‘O 25 vekili alan kazanır!’

11 Temmuz 2007 12:08 tsi
İyibilgi yorumcusu ve gazeteci-yazar Nedret Ersanel, 22 Temmuz’a sayılı günler kala oldukça iddialı tahminlerde bulundu. Sayısız kamuoyu yoklamalarının tersine Ersanel, AKP’nin oy oranını yükselt

İyibilgi: Bugün (11.07) Hürriyet’in tahminlerini gördünüz sanırım. Biraz değişik. AKP’yi oldukça düşük gösteriyor.

Ersanel: Önce toplama-çıkarma öğrensinler. Gördük iller bazında yazarlarının yaptığı analiz ve tahminlerinin toplamını. Siz verdiniz ya, Meclis’i 550 değil 535 olarak hesaplamışlar. 15 vekil kayıp yani!

İyibilgi: Doğru. Fakat bir tahmin var ortada.

Ersanel: Şu tespitler doğru. Yani AKP birinci parti ama bunun söylemek için alem-i cihan olmaya gerek yok.. Peki nasıl birinci parti? Bunu söyleten iki veri var aslında elimizde; birincisi, sayısı kaç oldu ben de unuttum artık ama kamuoyu anketleri, ikincisi de halkın nabzını tutan il bazındaki yoklamalar. Bunlardan en basit, akil olarak okuyabileceğimiz tek veri AKP’nin önde olduğu.

İyibilgi: Anketler AKP lehine ciddi fark gösteriyor.

Ersanel: O da doğru. Yoklamalara genel olarak baktığınızda AKP yüzde 28 ile 42 arasında değişen bir skalada önde gözüküyor. Hani bu anketlerin sağlıklı olup olmadığı tartışması bir yana ama bu kadar geniş yelpaze sonuçlar olur mu, onu da sorgulamak lazım. Buna rağmen anketlerin ağırlıklı ortalaması AKP yüzde 30-38 çizgisinde gösteriyor.

İyibilgi: Sizin tahmininizi alacağız ama bu oran şaşırtıcı mı?

Ersanel: Nispeten. Konjonktürel gelişmeleri değerlendirme dışı tutarsanız iktidar partilerinin “geleneksel” olarak oy kaybetmesi gerekir. Bu bir kural mı? Hayır ama şimdiye kadar böyle olmuş ve istatistik okumalarda sosyal veri sayılıyor. Bunun dışında şaşırdığımı söyleyemem.

İyibilgi: Seçim sürecini nasıl buldunuz? Partilerin performansı, miting alanları vs.

Ersanel: Yaz rehavitine mi bağlarsınız başka bir şeye mi bilmem ama önceki seçimlere göre heyecansız. Halkın katılımı açısından ise bana göre ilginç bir durum var. İstisnalar hariç her parti her ilde kalabalık topluyor. Yani buna göre tahmin yapmaya karar verirsek yandık. Ben özellikle Süleyman Demirel’in bakışını merak ediyorum. Miting alanlarını okumada uzmandır. Kalabalığın eşit dağılımı nasıl yorumlanır ki?

İyibilgi: Her yerde değil herhalde?

Ersanel: Ne her yerdesi, rakip partilerin kalesi sayılan bazı yerlerde bile bu oluyor. Başbakan’ın Antalya’da çektiği kalabalığa veya hem AKP’nin hem de Abdullah Gül’ün kalesi sayılan Kayseri’de Sayın Bahçeli’nin topladığı ahaliye ne diyeceksiniz? İzmir de öyle. CHP’nin kalesi öyle değil mi? 2002 seçimlerinde dahi AKP 8 milletvekili çıkarmıştı.

İyibilgi: İzmir için ne diyorsunuz yani?

Ersanel: CHP yine 16-17 olur. AKP eksilir. Hem AKP’nin bu seçimler için kullanabileceğimiz ufak yıpranma payından hem de İzmir’in bu sefer MHP’ye de itibar edeceğinden. Tahminim 2 milletvekili MHP’ye gider, bunu da AKP’den alır. Fazlasının olma ihtimali var mı? E, var.

İyibilgi: İstanbul?

Ersanel: Yanlış hatırlamyorsam 2002’de 43 olmuştu AKP.. 35’e düşer.

İyibilgi: Ankara?

Ersanel: 29 çıkarıyor. 2002’de AKP 17, CHP 12’ydi. İkisi de azalır. AKP belki 14’e hatta 13’e düşer. CHP de bir tane kayıp verebilir. Gerisi MHP’ye.

