'Bölgesel etkisi olan çok ciddi gelişme gerek'

21 Kasım 2011 11:29 tsi
'Belki de istihbaratçılar başka tür bir özür biçimi geliştirirler'

İsrail Dışişleri'nin eski müsteşarı Dr. Alon Liel, iki ülke arasındaki ilişkilerin MİT ve Mossad tarafından yürütülmeye başlanması kararından umutlu: 'Netanyahu Lieberman'ı devre dışı bırakarak, Türkiye ile ilişkileri düzeltmek istiyor'

Akşam gazetesinden Şenay Yıldız'ın röportajından ilgili kısım:

- İki ülke bugün ilişkilerin indiği bu noktadan nasıl yukarı çıkacak?
İlişkiler şu an çok berbat bir halde. İlişkiler sadece dondurulmadı, Türkiye çoğu zaman sanki İsrail'e düşman gibi davranıyor.  Erdoğan, annesinin üzüntüsü nedeniyle geçen ay biraz sakindi ama öncesinde her hafta iki üç kez İsrail'i hedef alıyordu.  Gazze saldırıları, Mavi Marmara ve özür krizi üst üste geldi. Şu an Türkiye Suriye; bizse İran ile meşgulüz. Ama ilişkilerin alt düzeye indirilmesi önümüzde uzun dönem sürecek çok ciddi bir kriz süreci olduğunu gösteriyor.  Sanıyorum, bölgesel etkisi olan çok ciddi bir gelişme olması lazım.

-  Ne kastediyorsunuz?
Mesela gelecek yıl Filistinliler ile görüşmeler başlarsa, İsrail ve Hamas arasında bir şey olur veya yerleşimler boşaltılırsa tüm bunların etkisi olacaktır. İsrail'de kimse özür dilemeyi düşünmüyor ama bana öyle geliyor ki, bu olsa bile artık 3-5 ay önceki etkiyi yapmaz. Bölgesel ve büyük bir gelişme lazım. Ama, Gilad Şalid meselesi çok önemli. Çünkü David Meidan işin içine girdi.

- AKŞAM'dan Mahmut Gürer'in haberine göre artık Mossad'dan David Meidan ve MİT'ten Hakan Fidan iki ülke arasındaki görüşme sürecini götürecek. Bu hamlenin arka planını nasıl okuyorsunuz?
Lieberman bu konuda çok kızgın ve tüm diplomatlarına Mossad ile ilişkilerini kesme talimatı verdi. Size nasıl gördüğümü söyleyeyim:  Gilad Şalid olayının bölgesel bir etkisi de var. Tek bir askeri 1027 Filistinli mahkumla değiştirdik ve Hamas meselesi Türkiye için son derece önemli. Ben de bu meselenin biraz içindeyim aslında.

- Nasıl içindesiniz?
Şalid'in babası bir yıl önce bana geldi ve 'Recep Tayyip Erdoğan bu meselenin çözümüne yardımcı olabilecek tek lider' dedi ve görüşme ayarlamamı rica etti. Ben bunu Türk tarafına ilettim ama aldığım yanıt 'Özür gelmedikçe, Başbakan Erdoğan hiçbir şekilde bu işe karışmayacak' oldu. 2 ay kadar önce Türkiye'nin olaya müdahil olduğunu duydum.

- Türkiye başta isteksizken sonradan neden sürece dahil oldu sizce?
Sanırsam, Hamas Türkiye'nin müdahil olmasını istediği mesajı verdi. Çünkü Türkiye olmasa, galiba Mısır işe giriyordu. Ama sonuçta, bu inanılmaz bir şeydi. Meidan ve Fidan arasında bu süreçte kurulan bağ son derece önemli.  Bu tam Van'da depremin olduğu süreçti. İsrailliler depremde yardım göndererek, Türkiye ile yeniden yakınlaşacaklarını sandılar.  Ben o sırada İsrail'deki Globes gazetesinde bir makale yayımladım ve Türkiye ile ilişkilerin deprem yardımıyla değil; Fidan ve Meidan yoluyla düzeleceğini yazdım. Çünkü 'Türkiye bu aşamada bize halkın gözü önünde kredi vermeyecektir. Belki de istihbaratçılar başka tür bir özür biçimi geliştirirler' dedim. Umarım haberiniz doğru çıkar.

- Lieberman niye bu kadar rahatsız?
Çünkü 'Dışişleri Bakanı benim ve dış ilişkiler de benden geçer' diyor. İstihbaratın bir başka ülke ile ilişkilere müdahil olması, ancak o ülke ile diplomatik ilişkileriniz yoksa olur. Ama, Türkiye ile durum bu değil, diplomatik ilişkilerimiz var. Dışişleri orada dururken, Mossad'ın diplomatik ilişkileri yürütmesinin utanç verici olduğunu diplomatlık yapmış biri olarak aslında anlayabiliyorum. Ama tabii, bu süreçte böyle bir ilişkiden faydalanmamak bence aptalca olur. Ayrıca, Meidan doğrudan Netanyahu'ya, Fidan da Erdoğan'a rapor ediyor her şeyi. Bu çok iyi bir imkan.

ÖZRÜ LIEBERMAN ENGELLEDİ
- Bu Lieberman'a karşı bir taktik mi?
Birincisi, bence bu gidilmesi gereken yol. İkincisi, bu Lieberman'a verilen bir ceza ve öç alma. Çünkü Lieberman özrü engelledi. Barak, Netanyahu, bakanların pek çoğu hazırdı. Bir de Lieberman İsrail'in dış politikasını ulusal gurur üzerine kurdu. Basına yaptığı açıklamalarla bu süreci engelledi. Netanyahu, Türkiye ile ilişkileri geliştirmek için Meidan'ı devreye sokarak Lieberman'ı by-pass ediyor. Ama biliyorsunuz İsrail'de bir koalisyon var. Erdoğan gibi güçlü bir hükümetin başbakanı olmadığı için Lieberman'a karşı yapabileceklerinin de sınırı var. Lieberman giderse, Netanyahu Hükümeti çöker. Ama, Müsteşar Sinirlioğlu bu sürece dahi olursa, sorunlu olabilir.

- Neden sorunlu olur?
Çünkü Feridun Sinirlioğlu işin içine girerse, Lieberman 'Demek ki bu istihbarat servisleri arasında bir görüşme değil' deyip işin içine girmek isteyecektir. Sinirlioğlu bu meseleye girmek için acele etmese çok iyi olabilir.

Bu haber 932 defa okundu.