Cemaatin sorunu: Stratejik muğlaklık

8 Ocak 2014 16:18 tsi
"ABD’de yılda toplam 500 milyon dolarlık kamu fonundan yararlandıkları Gülen okullarına yapılan son baskınlarla, operasyonların eşzamanlı olması tesadüf olamaz"

Gülen hareketini 10 yıldan uzun zamandır inceleyen Amerikalı sosyolog Doç. Dr. Joshua Hendrick, T24.com sitesinden Kıvanç Özvardar'a verdiği Türkiye'deki Cemaat-AKP kırılmasını değerlendirdi.

Kitabın başlığında bulunan "muğlak politikalar" sözünü açabilir misiniz? Hangi yönlerden muğlak?

Gülen hareketinin organizasyonel modeli açısından dikkat çekici bir yönü var: "Stratejik muğlaklık". Başta Gülen'in kendi kişiliğinden başlayarak hareketin birçok seviyesinde stratejik olarak muğlaklık seçilmiş. Örneğin Gülen'le görüşme taleplerinin hepsi geri çevriliyor. Hareketin organizasyonel yapısı hakkında sorulan sorulara açık, rasyonel yanıtlar alamıyorsunuz. Siyasi-sosyolojik bir hareket olarak incelerken bilgi sahibi olmakta zorlandım. Bu durum, kendileri için de bazı zorluklar yaratıyor. Hareketin ABD'deki okullarının son yıllarda sıklıkla geçirdiği soruşturmaların nedeni de bu.

-Gülen hareketinin ABD'deki en büyük beşeri ve ekonomik kaynağı okullar. Nasıl bir yapılanma bu?

Gülen hareketi okulları "sözleşmeli okul" (charter school) kategorisinde, dünyadaki diğer okullarından farklı olarak özel değil, kamudan kaynaklarıyla fonlanan okullar. ABD'de 1990'ların başında getirilen okul seçme sistemiyle gündeme gelen "sözleşmeli okul" (charter school) konusu oldukça karmaşık. Özellikle 2010'dan bu yana birçok soruşturma geçirdiler. Gülen hareketinin okulları için ise özel bir durum söz konusu. ABD hükümeti, Gülen hareketine kamu fonundan yararlanarak, özel yönetilen okullar açmasına izin verdi. Böylece özel fonlamaya gerek kalmadan, diğer ülkelerdeki okullarından farklı olarak kamudan fonlanan ve 26 eyalette toplam 145 okulla büyük bir kaynak yarattılar. Vergilerle fonlanan kamu parası aldıklarından, finansal yönetimi, yönetim pratikleri ile kar pratikleri her eyalette ve ülke çapında hükümetin gözlemi altında olmak zorunda. Fakat Cemaat'in birçok okulu, fonlama sözleşmelerini (ABD'deki sistemin adı, bu noktadan hareketle "sözleşmeli okul" olarak geçiyor) kaybettiler. Yeni okul açma önerileri de bu nedenle geri çevriliyor.

-Bu okullara son olarak bazı operasyonların düzenlendiği basına yansım, Fethullah Gülen de bu iddiaları yalanlamıştı. İddiaların kapsamı nedir?

Son olarak Aralık ayının başında FBI, Louisiana'daki Cemaat okuluna bir baskın düzenledi ve tüm bilgisayar ve dosyalara el koydu. Soruşturmanın içeriğinde finansal yanlış yönetim, istihdam etmek zorunda oldukları ABD'li öğretmenler yerine ABD dışından getirilen Türk öğretmenleri işe almaları gibi, istihdam ayrımcılığı, şeffaf olmayan yönetim uygulamaları ve sözleşmeli okulların bulunduğu eyalet kurumlarıyla çıkar çatışmaları gibi iddialar söz konusu. Fakat bu ilk değil.

-Yılda ne kadarlık tutarda bir kamu fonundan bahsediyoruz?

Sözleşmeli okulların her biri için yıllık 1-3 milyon dolarlık finansman sağlanıyor. Yani 145 okul için sadece ABD'de yaklaşık 500 milyon dolarlık bir para anlamına geliyor. Buradan dünyadaki diğer bağlantılarına da para aktarıyorlar. Son geniş çaplı soruşturmanın Türkiye'deki operasyonların zamanlamasıyla rastlantı olması tesadüf olamaz.

Bu haber 1,482 defa okundu.