‘Ters’ köşe: Halk muhtıra verir mi?

23 Temmuz 2007 15:33 tsi
Demokrasi felsefesi içinde böyle bir tanım yok. Diktatörlük ve anti-demokratik ortamlarda sivil muhtıra verilebilir mi? Bunun cevabı ‘hayır’sa, demokrasi ile yönetilen ülkelerde sivil muhtarı değil, ‘halkın vekalet vermesi’ olur. V

Demokrasi felsefesi açısından da özel şartlar içinde de, halkın muhtıra vermesi veya sivil muhtıra gibi ‘tanımlar’ bulunmuyor! Tanım getirilse de evrensel literatür de bulunmuyor.

Tabii bu işin “şekil” yönü!

Normalde her ülkenin vatandaşları en ilkel tanımıyla, “kendisini yönetmesi için bir partiye vekalet” veriyor.

İyi ama hepsi bu kadar mı?

Halk reaksiyon oyları veremez mi? Yani bir siyasi partinin programı veya icraatını beğendiği için değil de, “kızdığı bir şeye” inat oy veriyor olamaz mı?

Bu mümkün. Sadece mümkün değil yaşanmış tecrübeleri de var.

Ancak burada paradoks bulunuyor. O halde bu oyları alan parti, “emanet” oylar kazanmış olmuyor mu? Yani, “seni desteklemiyoruz ama sana yapılanlara kızıyoruz”!

Kızılan şartlar kalkarsa ne olur?

Türk seçmeninin sadece düz ve duygusuz kararlarla oy verdiğini söylemek çok iddialı olur. Peki, tersine çok duygusal hatta romantik duygularla oy verdiği söylenebilir mi?

22 Temmuz’da AKP’ye iltifat eden oylar için özellikle muhalefet ve siyasi analizcilerin sık gösterdiği gerekçelerden bir kaçı şöyle; Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yaşanan kriz ortamı ve AKP’nin “müslüman Cumhurbaşkan seçtirmiyorlar” propagandası.

Bir de ölçülmesi olanaksız bir başka iddia; “Oyların satın alınmış olması! Yani küçük yardımlar ve hatta çeyrek altın karşılığı oyların alındığı gibi.

Doğrusu bu çözümlemeler ilkellik kokuyor, ama başarısızlığı da açıklıyor. İki açıdan! Birincisi seçmenin oyunu sattığı, hatta rüşvet aldığı zımni iddası, bu tezi dillendiren siyasiler için, gelecek seçim sonuçları açısından da tehlikeli olabilir!

Çünkü biliyor ki ve “normal” ki, Türk seçmeni, bayağı TV yarışmalarında GSM mesajı göndereceği yarışmacıda da,  sandıkta oy vereceği partiden de “saygı” istiyor. Hem hakaret işitip hem de oyunu verecek bir seçmenin bulunduğunu söylemek pek akil değil.

Öte yandan kriz konularına halkı taraf yaparak buradan oy kazanmaya çalışmak da kısa dönemli başarı işareti sayılabilir! Çünkü kriz halinin kalkması veya hâl yoluna konulması durumunda “cepheleşme” lâv olacağından, ama daha önemlisi, bir partinin aldığı oy gerekçesini sadece bu türden delile bağlaması da iyi fikir değil.

Çünkü bu halde de o zamana kadar parti yönetiminin iktidarda yaptıklarının çok işe yaramadığı, örneğin ekonomi, huzur, büyüme sair konuların “ikincil” algılanması kabulünü getirebilir.

Başta söylediğimiz gibi; seçmenden asal beklenti bir ülkeyi yönetecek siyasi kadroyu göstermesidir. Yoksa bu seçmen kitlesi içinden insanları tek tek kenara çekip sorulursa, “sen kime muhtıra verdin” diye, muhtemelen bir tek kişi çıkıp şuraya muhtıra verdim demeyecektir.

Tıpkı, herhangi bir partiden herhangi bir yardım almadığı halde oyunu veren seçmenin, “kendisinin sadece seçmen” ve bir partiye destek veren olduğunu, başkalarının tersine iddiasına rağmen bilmesi gibi!

Birşey almadıklarını “bilen” seçmen, kendisine yöneltilen “rüşvet” iddiası için ne düşünüyor olabilir?

 

Bu haber 370 defa okundu.