiye’nin hatta Azerbaycan gibi enerji üreticisi ülkelerin buradaki etkinliğinin gerçekleşmeyeceği öngörüsüdür. O zaman dönen dolap da açıktır, buna alet olanlar da... Böyle olunca şunu da söyleyebiliriz, şu anda Türkiye’de hükümetin, ‘bu bize saldırıdır’ teşhisi koyduğu bütün bu olan biten, aslında yalnız Türkiye’ye değil, bütün bölge halklarına, Azerbaycan gibi ayağa kalkan ve enerji kaynaklarını özgür iradeleriyle kullanmaya çalışan, bunun için Türkiye ile anlaşan ülkelere ve onların bağımsızlığına da saldırıdır.

Cemil Ertem / Star (ilgili kısım)

Bu haber 1,011 defa okundu.