İyibilgi: Bu eşit kalabalığı siz nasıl yorumluyorsunuz?

Ersanel: Bunu yorumlamamak en iyisi ama sürpriz alameti sayarım.

İyibilgi: Nasıl?

Ersanel: Yani tahminlerin dışında oy kaymaları olabilir. AKP’nin daha düşük alması gibi. Zor ama not düşelim derim.

İyibilgi: Daha açık konuşalım o zaman. Nedir sizin tahmininiz?

Ersanel: Ama şunu düzeltelim bir.. AKP’yi yüzde 35-40 aralığında sayan öngörüler doğru çıkarsa ne olur? CHP’yi yüzde 18-21 aralığında gören tahminler çıkarsa ne olur? Şunu söylemeye çalışıyorum; oy oranları ile TBMM’ye gidecek vekil sayılarını orantılı görmeyelim. AKP 2002 seçimlerinde aldığından fazla oy alsa bile sandalye kaybına uğrayacak. CHP açısından da öyle olabilir, oy oranını koruyup hatta 1-2 puan artırsa bile  bunun CHP için siyasi sonuçları da olması gerekir.

İyibilgi: Deniz Baykal’ı istifaya mı çağırıyorsunuz?

Ersanel: Yok canım, o benim işim değil. Ben gazeteciyim, kendi analizlerimi aktarıyorum. Ama bir seçimde iktidar oyları öncekine göre yükselip, muhalefetinki düşüyorsa, CHP’lilerin “hayırdır” demesi lazım gelmez mi? CHP kendi içinde sormasa, AKP ve diğer partiler bunu kullanır. Türkiye’nin siyasi ananesi budur.

İyibilgi: Peki tahminlere gelelim.

Ersanel: AKP-CHP-MHP’nin baraj aştığı ve bağımsızların katıldığı bir TBMM’ye göre bakışımı yansıtayım.

İyibilgi: DP ve Genç Parti’yi dışladınız yani?

Ersanel: Biraz öyle. Demokrat Parti’yi iyi görmüyorum. Yani yüzde 10’a yakın bile çıkmayabilir. Ankara’da yüzde 5’e iddiaya giren siyasiler tanıyorum. Değilse bile yüzde 10 hakikaten zor görünüyor. Genç Parti açısından ise durum biraz daha farklı. Sokakta en çok konuşulan partilerden biri GP. Başka zaman olsa-ki örneğin ANAP-MHP-DSP koalisyonunu iş başına getiren seçimlerde MHP de çok konuşuluyordu ve konuşulduğu kadar oy aldı-Genç Parti’nin barajı rahatlıkla aşabileceğini söylerdim. Ama öyle değil. Herkes reklamları konuşuyor ama oy verecek kadar ciddi bulmuyor. Bu yüksek vaadlerin Genç Parti’nin çekiciliğini sulandırdığını düşünüyorum. Yine de hazineden büyük miktarda yardım alacakları kadar oy çıkarırlar sanırım! Yüzde 6-8 aralığını verebiliriz.

İyibilgi: Devam edelim.

Ersanel: AKP’nin erişeceği oy yüzdesinin siyasi bir silah olarak kullanılmaktan öte önemi olmadığını düşünüyorum. Yani varsayılım yüzde 35 çıktı. AKP bunu kullanır ve diyecek bir şey yok. “İktidarda olmama rağmen oyumu kaybetmedim, dahası yükselttim” diyecek. Bunu aynı zamanda kemikleşmiş bir parti olduğu ve merkez sağın ana omurgası olduğu sunumuyla ilan edecek. Bu tamam. Ama iş sandalye sayısına gelince iş değişecek gibi.

İyibilgi: Kaç milletvekili görüyorsunuz?

Ersanel: Sınavdan çıkan öğrenciler birbirlerine söyler ya hani, “kazıktı” diye. Hakikaten sert bir sorudur bu. Ama biraz risk alalım. Tüm bunlara bakarak AKP 280 ile 300’ü aşacak biçimde vekil çıkarabilir diyebilirdim. Hatta bazı anketleri veri sayarsanız 330’a kadar yolu da var denebilir. Ve deniyor zaten.

İyibilgi: Bu olmadı. Sizin tahminlerinizi biliyoruz. Daha net bir şey lazım iyibilgi’ye.

