Obama-Erdoğan zirvesinin perde arkası

22 Eylül 2011 08:20 tsi
Erdoğan, Obama’ya teröre karşı 4 talep iletti.

Irak’tan çekilirken silahlarını bırakma

Erdoğan, Obama’ya teröre karşı 4 talep iletti. Bunlardan birisi, Irak’tan çekilirken teröristlerin eline geçmemesi için silahların bırakılmaması.

Mustafa Karaalioğlu, Obama-Erdoğan zirvesinin perde arkasını yazdı.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, New York’a, son Arap Baharı turunun Türkiye’ye sağladığı diplomatik üstünlüğü cebine koyarak geldi. Bölgesinin sorunlarıyla yerinde ilgilenen ve mesai harcayan bir lider olmanın faydalarını da görüyor. Öncelikle, BM Genel Kurulu havzasında en çok görüşülmek istenen liderlerden birisi ve daha önemlisi de ne diyeceği en çok merak edilen isimlerin başında. ABD Başkanı Barack Obama da Erdoğan’ın düşüncelerini ve Türkiye’nin izleyeceği politikayı merak edenlerin başında geliyor. Önceki akşam 1,5 saat süren randevunun gerçekleşme amacı da bu zaten. İki ülke de hemen birbirine benzer dosyalarla uğraşıyor ve müttefikler. Peki, Obama ve Erdoğan ne konuştu? Konuşmanın iki müttefike yaraşır açıklıkta ve samimiyette geçtiğini Erdoğan’ın basına yaptığı açıklamalardan anlıyoruz. Türk tarafı planladığı bütün dosyaları açtı ve üzerinde söylemek istediğini söyledi. Konuşulan en önemli konulardan biri de Ankara’daki terör saldırısıyla bir kez daha güncellenen PKK terörü oldu.

Predatorlerle ilgili sorun yok

Görüşme başladığında Obama, aynı gün gerçekleşen Siirt’teki saldırıyı henüz öğrenmemişti. Bu dosyada, işbirliği ve başta anlık istihbarat olmak üzere o işbirliğini güçlendiren bütün hususlar teyid edildi. Türkiye, ABD’ye bir talepler listesi de verdi. Başbakan daha önce, ABD Başkanı’na insansız hava aracı predator uçakların Türkiye’ye verilmesi için yeni bir Kongre kararına ihtiyaç olmadığını söyleyeceğini açıklamıştı, bunu da söyledi. Bu uçakların gerekirse kiralanabileceği de belirtildi.

Başbakan Erdoğan’ın talepler listesinde 4 ana başlık bulunuyordu. Predatorle ilgili sorunun ortadan kalkması taleplerin kabulu konusunda da olumlu bir hava olduğunu gözler önün serdi. Anlık istihbaratın güçlendirilerek sürmesi, Türkiye-ABD-Irak üçlü mekanizmasının devamı ve 2007’deki model ortaklığın teyid edilmesi talepler arasında yer aldı. Belki de en önemli talep, terörist grupların eline geçmemesi için ABD’nin Irak’tan çekilirken silahları geride bırakmaması oldu.  

OBAMA BM’Yİ SURİYE İÇİN GÖREVE ÇAĞIRDI

ABD Başkanı Barack Obama, New York’ta BM Genel Kurul toplantısında yaptığı konuşmada BM Güvenlik Konseyi’nin Suriye yönetimine karşı yaptırım kararı almasını istedi. Konuşmasında Filistinliler’in bağımsız devlet olma girişimlerine de değinen Başkan Obama, Filistinliler’in kendi devletlerine sahip olmayı hak ettiklerini ancak bunun sadece İsrail’le yapılacak görüşmelerle sağlanabileceğini belirtti.

OBAMA’YA FİLİSTİN SÖZÜNÜ HATIRLATTI

Bağımsızlığı geçen sene desteklediniz

İKİ ülke arasında bir çok konuda fikir birliği hakim. Ama her konuda aynı iyimserlik yok elbette. İki liderin görüşmesinde gündeme gelen Filistin’in devlet olarak tanınma meselesinde olduğu gibi. Başbakan Türkiye’nin, tanıma lehindeki tavrını açıkladıktan sonra Obama’ya “hoş” bir sürpriz yaptı. ABD Başkanı’nın geçen BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmanın “Filistin bağımsız devlet olmalı” bölümünü satır satır okudu ve bugün neden o noktada olmadığını sordu. Obama konuşmayı dinledikten sonra, “Hala sözümdeyim ancak bugün gerçekleşecek tanımanın sorunu çözeceğine inanmıyorum. Belki kısa vadede çözüm gibi görünebilir ama zaman geçince sorun yine ortada kalır” dedi. Bu noktada iki lider, BM’den Filistin için hangi sonuç çıkarsa çıksın Filistin ile İsrail arasındaki müzakerelerin teşvik edilmesi konusunda mutabakata vardı.

OBAMA BM’DE NE DEMİŞTİ?

