ABD o anlaşmaya neden karşı?

13 Aralık 2012 11:55 tsi
Sanki roller tersine döndü! Model ortaklıkda sona mı gelindi? iyibilgi özel

"ABD’li Washington Post gazetesine göre Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın 4 Aralık tarihinde petrol ve gaz konferansına katılmak üzere Erbil’e giderken uçağının geri döndürülmesinin arkasında, Türkiye ile Kuzey Irak yönetimi arasında imzalanması beklenen enerji anlaşması yatıyor.  Gazetede çıkan habere göre ABD’nin Irak’ın bütünlüğünü tehlikeye atacak olası bir anlaşmadan çekinmesi nedeniyle Yıldız’ın uçağı yön değiştirerek Erbil yerine Kayseri’ye indi. Yıldız, Erbil’e bir de petrol anlaşması yapmak amacıyla gidiyordu. "

Türkiye'nin bu anlaşmada ısrarının sebebi belli:  Doğalgaz ve ham petrol ihtiyacının büyük bir kısmını yurt dışından ithal eden bir ülke olarak, İran ve Rusya'ya alternatif yollar geliştirmek. Bunun içinde Kuzey Irak ile yapılacak anlaşma hayati önem taşıyor. 

Rusya'nın gaz tekeli konusunda bir zamanlar en büyük kaygıyı ABD taşıyordu. 2007 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı görevinde bulunan Matt Bryza'nın Irak gazı ile ilgili açıklamasını hatırlatalım:

“Gazprom’un gaz konusundaki tekelinin sona erdirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Biz Gazprom’a karşı karşıya da gelmek istemiyoruz ama Rusya’nın tekelinin kırılıp kendi içine dönmesi gerektiğini, Rusya’daki sahalarda üretim yapması gerektiğini düşünüyoruz. Avrupa pazarının çeşitlilik kazanması gerek, Avrupa pazarının fonksiyonsuz olması ABD açısından bir ulusal güvenlik meselesidir...Irak’tan gelecek gazı Azerbaycan ve Kazakistan’dan gelecek gaza katabilirsek Avrupa’nın enerji haritasını değiştirebiliriz”

Bryza'nın Kuzey Irak değil, Irak dediğini hatırlatalım.

5 sene önce Rusya'nın tekelini kırmak isteyen ABD, bugün aldığı kararlar ile Türkiye'yi sıkıştırıyor, sanki. Dikkat edilirse geçen hafta Bakan Yıldız'ın Washington'a ilginç bir uyarısı olmuştu.

"Ben, ABD'nin doğalgaz ile ilgili yaptırımlarının Türkiye'yi kapsamayacağı kanaatindeyim. Çünkü bu tür yaptırımın İran'ın yanında Türkiye için de bir yaptırım olacağını bilir ve görürüz. Ben ABD'nin böyle bir tercihte bulunmayacağı kanaatindeyim. Büyüyen Türkiye'nin enerji taleplerini temel almalıdır. Doğalgaz ve ham petrol ihtiyaçlarının karşılanması ile alakalı evvela halkı ardından Türkiye'yi aklına getirmelidir. İran, doğalgazda ikinci büyük tedarikçimizdir. Yani o anlamda yaptırımlar böyle bir kapsamda olmayacaktır."

Belli ki Ankara ile Washington arasında enerji alımı konusunda belirli noktalarda anlaşmazlık var. Geçtiğimiz günlerde ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Victoria Nuland'ın sarf ettiği şu sözler Ankara'ya açık bir uyarı olarak okunabilir:

"Irak hükümetinin onayı olmadan Irak’ın bir bölgesinden petrol ihracatını desteklemiyoruz ve Irak hükümetini ve bölgesel yönetimi, farklılıkları üzerinde çalışmaya devam etmeye teşvik ediyoruz. Ayrıca, komşu ülkelere, tansiyonu artırmaya katkıda bulunacak yorum veya eylemden kaçınmaları çağrı yapıyoruz.’"

Görüldüğü üzere Washington, Bağdat-Ankara geriliminden rahatsız. Ancak ABD bir taraftan İran'a yaptırımları genişletip, öteki taraftan Kuzey Irak konusunda Ankara'yı frenlemeye çalışıyorsa, Türk-Amerikan model ortaklığında bir dönemece gelindiği söylenebilir.

Ankara'nın Irak'ın bölünmesine açıkça karşı olduğu biliniyor. ABD'nin Irak müdahalesinde koalisyon güçlerine defalarca Irak'ın bütünlüğü vurgusunu yapan Türkiye, şimdi neden Irak'ın parçalanması için çalışsın? Kuzey Irak konusu bahane olabilir mi? Filistin meselesinde Başbakan Erdoğan'ın ABD ile ilgili sert sözleri ortada.

ABD ile Türkiye arasındaki "ten uyuşmazlığı"nın esas kaynağı acaba ne?

www.iyibilgi.com  özel

Bu haber 2,326 defa okundu.