Denklemdeki İsrail bilinmeyenlerini bulun

23 Temmuz 2012 13:56 tsi
'Telefon trafiğini kesen' Obama, Türkiye'nin 'kilit ülke' olduğunu neden şimdi hatırladı? iyibilgi özel

Bugün gazetelerimizin hemen hemen hepsi, şu aşağıda okuyacağınız haberi benzer cümlelerle verdi. Konu Suriye'deki muhalif hareketin Baas rejimi karşısında güçlendirilmesi:

"Amerika'da yayımlanan New York Times gazetesinin haberine göre, Obama'nın görevlendirdiği temsilciler, Türk yetkililerle önümüzdeki süreci değerlendirmek için sık sık bir araya geliyor. Gazete, ABD'nin bir yandan da İsrail ile bu konuyu görüştüğünü, Savunma Bakanı Leon Panetta'nın birkaç gün içinde İsrail'e gideceğini duyurdu. Obama yönetiminin muhaliflere yardımı arttırdığını, benzer görüşleri olan ülkelerden oluşan bir koalisyon oluşturmak için gayret ettiğini vurgulayan New York Times, Suriye'nin elindeki kimyasal silah stokunun ABD'li yetkilileri endişeye sevk ettiğini yazdı. Habere göre, İsrail'in Suriye konusunda kendisine danışmadan saldırı kararı almasından çekinen Obama yönetimi, Esad sonrası dönemle ilgili Netanyahu hükümetinin adımlarını takipte tutmayı sürdürüyor. Haberde ayrıca üst düzey bir ABD'li yetkilinin "Son birkaç ayda muhalefetin güçlendirildiğini görebilirsiniz. Şimdi bu süreci hızlandırmaya hazırız" şeklindeki sözleri de aktarılarak, ABD ve Türkiye'nin açık desteğinin, dengeleri muhaliflerin lehine değiştireceği kaydedildi. Amerikan Newsweek dergisinde bir makale yayımlayan eski CIA yetkilisi Bruce Riedel de Suriye'deki krizin çözümü için uluslararası bir barış gücünün gerekeceğini savundu. Riedel "Bu durumda Türkiye kritik bir öneme sahip olacak. Belki Ürdün yardımcı bir yol oynayabilir, ancak kilit ülke Türkiye'dir" ifadelerini kullandı."

Haberi verme şeklinde benzerlik gösteren Türk basını, verdiği haberi sorgulama konusunda da birbirine benziyordu. Hiçbiri haber içinde geçen şu tespitleri sorgulama ihtiyacı duymadı:

1- "İsrail'in Suriye konusunda kendisine danışmadan saldırı kararı almasından çekinen Obama yönetimi"

Soru: Obama'nın seçimler öncesi, İsrail'in İran'a saldırmasını istemediği çok kez yazılıp çizildi. Peki, şimdiye kadar Suriye konusunda sesi neredeyse hiç duyulmayan İsrail, son bir haftadır ne oldu da açık açık Esad rejimine karşı askeri operasyon düzenlemeyi düşünür hale geldi? Obama neden aynı endişeyi ikinci kez yaşıyor?

Cevap: İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, Suriye'nin Hizbullah'a füze ya da kimyasal silah vermesi durumunda İsrail'in Suriye'ye askeri müdahalede bulunabileceğini söyledi.

Cevaba soru: Kimyasal silah hikayesi nasıl ortaya çıktı? Arap Baharı'nın Suriye gelişinin neredeyse birinci senesi dolmak üzere. "Kimyasal silahlar" neden şimdi gündeme geldi?

2- "Belki Ürdün yardımcı bir yol oynayabilir, ancak kilit ülke Türkiye'dir"

Tolga Tanış'ın Hürriyet gazetesinde yayınlanan, ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan adını vermek istemeyen bir üst düzey bir yetkili ile yapmış olduğu röportajı çok ses getirmişti. Röportajda geçen cümle aynen şöyle:

Üst düzey yetkili, Obama ve Erdoğan’ın sene başından beri Güney Kore ve Meksika’daki uluslararası zirvelerde iki kez bir araya gelmiş olmalarına rağmen, daha yakından ve koordineli bir işbirliğine işaret eden telefon görüşmelerinin kesilmesinde Türkiye’nin Suriye’de müdahale yanlısı bir tutum sergilemesinin etkili olup olmadığı konusunda ise şu yanıtı verdi:

“Bizim Suriye’de bir müdahaleyi desteklemediğimiz çok açık. Ama sebep doğrudan bu diyemeyiz. Unutmayın bu sene Amerika’da seçim yılı. Ve seçimlerde konu dış politika olunca, Amerikan seçmeni için tek önemli mesele İsrail’in güvenliği olur. İlişkilerin seyrinde bana kalırsa bunu dikkate almak gerekir.”

Soru: Suriye'de müdahaleyi desteklemeyen, hatta bu konuda Türkiye kendisine göre çok daha önde gidiyor diye rahatsız olan Beyaz Saray'ın tavrı yukarıda belirtilmişken, ne oldu da, eski CIA çalışanları Türkiye'yi askeri çözümlerin konuşulduğu bir yazıda "kilit ülke" ilan eder hale geldi?

Bu sorunun cevabı, İsrail'in habersiz saldırı ihtimali ile alakalı olabilir mi? Obama, İsrail'i kontrol altında tutmak için Ankara'ya karşı tavrını gözden geçiriyor olabilir mi?

Belki de bulmacanın eksik parçası, AK Parti kurucularından ve Dışişleri eski Bakanı Yaşar Yakış'ın şu sözlerinde gizli olabilir:

"Birbirine bağlı şeyler ama asıl zihnimdeki Suriye içindi. Eğer Suriye'de oyun kurucu olma gücünü kaybedersek Ortadoğu'da da kaybederiz. Türkiye, Ortadoğu'da bir bölgesel güç olma istikametinde adımlar atan bir ülkedir. Ama Ortadoğu'da biri İran, diğeri de Mısır olmak üzere Türkiye'nin çok güçlü rakipleri var. Türkiye, Ortadoğu'da bu büyük aktörlerle rekabet halinde. Onun için Suriye'den başlayarak ayağı kaydığı zaman günün birinde o rolü yeniden üstlenecek duruma gelmesi daha zor olacaktır."

Geçtiğimiz haftalarda Kudüs'e sessiz ama önemli bir ziyaret gerçekleştiren Yakış'ın Ortadoğu'da rakip saydığı ülkeler arasında o meşhur ülke yok.

Artık İsrail ile rakip değil miyiz? Yoksa rekabetimiz saha mı değiştirdi?

Görülen o ki, isimsiz yetkilinin Hürriyet'e konuşmasından beri, çok önemli bazı şeyler değişmiş durumda...Tolga Tanış bir kez daha o ismi ziyaret etmek isteyebilir

www.iyibilgi.com  özel

Bu haber 2,449 defa okundu.