Yeni dünya düzenine hazır mısınız?

3 Ocak 2012 11:22 tsi
"Geçiş, kanlı mı olacak yoksa kansız mı?" Uzmanından 2012'nin jeostratejik falı...iyibilgi özel

ABD başkanlık seçimleri gündemi yavaş yavaş kaplarken, bu yarışın kökten etkileyeceği uluslararası sistemin gidişatına dair bir uyarı fişeği geldi.

Dünyanın en önemli stratejistleri arasında ismi sayılan Zbigniew Brezezinski, Foreign Policy dergisi için kaleme aldığı analizde, zayıflayan bir ABD ile yükselen Çin'in, uluslararası sisteme ne gibi etkileri olacağına dair öngörülerini paylaştı.

Brzezinski, ABD'nin askeri ve ekonomik gücü sayesinde dünyanın, göreceli olarak bir refah dönemi yaşadığını, şimdi o gücün geri çekilmesiyle doğacak boşlukta, çatışmalara gebe, düzenin kaybolduğu bir "doğa durumuna" geri dönüş olabileceği varsayımından hareket ediyor. Tespit ve öngörülerini kısaca özetleyelim.

- Japonya, Çin'in artan gücünden çekiniyor. ABD'nin çekilmesiyle, daha cesur bir Çin'e karşı önlem almak için şimdiden Hindistan ile ortak askeri ve siyasi projeler geliştirmeye başladı; Avrupa ile işbirliğini arttırmak istiyor.

- Rusya gözünü eski SSCB ülkelerine dikmiş durumda.

- Avrupa ülkeleri, birbirlerinden bağımsız çeşitli yönlere dağılabilirler. İtalya ve Almanya, ticari çıkarları yüzünden Rusya'ya doğru çekilirken, Fransa ve Orta Avrupa ülkeleri daha sıkı bir Avrupa Birliği projesi için kolları sıvayacak. İngiltere, zayıflasa da özel ilişkisini devam ettirmek istediği ABD ile kopmak istemediği AB arasında kurduğu dengeyi manipüle etmeye devam edecek.

- Diğerleri bölgesel etkinliklerini arttırmak isteyecek. Örneğin Türkiye, eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyası üzerinde, Brezilya, Güney yarımkürede vs. Ancak bu ülkelerden hiçbiri ABD'nin oynadığı lider rolünü devam ettirebilecek ne askeri, ne finansal ne de teknolojik güce sahip...

- Çin, son derece sabırlı bir oyuncu. Sistemin çökmesindense, yeni bir güç dağılımına adım adım geçişi tercih ediyor. Bu da demek oluyor ki, ABD'nin ayağının altından halıyı bir anda çekmeye şimdilik niyetli değil. Çinli yönetici elit, Çin'in henüz ABD'nin yerini almaya hazır olmadığını biliyor.

- Yalnız burada sorun, Pekin'de milliyetçi damarın ağır basma olasılığı. Böyle bir durumda Çin, ister istemez kendisine karşı uluslararası bir koalisyonu tetiklemiş olacak. Hindistan, Japonya ve Rusya, böyle bir senaryoda ABD'nin desteğini alarak Çin'i durdurmak isteyecektir. Bu durumda kendileri de milliyetçi damara yüklenebilir. Asya, 20. yüzyılın başındaki Avrupa'ya benzer bir halde, uluslararası bir krize ev sahipliği yapabilir.

- İsrail'i de kapsayan Ortadoğu bölgesindeki ülkeler, "jeopolitik olarak nesli tükenme tehlikesi" ile karşı karşıya olan türlere benziyor. Kaderleri, ABD'nin çekilirken arkasında bırakacağı uluslararası sistemin doğasına bağlı.

Son olarak Brzezinski şöyle bir uyarıda bulunuyor: Bugün ABD'nin çökmesini isteyenler, o gün gelip çattığında, bundan pişman olabilirler. ABD sonrası dünya hayli karışık ve kaotik olacak. Bunun için ABD, ya acilen yeni bir stratejik dış politika vizyonu geliştirecek, ya da küresel bir karışıklığın ortasına tehlikeli bir iniş için kendini hazırlayacak.

www.iyibilgi.com  özel

Bu haber 2,299 defa okundu.