Anayasa Yazım Komisyonu'nda yeni mutabakat

10 Mayıs 2013 20:39 tsi
TBMM Anayasa Yazım Komisyonu, yeniden müzakere ettiği ''Dernek Kurma Hürriyeti'', ''Sendika hakkı'' ve ''Toplu Sözleşme ve Grev Hakkı'' başlıklı maddeler üzerinde büyük ölçüde mutabakat sağladı.

Komisyon, sendikaların ve üst kuruluşlarının kuruluş, yönetim ve işleyişlerinin, kadınlarla erkeklerin dengeli temsiline aykırı olamayacağını benimsedi; ''ev işçilerinin, sendika kurma hakkından yoksun bırakılamayacağı'' hükmünü getirdi.

Komisyon, MHP Konya Milletvekili Faruk Bal başkanlığında toplandı. Komisyonun kabul ettiği düzenlemeler şöyle:

Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma, derneğe üye olma ve üyelikten ayrılma hakkına sahip olacak. Hiç kimse bir derneğe üye olmaya veya dernekte üye kalmaya zorlanamayacak.

Dernek kurma hürriyeti, kamu düzeni, başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması sebepleriyle sınırlanabilecek. BDP, kamu düzeni kavramına itiraz etti.

Dernekler, kanunda belirtilen zorunlu hallerde hakim kararıyla kapatılabilecek veya faaliyetten alıkonulabilecek. Ancak, milli güvenliğin, kamu düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa, kanunla yetkili kılınan merci, derneği faaliyetten alıkoyabilecek. Bu merciin kararı, 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak. Hakim, kararını 48 saat içinde açıklayacak; aksi halde, bu idari karar kendiliğinden yürürlükten kalkacak. BDP, bu fıkranın 2. ve 3. cümlesine de karşı çıktı.

Derneklerin iç düzeni, işleyişi ve faaliyetleri, demokrasi ilkelerine uygun olacak.

Sivil toplum örgütleri demokratik toplum hayatının temel unsurlarından olacak.

Sendika hakkı

Çalışanlar ve işverenler, önceden izin almaksızın sendika ve üst kuruluşlar kurabilecek, bunlara serbestçe üye olabilecek ve üyelikten çekilebilecek. Hiç kimse sendikaya üye olmaya veya üyelikten ayrılmaya zorlanamayacak.

Sendikaların ve üst kuruluşlarının kuruluş, yönetim ve işleyişleri, kadınlarla erkeklerin dengeli temsili ve katılımı ilkeleri ile demokratik esaslara aykırı olamayacak.

Sendika hakkı, başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması sebepleriyle sınırlanabilecek. MHP, ayrıca, milli güvenlik ve kamu düzeni nedenleriyle de sınırlanmasını önerdi.

Sendikalar ve üst kuruluşları, ancak kanunda belirtilen zorunlu hallerde mahkeme kararıyla kapatılabilecek.

İşyerinde sendika üyeliğini teşvik edici önlemler kanunla düzenlenecek.

Farklı istihdam biçimlerinin uygulanması suretiyle çalışanların ekonomik, sosyal ve sendikal hakları kısıtlanamayacak. Devlet bu tür kısıtlayıcı uygulamalara karşı gerekli önlemleri alacak.

Ev işçileri, sendika kurma hakkından yoksun bırakılamayacak.

Toplu Sözleşme ve Grev Hakkı

Çalışanlar ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu sözleşme yapma hakkına sahip olacak.

Toplu sözleşmenin nasıl yapılacağı, kapsamı, istisnaları, toplu sözleşmeden yararlanacaklar ve toplu sözleşme hükümlerinin emeklilere yansıtılması ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenecek.

Toplu sözleşmenin yapılması veya uygulanması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde çalışanlar grev hakkına sahip olacak. AK Parti burada, toplu sözleşme yerine ''toplu iş sözleşmesi'', çalışanlar yerine ''işçiler'' ibaresini önerdi.

AK Parti, ''Memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapmaları sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'na başvurabilir. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu tarafsızlık ve objektiflik esaslarına göre kurulur; kararları kesindir ve toplu sözleşme hükmündedir'' şeklinde madde önerisinde bulundu.

Grev hakkı ancak bir kamu hizmetinin kesintiye uğraması sebebiyle, toplumun tümünün veya bir bölümünün hayatını, sağlığını veya güvenliğini ciddi biçimde tehlikeye düşürmesi halinde kamu hizmetinin asgari ölçüde sağlanması şartıyla sınırlanabilecek.

AK Parti ve MHP, grev hakkının yasaklandığı veya ertelendiği durumlarda tarafların ortak talebi üzerine uyuşmazlığın, Yüksek Hakem Kurulu'nca çözülmesini istedi.

Bu arada toplantıda, CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, önceki gün komisyonda kabul edilen ''Din, vicdan ve inanç hürriyeti'' başlıklı maddeye ilişkin açıklamalarda bulundu.

Alınan bilgiye göre Kart, bu maddeyle basına yansıdığı gibi ''kamuda türbana vize verilmesi'' gibi bir durumun söz konusu olmadığını ifade etti. CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen'in, söylemlerine katıldığını belirten Kart, ''Kamu hizmeti ifasını düzenleyen maddeyle ilgili olarak, kamu yetkisinin doğrudan kullanıldığı alanlar, meslek grupları, yargıçlık, emniyet, öğretmenlik gibi alanlarda, dini ve siyasi simge anlamına gelen sembollerin, işaretlerin kullanılmasının devletin tarafsızlığı ve güvenirliği kavramıyla bağdaşmadığını ifade ettik. Din, vicdan ve inanç hürriyeti maddesi ile bu maddenin birlikte değerlendirilmesi gerekiyor. Kamuda, türbana vize verilmesi yönünde bir uzlaşmanın olması söz konusu değil. CHP'nin hassasiyeti sürüyor'' dedi.

aa

Bu haber 636 defa okundu.