Ersanel: Zaten “di” diyorum… Okurların hoşgörüsüne ve affediciliğine sığınarak, bir yandan da Türkiye stili politikanın kestirilemezliği ve değişkenliği mazaretini de arkalayarak.. AKP 267'yi zorlanarak bulur diyorum.

İyibilgi: Nedret bey bu tüm tahminlere aykırı. Bu sefer de fazla iddialı oldu. Yanılma payınızı yükselttiniz.

Ersanel: Doğru. Kamuoyu anketlerini veri kabul ettiğinizde ortalama-AKP için 25-30 vekil-yanılırım. Anket sonuçları iller bazındaki gözlemler vs. göre yapalım. O halde de rakam 285-310 aralığına fırlar. 267’ye 30 eklediğinizde 297 oluyor. Yani ortası. Bu yanılma payını göze almak lazım.

İyibilgi: Peki siz bu analiz-tahminlerinize kefil oluyor musunuz?

Ersanel: Elbette ama bir şerhim var… Hürriyet’in de diğer anket ve basın organlarının da bu kadar şüpheci olmalarının, kendi elemanlarının yaptığı tahminlere kefil olmamalarının bana göre bir nedeni var ve bunu onlar da bilmiyor. Şu an 24-25 milletvekilliği yüzer-gezerdir! Yani nereye gideceği belli değil. Ve bu rakam oy dağılımı yüzünden çok değişik sonuçlar verebilir.

İyibilgi: Bu ilk defa söyleniyor. Açalım biraz.

Ersanel: Buna tahmin saymayın ama benim bakışım, bahsettiğim bu belirsiz vekillikler hariç AKP’nin 260-265 aralığında sıkışacağı. İşte bunun üzerine yüzer-gezerleri koyacaksınız. Hepsini AKP alırsa 284-290! Alamazsa ve ne kadar alamazsa? Sorun burada. Farkında değiller ama belirsizlik de buradan çıkıyor. Buradan bakarsak Hürriyet’in verdiği 226 taban rakamı bence çok tutarsız ve yüksek olasılıkla çuvallayacak. AKP yarısını alırsa hükümet sayısıdır. 265’in üzerine bu vekillerin yarısını alsa 277 eder. Demek biz biraz da önsezi sosu dökerek tahmin yaparsak 270-280 dersek tahminizi söylemiş oluruz. Yani tek başına hükümet ama zorlanarak.

İyibilgi: Siz bu 260-265 aralığını ve 24-25 şüpheli vekili neye göre söylüyorsunuz?

Ersanel: Sayayım.. Çankırı sonucunu kesin söyleyecek var mı? Hatay’da AKP 4 mü 5 mi? Hele Isparta. DP barajı aşamazsa 3 vekillik kime kayacak? Karaman, Niğde, Samsun, Aksaray, Eskişehir, Balıkesir, Muş, Kırklareli ve birkaç ilde daha birer veya ikişer vekilin hangi partiye gideceği çok şüpheli. Bunun üzerine bir de bağımsızların durumu var. O da çok önemli.

İyibilgi: Genel tabloyu etkileyebilirler yani?

Ersanel: Tabi. Özellikle de DTP kökenli bağımsız adayların durumu özellikle önemli. Piyasada söylenen 30-35 rakamlarına itibar etmeyin derim. 27-29 diyelim ama çok geçersiz oy çıkar. Hatta bu rakamların da altına itebilir bu durum onları. O zaman o vekilliklerin çoğu AKP’ye kayacaktır. Rize’de Mesut Yılmaz çıkacak gibi duruyor. Muhsin Yazıcıoğlu da öyle. Bir kestiremediğim Baskın Oran hocanın durumu. Sanırım zorlanacak.

İyibilgi: Peki CHP ve MHP?

Ersanel: Buna göre dağıtırsak, CHP 165-185 aralığında olur. Daha da zorlarsınız 190 derim ama sorumluluk sizin olsun. MHP de sanırım 65-75’i yakalar.

İyibilgi: 23 Temmuz da hatırlatırız bu tahminleri ama...

Ersanel: Bunlar benim okumalarım. Yanılma payı elbette yüksek. Yalnız unutmayın benim tahminim çıkarsa Türkiye’de bir tek ben tutturmuş olacağım. Koskoca özel ve hatta siyasi partilerin anketlerinin ne hale düşeceğini de siz tahmin edin o zaman.

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,173 defa okundu.