Bağımsız bir Filistin’i inşa etmeliyiz

ABD Başkanı Barack Obama, 23 Eylül 2010’da Newyork’ta gerçekleşen BM Genel Kurulu’nda Filistinle ilgili şunları söylemişti: “Hepimizin bir karar vermesi lazım. Ve her birimiz barışın patikasını seçmeliyiz. Bu sorumluluk her iki tarafa da düşmekte ve tarihin seyrini belirleyecek de onlardır. İsrail’in dostu olan bizlerin bilmesi gerekir ki, Filistin halkının onuruyla ve imkanlarla yaşayabileceği  bağımsız Filistin inşa edilmeden İsrail için gerçek güvenlik sağlanmış olamaz. Bir dahaki sene burada buluştuğumuzda BM’ye yeni bir üye kazandırabiliriz: İsrail’le barış içinde yaşayan, bağımsız Filistin Devleti.”

SÖZ DİNLEMEMENİN BEDELİNİ ÖDÜYOR

Esad’la ilgili son sözler söylendi

Başbakan, Obama’ya, Esad yönetiminin Türkiye hakkında aleyhte kara propaganda yaptığını anlattı. Obama’ya, “Halkına silah sıkan bir yönetim benim için bitmiştir” diyerek ilkesel tutumunu belirtti. Basının önüne çıktığında ise, “Artık Suriye yönetimiyle (yani Esad’la) görüşmem” diyerek son noktayı koydu. Hatay’daki mülteci kampına gideceğini açıklayarak da o noktayı Şam’ın görebileceği şekilde büyüttü. Başbakan Erdoğan-Obama görüşmesinin en önemli sonucu Suriye konusudur. Şam yönetimi, Ankara’nın dost uyarılarına kulak asmayarak kendi sonunun başlangıcını kendisi tayin etti. Açık ve dramatik ifadeyle, Esad’ın kalemi kırılmış oldu. Türkiye, birçok defa Suriye yönetimine halka karşı şiddet kullanmaması ve acil olarak reformları gerçekleştirmesi yönünde çağrıda bulunmuştu.

SURİYE İÇİN GERİM SAYIM BAŞLADI

Şam için yaptırımlar masada

Gelelim, Erdoğan-Obama görüşmesinin en önemli sonucuna... Başbakan, Libya dönüşü uçakta, “BM sonrası Suriye konusundaki kararımızı vereceğiz” demişti. Kararını, dönüşü beklemeden verdi. Obama ile görüşmede Suriye yönetimine güveni kalmadığını söyledi. Ki, muhatabı da aynı noktada bulunuyor. Bu mutabakatın üzerine Suriye’ye uygulanacak yaptırımlar konuşuldu ve bu konuda Türkiye’nin önerdiği yöntemin öne çıkacağı anlaşılıyor. Yine de Ankara’nın ilk kez Şam’a yaptırım uygulamaktan bahsettiğine dikkat çekmek gerekiyor.

YALNIZ İSRAİL İÇİNE KAPANIR

Ankara’nın tepkisine hak veriyor

ABD Başkanı Barack Obama, Başbakan Tayyip Erdoğan’a hiçbir konuda ve özellikle de İsrail’le barışma noktasında bir telkinde bulunmadı. Başbakan, İsrail hükümetinin Mavi Marmara olayından dolayı özür dilemediği müddetçe sorunun çözülmeyeceğini ve ilişkilerin yoluna girmeyeceğini bir kez daha anlattı. Obama, Ankara’nın tepkisine hak veriyor, ancak son BM raporunu da hatırlatıyor. İsrail ile ilişkiler konusunda da şunları söylüyor: “İsrail yalnızlığa itildikçe içine kapanıyor ve sorunlar çözülemez oluyor. Bu ülkeyi yalnızlığa itmeden politika izlemek gerekir.”

SİZ KIBRIS’I TANIYIN BİZ GARANTÖRÜZ

Haklarımızı sonuna kadar kullanırız

İki liderin görüşmesinde gündeme gelen bir önemli konu da Güney Kıbrıs ve İsrail’in Kıbrıs’la birlikte petrol aramaya başlaması. Obama, bu konuda bir şey yapabilmelerinin mümkün olmadığını söylüyor ve ekliyor: “Sonuçta, biz Kıbrıs’ı bir devlet olarak tanıyoruz.” Erdoğan da cevap veriyor: “Sayın Başkan biz de KKTC’yi tanıyoruz ve Kıbrıs’ta garantör statüsünde bulunuyoruz. Haklarımızı sonuna kadar kullanırız...” Nitekim Başbakan, daha Obama görüşmesinin dumanı üzerindeyken KKTC ile petrol arama anlaşmasının 24 saat içinde imzalanacağını açıkladı.

ABDÜLCELİLİ İLE BM YEMEĞİNDE 

Başbakan Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un 66. Dönem BM Genel Kurulu üst düzey toplantılarına katılan ülkelerin heyet başkanları onuruna verdiği yemeğe katıldı. Erdoğan yemekte Libya’daki muhalif güçlerin geçiş dönemi Ulusal Geçiş Konseyi (UGK) Başkanı Mustafa Abdülcelili ve diğer liderlerle bir süre görüştü.

Mustafa Karaalioğlu - Star

Bu haber 1,282 defa okundu.