Bizim Yağ: Tereyağı
21 Aralık 2012 13:54 tsi
Tereyağının saymakla bitmeyecek yararları vardır:
Mehmet Karaca
mkaraca@helalhayat.com
İlkokulda iken yağlarla alakalı bir konuda tereyağının tereden üretildiğini iddia etmiş, fakat öyle olmadığını kısa sürede öğrenmiştim :)
Evet tereyağı, sütün yayıklanmasıyla elde edilen hayvansal bir yağdır. Elde ediliş şekillerine göre köy tereyağları, süthane tereyağları ve pastörize tereyağları olarak adlandırılırlar.
Türkiye'de Vakfıkebir (Trabzon) tereyağlarının meşhur olması yoğurttan yapılmasındandır. Sütten tereyağı elde etmek için önce krema elde edilmekte, bilahare bundan tereyağı yapılmaktadır. Anadolu'da tereyağı genelde halkın kendi ihtiyacı için yayık ayranından üretilen ekşi tereyağıdır. Uzun müddet dayanması için bol tuzlanır.
Yıllar önce Türkiye'de sana yağı, vita yağı diye yağlar piyasaya sürüldü. Halka zeytinyağı ve tereyağı unutturuldu ve giderek büyüyen margarin lobisi sayesinde, tereyağı yıllardır tıp çevrelerince hep suçlandı. Kolesterolü yükselttiği, dolayısıyla hipertansiyon, enfarktüs, felç gibi hastalıklara zemin hazırladığı iddia ediliyordu. Hâlbuki atalarımızın yaygın kullandığı yağ, tereyağıydı. Özellikle kırsal bölgelerde bol tüketilmesine rağmen insanlarımızın sağlıklı olduğu biliniyordu. Tabi bunun esas gerekçesi, kâinatın yüz akı Efendimizin, "Sığırın sütünde deva, yağında şifa vardır" hadisiydi.
Tereyağının saymakla bitmeyecek yararları vardır:
En iyi A vitaminini kaynağıdır.
Lesitin'den zengindir.
Yüksek oranda antioksidan (dinçleştirici) maddeler ihtiva eder.
İyi bir iyot kaynağıdır.
İltihap kurutucu, alerji ve kansere karşı koruyucudur.
Diş çürükleri ve osteoporoz riskini düşürür.
Hafıza ve öğrenme kapasitesini artırır.
Yeterli miktarda kalsiyum, fosfor, demir ve çeşitli vitaminler (A1, B1, B2, C, nikotinik asit) içerir.
Tereyağı yemek, yiyeceklerdeki diğer besin öğelerinin emilimini artırır.
Yüksek oranda antioksidan (kolesterol, A vit, E vit, selenyum) içerir.
Yüksek kolesterolü azaltır.
Çinko, Magnezyum içeriği yüksektir.
Omega-3′ten zengindir.
Tereyağının sindirimi kolaydır, mideyi yormaz.
Kokusu güzel, tadı ise oldukça lezzetlidir.
Çiğ olarak da yenebilir, yemek ve unlu mamullere katılabilir.
Tereyağıyla pişmiş yemeğin, böreğin veya baklavanın kokusu ve tadı ulaşılmaz haz verir.
Çabuk eridiği için margarinlerin yaptığı gibi kan pıhtılaşmasını kolaylaştırarak çeşitli hastalıklara da yol açmaz.
Tereyağının kalp krizi riskini ve kolesterolü yükseltmek bir yana aksine düşürdüğü, ayrıca şeker hastalığı ve obezitenin tedavisine yardımcı olduğu bilim adamlarınca kanıtlanmıştır.
Her şeyin benzerlerinin, taklitlerinin üretildiği günümüzde; adı tereyağı olan her şey aslında ne kadar tereyağı ve tereyağı nasıl yapılır bilmek lazım. Teremsi yağları üreten büyük firmalar, malesef tereciye tere satmaktalar.
Margarine, koku ve tat vermesi için tereyağı aroması eklenerek, normalden çok daha ucuz olup tereyağı olduğu iddia edilen ürünlerden kaçmak gerekir. Gerçek tereyağı oda sıcaklığında birkaç günde bozulur ya da küflenir. Yağın kalitesini ölçmek için bir miktar yağı oda sıcaklığında küflenmeye bırakıp küflenip küflenmemesine göre yağın kalitesine, margarin katkısı olup olmadığına karar verebilirsiniz.
Marketlerde gördüğümüz tereyağları, bu bağlamda ne kadar güvenilir bilemiyoruz. Ama size tavsiyemiz tereyağını bildiğiniz güvendiğiniz bir üreticiden satın almanız. Bu ev yapımı tereyağları buzdolabında bile çok çabuk bozulabiliyorlar. O yüzden küçük küçük parçalara ayırıp buzluğa atarak kullanmanız daha verimli olacaktır. Tereyağı alırken de yayık olanı tercih etmeniz hem hijyen hem de lezzet açısından daha uygun olacaktır.
HelalHayat.com
Kaynaklar ve detaylı bilgi için:
http://www.turkcebilgi.com/tereyağı/ansiklopedi
http://myakwa.wordpress.com/2011/04/04/tereyagi-hakkinda/
http://www.iyibilgi.com/haber.php?haber_id=14337
Bu haber 2,471 defa okundu.
Yorumlar
+ Yorum Ekle