iyibilgi Ankara
ABD ve İranın "örtülü ilişkileri"ne ilişkin yüzeysel bilgiler en az bir yıldır dünya medyasına yansıyor. Özellikle gizli heyetler ve mektuplar bu haberlerin konusunu oluşturuyor. Nihayet, İran lideri Ruhaninin seçilmesinden sonra, ABD Başkanı Obamayla mektuplaştığı da ortaya çıktı.
Konuyla yakından ilgilenen bir diğer ülke de İsrail. Tel Aviv iki ülke arasındaki ilişkileri hassasiyetle takip ediyor ve olası gelişmeleri not ediyor. Yani ABD-İran gizli temasları üzerindeki hassas gözlerden biri de o ve gerekli gördüğünde basına da sızdırıyor.
Elbette Türkiye de bu temasları izleyen ülkelerden biri. Konuya konsantre olması ise daha Barack Obamanın ilk Mısır ziyareti ve konuşmasında İran'a gönderme yaptığı ana kadar!
Yıllardır kaybolan ortak menfaatler...
Washington ve Tahran arasındaki gergin ilişkiler, Ortadoğuda ortaya çıkan Arap Baharı süreci, İsrailin bir zamanlar denklemdeki rolü Ankara-İran ilişkilerini de hayli yavaşlattı ve potansiyel gelişmeleri de kelepçeledi. Özellikle ekonomik ilişkiler çok daha iyi olabilir ve büyük yararlar üretebilirdi.
İşte bu potansiyel ilişkilerden biri yüksek stratejik ve ekonomik güç barındırıyor.
Sık dillendirilmez, hatta unutulmuştur ama 1998 yılında imzalanmış bir anlaşma var Türkiye ile Türkmenistan arasında. Bu büyük anlaşma, 30 yıllık ve 16 milyar metreküplük doğal-gaz sağlayan bir kontrat. Yalnız, yolu yok! Yani bu enerjinin nereden, nasıl geleceği belli değil. İşte İran bu yollardan biri ve belki de en önemlisi. (Türkiye, İran'dan yıllık 7-11 milyar metreküp doğalgaz alıyor.)
Diğer taraftan, 2008 yılında imzalanmış bir anlaşma daha vardır: İran-Türkiye-Avrupa doğalgaz hattı inşası anlaşması. Bu anlaşmaya göre de tam 35 milyar metreküp kapasiteli bir boru hattı yapılacak. Üstelik 2016 yılına kadar!
Bu konudaki en yeni ve dikkat çeken gelişme ise 25 Temmuz 2013de yaşandı. Resmi Gazetede, Ağrıdan Edirneye uzanan bir güzergâh üzerindeki taşınmazların Hazine adına tescili istendi! (Doğubayazıttan başlayan bu rota Türkiye sınırına kadar gidiyor.)
Türkiyenin bölgesel, kıtalar-arası ve hatta küresel enerji hubı olması yolunda önemli bir plan bu. Üstelik bölgenin politik rehabilitasyonu için de kritik. İşte İran da bu planın önemli bir parçası!
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle