'2007 Fındık Raporu' açıklandı

9 Temmuz 2007 15:54 tsi
Trabzon Ticaret Borsası'nın (TTB) yeni sezon öncesindeki çalışmalara ışık tutmak amacıyla hazırladığı “2007 Fındık Raporu”nu açıklandı.

Fındık sektöründeki durumu, sorunları ve çözüm önerilerini kapsayan tespitlere yer verilen raporda, Türkiye'nin dünya fındık üretim ve ihracatının yüzde 75'lik kısmını gerçekleştirdiği belirtildi.

Türkiye'de, resmi kayıtlara göre 600 bin hektar olarak görülen fındık alanlarının gerçekte 700 bin hektarın üzerinde bulunduğu ifade edildiği raporda, şunlar kaydedildi:

“Karadeniz sahil şeridindeki illerde bini aşkın üretici fındık üretmektedir. Üretimden ihraç aşamasına kadar sektör, yaklaşık 5 milyon kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendirmektedir. Uygulanan yanlış ve popülist politikalar nedeniyle fındık, geleneksel üretim bölgesi olan Ordu, Giresun ve Trabzon dışına da taşmış, Çarşamba, Terme, Bafra, Adapazarı ve Düzce ovalarına da ekilmiştir. Böylelikle arz fazlası meydana gelmiş, üretim-tüketim dengesi bozulmuştur.”

Yılda 2-3 ürün alınabilecek verimli taban arazilerine fındık dikilmesi nedeniyle, başta mısır ve ayçiçeği olmak üzere birçok tarım ürününde ham yağ ihtiyacının ithal edilmek zorunda kalındığının, bunun da yaklaşık 1 milyar dolarlık kayba neden olduğunun savunulduğu raporda şu görüşlere yer verildi:
“Türkiye, 90 ülkeye fındık ihraç etmektedir. İhracatın büyük bölümü Avrupa ülkelerine yapılmakta ve ilk sırayı da Almanya almaktadır. Türkiye, en büyük fındık üreticisi olmakla birlikte, tüketimde o kadar başarılı değildir. 1938 yılında kurulan ve fındıkta yıllarca tek otorite durumunda olan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK), yıllarca kuruluş amaçları dışında siyasetçiler tarafından kullanılmış ve popülist politikaların izlenmesine aracı olmuştur. Tarım birliklerinin yeniden yapılandırılması nedeniyle son yıllarda belirli bir düzelme gösteren kuruluş, tamamen kendi kuruluş amaçlarına yönelmeye başlamıştır. 2005 yılından itibaren ise tamamen kooperatif mantığıyla yönetilmeye başlanmış iken, geleceği iyi tahlil edemeyen yöneticiler yüzünden yeniden bir çıkmazın içine düşürülmüştür.”

“FİSKOBİRLİK'E DEVLET HİÇBİR ŞEKİLDE MÜDAHALEDE BULUNMAMALI”

Raporda yer alan çözüm önerilerinde ise Türkiye'nin öncelikle fındıkla ilgili veri tabanını en sağlıklı hale getirmesi gerektiği, bunun için uydu sistemlerinden yararlanılarak fındık alanları ve üretici yapısının belirlenmesi gerektiği savunuldu.

Yapılacak tespitin ardından, üretim yapabilmek için yeni dikim alanlarının nereler olacağının belirlenmesi ve bu açılımın izne tabi hale getirilmesi gerektiğinin belirtildiği raporda, şöyle denildi:
“Mevcut alanlarla ilgili tercih üreticiye bırakılmalıdır. Çeşitli teşvikler uygulanarak üreticinin özellikle taban arazileri, yılda 2-3 ürün alınan çeşitlere açılmalıdır. Fındıkta yıllardan beri devlet tarafından FİSKOBİRLİK eliyle uygulanan ve 2000 yılından itibaren kısmen terk edilen destekleme şekli artık ilkel bir hale gelmiştir. Üretici, prim sistemi ile desteklenmelidir. FİSKOBİRLİK'e devlet hiçbir şekilde müdahalede bulunmamalıdır. Birlik, kendi işlevi çerçevesinde sektörde yer almalı ve üretici adına yönetilmelidir.”

Türkiye'nin, Fındık Tanıtım Grubu eliyle yapmaya çalıştığı tanıtım ve reklam kampanyasını daha verimli hale getirebileceğinin ifade edildiği açıklamada şu görüşlere yer verildi:
“Bunun için yeni kaynaklar yaratılmalı ve bunlar, özellikle fındık ihracatçılarının da görüşleri alınarak değerlendirilmelidir. Son yapılan bir düzenleme ile Ulusal Fındık Konseyi kanunla kurulmuştur. Konseyin, geciktirilmeden aktif hale getirilerek, fındık sektöründe yönlendirici olması sağlanmalıdır. Yasaları çıkarılan Fındık Borsası ile Lisanslı Depoculuk Sistemi acilen faaliyete geçirilmelidir. Fındıkta araştırma-geliştirme faaliyetleri en üst düzeye çıkarılmalı ve bunun için de Fındık Araştırma Enstitüsü modernize edilmelidir.”

“FINDIK, DÜNYAYA SATTIĞIMIZ EN ÖNEMLİ ÜRÜN KONUMUNDA”

Fındığın, Türkiye'nin dünyaya satabildiği en önemli ürün konumunda bulunduğunun ifade edildiği rapor, şöyle devam etti:
“Bu ürün için uluslararası düzeyde fuarlar düzenlenerek, tanıtıma ağırlık verilmelidir. Tarım Sigortası Sistemi fındıkta yaygınlaştırılmalı, tarım alanlarının bölünmemesi için çıkarılan kanun, ürün çeşidine göre, miktarsal farklılıklar gösterecek şekilde yeniden düzenlenmelidir. Toprak Mahsulleri Ofisi lisanslı depoculuk ve ürün borsalarının devreye girmesine kadar üreticinin mağdur olmaması için işlevini sürdürmelidir. Geçtiğimiz sezondaki alımlar sırasında yaşanan aksaklıklar ve yapılan yanlışlar giderilerek alımlara devam edilmelidir.”

Raporda, 2006 fındık ihracatının 247 bin 186 ton olarak gerçekleştirildiği, elde edilen gelirin de 1 milyar 467 milyon dolar olduğu kaydedildi.

haber7

Bu haber 395 defa okundu.