Kenan Evren mi, sihirbaz mandrake mi?

13 Ağustos 2007 17:47 tsi
Engin Ardıç devletin kıyafet anlayışını yazdı: "Kenan Evren’i silindir şapka ve frakla ilk gördüğümde şaşırmıştım: Bana ünlü sihirbaz Mandrake’yi hatırlatmıştı."

  Engin Ardıç / Akşam

Mandrake

Başka derdimiz yokmuş gibi, bir de kılık kıyafet tartışması çıkardılar. Yok efendim, sözünü ettiğim “şapka kanununu tartışmak” falan değil. Mecliste CHP ve MHP üyesi başkanvekili hanımlar ne giyecekler, onun tartışması. Düzgün giyinirlerse Ankara’da sular şarıl şarıl akmaya başlayacak.

Hayır, bu “meb’use melbusatı”, Merve Kavakçı’nın türban meselesi gibi de değil. Hanımların ikisi de Kemalist, orada bir arıza yok.

Arıza, içtüzükten kaynaklanıyor... muş. Meclis tüzüğünde başkanvekillerinin frak giymeleri gerektiği belirtilmiş... miş. Öyle denildi (oysa yalan)... Tıpkı meclis başkanının, tıpkı cumhuriyet bayramında cumhurbaşkanının giysileri, tıpkı genel kurulda pusula getirip götüren görevlilerin zincirli köstekli kostümleri gibi bu da kayıda kuyuda bağlanmış. Hayır.

Eh, kadın başkanvekilleri frak giyerlerse Güner Kuban gibi duracaklarından, ne giysinler?

“İçtüzük ayet-i kerime değil ya canım, döpiyes giyerler, olur biter” denildi.

Ben de hemen açtım içtüzüğe baktım, başkanvekillerine frak mrak yok! Yalnızca başkanın “beyaz kelebek kravat ve siyah yelek üzerine siyah frak giyeceği” yazılı (kravat giyilmez, takılır, kim kaleme alıyor bu tüzükleri yahu?)... Madde 56...

Diğer bütün meclis üyeleri, hatta bakanlar için bile “ceket ve kravat” zorunluluğu var, “bayanlar tayyör giyerler” diye de belirtilmiş, o kadar. (“Kadınlar” demek ayıp kaçacak diye düşünülmüş, “hanımlar” desen Osmanlı kokacak, şehirlerarası otobüs yazıhanelerinin köylü ağzı kullanılmış.)

Yani, hangi işgüzar bu tartışmayı çıkardıysa, içtüzüğü okumadan çıkarmış!

Ama hiçkimse asıl tartışmaya girmek istemiyor:

Niçin Türkiye Büyük Millet Meclisi, yatılı kız mektebi talimnamesi gibi kurallarla “kıyafet zapt-u raptı” altına sokulmaktadır?

Balıkçı kazakla içeri girmek meclise hakaret mi olur? Kadın milletvekilleri pantalon giyerlerse ahlaka mı aykırıdır?

Eski başbakanlardan Tansu Çiller “orası burası görünmesin de abazanlar bayram yapmasınlar” diye pantalon ve üstüne sımsıkı kapalı ceket giyerdi, başbakanın bacaklarına bakılması fevkalade yakışıksız olacaktı... (Angela Merkel de öyle giyiniyor ama onun kilo ve selülit sorunu var.)

Hem başbakan hem de milletvekiliydi... Nasıl girebiliyordu genel kurul salonuna?

Haa, demek ki olabiliyordu. Demek ki, dinci kadına işleyen güç, “ılımlı sağcı” kadına işlemiyordu. Merve Kavakçı’ya yapılanların hiçbiri Tansu Çiller’e yapılmadı.

Peki niçin frak giyiliyor? Ankara, 1840 yılının Paris şehri midir?

Peki şimdi Köksal Toptan kendine 1835 modası, kollarının vatkası çok abartılı ve yelken yaka bir frak diktirse, Jane Austen’ın romanlarından yapılmış film uyarlamalarında gördüğünüz Mr. Darcy, Mr. Bingley falan gibi, bu kabul görecek midir yoksa frak çizgilerinin tarih boyunca geçirdiği değişim ve günümüzün frak modasının incelikleri izlenmekte midir?

Resmi törenlerde silindir şapka niçin korunmaktadır? Türkiye’nin cumhurbaşkanı, 1860 yılında mı yaşamaktadır?

Silindir şapkanın ölçüsü ne olacaktır, 1830’larda olduğu gibi parlak saten ama çeşitli renklerde kaplama mı, 1870 yılında olduğu gibi aşırı uzun, Fransa’da o zamanlar halk arasında “soba borusu” (tuyau de poele) tabir edilen türde mi? Neden biri ya da öteki? Günümüzde neyse o, denilecektir. Günümüzde silindir şapka var mıdır ki en son moda yakalanıp uygulansın?

Yoksa bu “arkaizm” Atatürk öyle giyinmiş olduğu için mi bugün de aynen korunuyor?

Cevdet Sunay da, büyük kurtarıcıdan aldığı ilhamla avcı ceket ve golf pantalon giyerdi, altmışlı yılların sonlarında, bir elini de ceketin yakasından içeri sokardı. Bunu “Atatürk Gazi Orman Çiftliği’nde” adlı fotoğrafta görmüş, çok beğenmiş, alıp uygulamıştı.

Onu bilmem ama, Kenan Evren’i silindir şapka ve frakla ilk gördüğümde şaşırmıştım: Bana ünlü sihirbaz Mandrake’yi hatırlatmıştı.

Zati Sungur demedik, alaturka kaçacak, Mandrake olsun ki çağdaş uygarlık düzeyine ters düşmeyelim.

Aktif haber

Bu haber 688 defa okundu.