'Boz Kardinal'i kim öldürdü?

20 yıl Rus akademilerinde matematik öğreten saygın bir bilim adamıydı. 1989’da, “devlet maaşımı ödemeyi kesti ben de ticarete atıldım” diyerek otomobil sektörüne adım attı; “Her Rus’un iki hayali vardır. Ev ve araba sahibi olmak. Rus kadınlarının hayali ise tektir; sadece güzel bir araba sahibi olmak” diyerek önce kullanılmış Mercedes ithalatına başladı. Kısa zamanda Mercedes, Fiat ve Volvo’nun Rusya temsilciliğini alarak dev bir işletme ağı kurdu.

Ancak asıl başarısı Kremlin’de kurduğu ilişkilerden ve Yeltsin ile arkadaşlığından geliyordu. 1994’te Rusya devlet televizyonu ORT’nin % 49'luk hissesini 320 bin dolara Yeltsin’den satın aldı. Şöhreti ve siyasetteki belirleyici gücü bu satışla başladı.

1995’te Rus petrol şirketi Sibneft’i 100 milyon dolar gibi çok cüzi bir meblağa almayı başardı. Daha sonra kendisine rakip olacak oligarklardan Abromovich’i keşfederek bazı işlerde ortak oldu.

Kimin parası, nereye...

1990’larda gücünün zirvesindeyken bir yandan Rus devlet işletmelerini çok ucuza kapatıyor bir yandan da diğer oligarklarla birlikte İngiltere’ye çok büyük para transferinde bulunuyordu.

Hermitage Capital’in raporuna göre, 1998 ile 2004 arası Oligarklar 54 milyar Sterlin gibi devasa miktarda parayı Rusya’nın dışına, özellikle o dönem vergi ve yatırım için kendilerine büyük ayrıcalıklar sağlayan İngiltere’ye kaçırmışlardı.

Rusya halkı büyük bir krizle ve yoksullukla pençeleşirken Berezovsky ve öteki oligarklar Londra’da çılgın bir hayat yaşamaya başladılar. Yatlar, jetler, şato tipi evler, partiler, özel mücevherler. Öyle ki, Londra’nın ismi kısa zamanda “Londongrad” olarak anılmaya başlandı.
 
“Bedavaya” ele geçirdikleri dev Rus işletmelerinden gelen paraları üretime sokmak yerine ülke dışına kaçıran Oligarklar’ın saltanatı Yeltsin döneminin bitişi ile sona erdi. Putin’i de ilk seçildiği anda Yeltsin gibi kullanacağını düşünen oligarkların bu planı suya düştü. Hiç beklemedikleri bir şekilde Putin oligarkların üzerine gitti.

Düşüş...

Sonraki dönemlerde Berezovsky’nin durumu kötüye gitmeye başladı. Gelir kaynakları düşmüşse de yine de son derece lüks bir hayat yaşıyordu.

Oligarklar arasında savaş başlamıştı. Eski ortağı ve son zamanlarındaki düşmanı Abramovich ile mahkemelik oldu. Yıllarca süren mahkeme onu 3 milyar Sterlin ödemeye mahkûm etti. Çöküş başlamıştı.

Birkaç gün önce de düş aldığı evinin banyosunda boynunda tel ile asılı bulundu.

Ancak ölümünün hemen arkasından ortaya çıkan bir mektup ölümle ilgili kuşkuları artırdı. Berezovsky ölmeden çok kısa bir süre önce Putin’e yazdığı mektubunda ne olursa olsun Rusya’ya dönmek istediğini, hapis bile yatsa bu dönüşü istediğini ve her türlü yardımı yapacağını söyleyip, Putin’den af dilemişti.

Bugün konuyla ilgili yorum yapan uzmanlar ve arkadaş çevreleri, Rusya’da dönmesi halinde Rus oligarkların kaçırdıkları büyük servetin izine rastlanılma korkusuyla bu işin daha çok İngiliz gizli servisleri Mİ-5 ile Mİ-6 tarafından yapılma ihtimalinin değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyorlar.

Masallar gibi hayat yaşayıp, Romanlara konu olacak bir serüven yaşayan Oligarklar’ın babası Berezovksy’nin “ intiharı” Rusya-Oligarklar-İngiltere üçgeninde yepyeni bir sayfa açacak gibi görünüyor.

www.iyibilgi.com