Başkan Bush’un işbirlikçileri

Bush’un güvenilir oluşunun devam etmesinin neden iyi bir şey olduğunu düşündüğümüzü tasavvur etmelerini anlamıyorum.

Hatırlayın, Bush altı yıl önce Usame’yi ölü ya da diri yakalayacağına söz verdiğinde kendisi güvenilirdi. Dört yıl önce isyancıları hizaya getireceğini söylediğinde güvenilirdi. Yine iki yıl önce Brownie’ye çok iyi bir iş çıkardığını söylerken de güvenilirliğini koruyordu.

Şimdi ise Irak kanlı bir bataklığa dönüşmüş durumda, Afganistan’da işler gün geçtikçe sarpa sarıyor ve Bush yönetiminin kendi “Ulusal İstihbarat Öngörüleri” dahi Bush liderliğindeki Amerika’nın El-Kaide’yle giriştiği mücadeleyi kaybetmeye başladığını itiraf ediyor. Bush halen güvenilir.

Affedersiniz, fakat bu bir güven tazeleme değil, dehşete düşürmedir. Bu durum Bush’un karakterinin gücüyle ilgili değildir, olsa olsa gerçeklerle temasının kaybolduğunun bir göstergesidir.

Aslında Bush’un başkanlığı boyunca realiteyle olan teması pek de net değildir. 2002 Haziran’ında Bush Yönetimi’nin “Yanılmazlık Kompleksi”yle, hataları kabul etmedeki yetersizliğiyle ve işine gelmeyen problemleri görmezden gelmesiyle ilgili bir yazı yazmıştım. Hemen hemen aynı dönemde araştırmacı-gazeteci Ron Suskind, Bush’un baş danışmanlarından biriyle gerçekleştirdiği sohbette, realite bazlı iletişim kavramıyla adeta alay eden ve “Biz bir şeyi yaptığımızda kendi gerçeklerimizi yaratırız” anlayışında bir zihniyetle karşılaştığını belirtmişti.

Bush yönetiminin hayal dünyasında yaşadığından endişe eden insanlar “Bush’un Dengesizlik Sendromu”nun kurbanı olarak işlerinden oldular, liberaller hızla uzaklaştırıldı. Şimdi ise bu sendromun eski sadık Bush yanlılarına da yaygın olarak bulaşması söz konusu.

Artık kendisine gerçekten inanan pek fazla insan kalmasa da, Bush halen birçok iş birlikçiye sahip; bunlar Bush’un ahmakça politikalarını gören, ancak onu durdurmak için bir şeyler yapmayı reddeden insanlar.

Bu haftanın en önemli örneği ise Indiana Senatörü Richard Lugar’dı. Lugar, birkaç hafta önce yaptığı konuşmasında, “Şu an Irak’taki durumumuz, hayati ulusal güvenlik çıkarlarımızla olan ilişkisini kaybetti” açıklamasında bulunmuştu. Lugar akıllı ve mantıklı bir adam. Bir keresinde Ronald Reagan’ı Filipinlerde düzmece bir seçimle iş başına gelen Ferdinand Marcos’a olan desteğin durdurulması yönünde ikna ederek bir başka dış politika faciasına karşı çıkma cesaretini göstermişti.

Senato’da Demokratlar Irak’taki durumu değiştirme yönünde oy kullanmaya çalışırken ve Cumhuriyetçiler de parlamentoda tehditlerle cevap verirken politik cesaret hiç bir yerde vuku bulmuyor. Lugar, savaşa şüpheyle yaklaştıklarını açıklayan birkaç Cumhuriyetçiyle birlikte tartışmaları bitirecek yönde oy kullandı ve böylece Irak konusundaki isabetli açıklamalarının devam edeceğini temin etmiş oldu.

Bu oylamaya sayesinde Irak’taki kuvvetlerin başkomutanı General David Petraeus Eylül ayında tamamlayacağı raporunu sunmadıkça hiçbir gelişme olmayacak. Ancak o zaman da pek bir şey beklememek gerek. Umarım beni yanıltır, fakat generalin geçmişi onun da bir başka “Mantıklı” bir iş birlikçi olduğunu gösteriyor.

General Petraeus’un 26 Eylül 2004’te Washington Post’ta yayınlanan yazısının neden pek ilgi çekmediğini bilmiyorum. Ulusal seçimlerden altı hafta önce askeri yetkililerin bir gruba ciddi biçimde yardımı olacak şekilde kamuoyuna görüş açıklamasının standart bir şey olduğunu hiç sanmıyorum.

Makalesinde General Petreaus bize “Iraklı liderler adımlarını ileriye doğru atıyorlar, ülkelerine ve güvenlik güçlerine cesaretle öncülük ediyorlar” demişti. Ve bu güvenlik güçleri sadece iyi olan şeyler yapıyorlardı: Liderleri cesaret ve esneklik gösteriyordu, son aylarda mesafe kat edilmişti.

Bir başka ifadeyle, itiraz kabul etmeyecek bir gerçeklikte görülüyordu ki General Petreaus yazısıyla tamamen yanıltıcı bir etki bırakmak istiyordu, böylece politik efendilerine de kritik seçimin arifesinde yardım etmiş oluyordu. Ve en iyi tahmin şöyle olmalı: General aradan geçen üç yılın ardından da aynı şeyi yapacak.

Biliyorsunuz, bu noktada içinde bulunduğumuz karmaşık durum çerçevesinde Bush’u suçlamayı bırakmamız gerektiğini düşünüyorum. O her zaman nasıl idiyse şimdi de öyle ve bunu fikri sabit sadık kimselerden başka herkes biliyor.

Bush ise halen zarar vermeye devam ediyor; çünkü Bush ve ekibinin hatalarının ulusal güvenliğimizi nasıl tehlikeye attığını anlayan pek çok insan bile hala bunu kabul etmiyor.

(NYT, 20 Temmuz 2007, Paul Krugman)
ekopolitik