Yargıda sevindiren gelişme

29 Aralık 2011 15:15 tsi
Tutukluluk süreleriyle ilgili alınan önlemler meyvesini verdi.

2004'ten bu yana tutuklu sayısının hükümlülerden fazla olduğu cezaevlerindeki durum değişti. 2010 verilerine göre 63 bin 813 hükümlü, 57 bin 103 tutuklu vardı. 2011'de tutuklu sayısı 36 bine indi. Hükümlü-tutuklu oranı 'yüzde 70'e 30'a kadar çekildi.

Türkiye'de uzun tutukluluk süreleri tartışılırken cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısıyla ilgili istatistikler ilginç bir tablo ortaya koydu. 2004 yılından bu yana tutuklu sayısının hükümlülerden fazla olduğu cezaevlerindeki durum 2011 sonu itibariyle değişti. Tutuklu sayısı azaldı. Hükümlü, yani cezası kesinleşenlerin sayısı tutukluyu geçti. Yargıtay'daki 21 bin dosyanın zamanında karara bağlanmasıyla hükümlülerin tutuklulara oranı 'yüzde 70'e 30' oranına çekildi. Rakamlarda Avrupa ortalaması yakalanırken yargıdaki iş yükü sorununa karşı atılan adımlar istatistiklerin değişmesinde önemli rol oynadı.

21 BİN DOSYA KARARA BAĞLANDI

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, cezaevlerinde 36 bin 430 tutuklu bulunduğunu belirtirken bu sayının 27 bin 111'inin tutukluluk süresinin 1 yıl, 5 bin 493'ünün 1-2 yıl, 2 bin 357'sinin 2-3 yıl arasında olduğunu söyledi. Yüksek yargıdaki iş yükünün gündeme gelmesiyle birlikte bu yıl 21 bin dosya zamanında karara bağlandı. Hükümlülerin tutuklulara oranı yüzde 70'e 30 oranına çekildi. Yargıdaki iş yükü sorununa karşı yapılan reformlar sonuç verdi. 2004 yılından bu yana tutuklu sayısının hükümlülerden fazla olduğu cezaevlerindeki durum 2011 sonu itibariyle gözle görülür şekilde değişti. Adalet Bakanlığı'nın verilerine göre cezaevlerinde 93.844 hükümlü, 36 bin 430 tutuklu bulunuyor. Tutukluların 17 bin 950'sinin dosyası Yargıtay ve üst derece mahkemelerinde bekliyor. Yani Yargıtay ve üst derece mahkemelerindeki bu dosyaların karara bağlanmasıyla birlikte tutuklu rakamı daha da aşağı çekilerek 18 bin 480'e inebilecek.

İBRE TERSİNE DÖNDÜ

Bakanlığın verilerine göre tutuklu ve hükümlüler arasındaki denge geçtiğimiz yıl değişmeye başladı. 2004'ten bu yana Yargıtay'daki iş yükünden kaynaklanan tutukluların hükümlülerden fazla olma geleneği tersine döndü. 2010 verilerine göre cezaevlerinde 63 bin 813 hükümlü, 57 bin 103 tutuklu bulunurken tutukluların 21 bininin dosyası da temyiz aşamasında Yargıtay'da bekledi. Ancak Yargıtay'da ceza ve hukuk dairelerinin artırılmasıyla birlikte tutukluların temyiz dosyalarının öne alınması 21 bin tutuklunun temyiz dosyasını zamanında karara bağladı. Bu sayede tutukluların eritilen 21 bin temyiz dosyası tutuklu rakamını 36 bin 430 seviyesine indirdi.

İŞ YÜKÜ TUTUKLULUK SÜRESİNİ ARTIRIYOR

Yargıtay'daki hükmen tutuklu dosyaları iş yükünden dolayı uzun süre karara bağlanmayı bekliyor. Hükmen tutuklu dosyaların sanıkları Yargıtay'a yaptıkları temyiz başvuruları nedeniyle daha fazla cezaevinde tutuluyor. Yüksek yargıda iş yükü sorununun çözümü için alternatif yargı yollarının artırılması gerektiği belirtiliyor. Adli yargıda istinaf mahkemelerinin 2012'de devreye girmesiyle Yargıtay'daki önemli sayıdaki dosyanın daha da azalacağı kaydediliyor. Yargıtay'daki ceza ve hukuk dairelerinin sayısının artması ise Yargıtay'ın iş yükünü önemli ölçüde hafifletti. Tutukluların temyiz dosyalarının öne alınması da artan tutukluluk sürelerinin önüne geçti.

İŞ YÜKÜ YARGININ GÜNDEMİ OLDU

Yargıtay'daki iş yükü sorununun kısa sürede çözülmesi mümkün görünmüyor. Yargıtay'da 2009 yılında 14 bin 809 dava dosyası zamanaşımı nedeniyle düştü. Ceza dairelerinde 304 bin 071, hukuk dairelerinde 149 bin 784, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nda ise 383 bin 627 dosya görüşülmeden bir sonraki yıla devretti. 2010 yılında devreden dosya sayısı ise Hizbullah tahliyelerinin gündeme geldiği sırada katlanarak 1,7 milyon seviyesine çıktı. Ancak Yargıtay'daki iş yükünden kaynaklanan Hizbullah tahliyeleri, tutukluların temyiz dosyasını öne aldırdı. 21 bin tutuklunun dosyası zamanında karara bağlanırken kamu vicdanını yaralayan tahliyelerin de önüne geçilmiş oldu.

ERGENEKON SANIKLARIYLA GÜNDEME GELDİ

Türkiye'de yargının sorunları arasında sayılan tutukluluk süresinin uzunluğu genelde Ergenekon sanıkları açısından gündeme getiriliyor. Tutukluluk süresinin uzunluğu, AİHM'nin Türkiye'yi adil yargılanma hakkını ihlalden mahkum ettiği sorunlar arasında bulunuyor. En son AİHM'deki Türk yargıç Işıl Karakaş, tutukluluk süresinin en fazla 3 ila 5 yıl arasında olabileceğini, ancak Türkiye'de 14 yıldır tutuklu yargılanan kişiler bulunduğunu dile getirmişti.

YILLARA GÖRE HÜKÜMLÜ VE TUTUKLU SAYILARI

           Hükümlü                  Tutuklu                Toplam
2003   32.715                       31.581                  64.296
2004   26.010                       31.920                  57.930
2005   24.858                       31.012                  55.870
2006   26.336                       43.941                  70.277
2007   37.608                       53.229                  90.837
2008   45.207                       58.028                  103.235
2009   56.581                       59.759                  116.340
2010   63.813                       57.103                  120.916
2011   93.844                       36.430                  128.274

BAKANLIK 45 CEZA İNFAZ KURUMU ADIMI ATMIŞTI

Adalet Bakanlığı, ceza infaz sisteminin iyileştirilmesi için pek çok çalışmaya imza attı. Son 8 yılda 45 ceza infaz kurumu, 4 personel eğitim merkezi ile 1 adet rehabilitasyon merkezi yapıldı. Halen 14 ceza infaz kurumunun inşaatı devam ediyor. Adalet Bakanlığı, 58 cezaevi inşaatı yapmak için yakın zamanda ihaleye çıktı. İhalesi yapılan cezaevi inşatlarından bir bölümü ise tamamlanmak üzere. Bakanlık, uluslararası normlara uymayan küçük ilçe ceza infaz kurumlarının kapattı. Bu kapsamda son 8 yılda 191 cezaevinin kapısına kilit vuruldu.

AVRUPA ORTALAMASINI YAKALADIK

Avrupa ülkelerinde tulukluların oranı ortalama yüzde 10 ila 25 arasında değişiyor. Ancak İtalya ve Fransa gibi ülkelerde tutukluların oranı Türkiye'ye yaklaşıyordu. Tutukluların hükümlülere oranı İtalya'da yüzde 57.1 Fransa'da yüzde 31.5.

Bu haber 495 defa okundu.